دیپلماسی ورزش، راهی برای تنش زدایی از رابطه ایران - امریکا

دیپلماسی ایرانی: در حالی که دیپلمات های ایران و امریکا در جهت پایان بخشیدن به دهه ها تنش هسته ای ایران در حال فعالیت هستند، تبادل های ورزشی بین ایران و ایالات متحده فرصت منحصر به فردی را برای برطرف کردن کلیشه ها و پیش داوری ها و بهبود روابط میان مردم ایالات متحده و ایران ایجاد کرده است. این اتفاق می تواند تسریع کننده روند نهایی عادی سازی روابط با ایران باشد.

ورزش زبانی جهانی است که مردم می توانند از طریق ان رسانه ای برای بیان تمایلات خود پیدا کنند و بدین ترتیب با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. هیچ کسی مخالف ورزش نیست؛ ورزشکاران بدون توجه به ملیت و مذهبشان در سرتاسر دنیا مورد احترام هستند. به علاوه مبادلات ورزشی مدیران، مربیان، کادر پزشکی، تمرین دهندگان، ورزشکاران و دیپلمات ها را دور هم جمع می کند. همه آنها باید برای بهترین ارائه از سوی تیم خود با هم همکاری کنند. ورزش تلاشی دست جمعی است که همکاری، رقابت و حتی دوستی به ارمغان می آورد. تبادلات ورزشی موانع را می شکند و اشتراکات و منافع جمعی را ترویج می کند و حس "شما متفاوت هستید" یا "ما متفاوت هستیم" را از بین می برد.

ممکن است که جنگ سردی میان ایران و امریکا در جریان باشد اما ایرانی ها و امریکایی ها هر دو وابستگی زیادی به ورزش دارند و به نظر می رسد تحت تاثیر جریانات سیاسی قرارنگرفته اند. حتی در زمان اوج تنش میان ایران و ایالات متحده تیم هایی از هر دو کشور با هم همکاری داشتند.

به عنوان مثال فدراسیون های کشتی ایران و ایالات متحده از سال 1998 در چندین دوره رقابت در خاک همدیگر شرکت کرده اند. تیم ملی بسکتبال ایران در سال 2008 چندین جلسه تمرینی را با بازیکنان NBA در سالت لیک سیتی برگزار کرد. ایران در مارس 2014 در مسابقات جام جهانی کشتی در لوس آنجلس شرکت کرد. در تمام این دیدارها، ورزشکاران امریکایی از سوی ستارگان ایرانی مورد استقبال قرار گرفته اند و به گرمی با آنها رفتار شد؛ همچنین تیم های ایرانی که به ایالات متحده سفر کرده بود به گرمی از سوی امریکایی ها و جامعه بزرگ ایرانی-امریکایی مقیم امریکا مورد استقبال قرار گرفته اند.

بهترین مثال برای این همکاری دعوت فدراسیون والیبال ایالات متحده از فدراسیون والیبال ایران جهت شرکت در یک سری مسابقات دوستانه در لس آنجلس، آناهیم، سن دیگو و ایرواین در آگوست سال 2014 بود. سازماندهی 4 بازی در 4 شهر مختلف نیازمند منابع، صرف زمان، هماهنگی و ارتباطات با چندین مجموعه و سازمان از جمله وزارت خارجه برای تسهیلات ویزا و تجهیزات لجستیکی برای میزبانی از تیم ایران بود. این دیپلماسی والیبال چندین مانع بزرگ میان ایران و ایالات متحده را شکست.

این اولین سفر تیم والیبال ایران به ایالات متحده از زمان انقلاب ایران بوده است و مهم تر این که این بازی در لس آنجلس برگزار شد جایی که بیشترین تعداد سازمان ها و رسانه های ایرانی ضد نظام ایران در آن واقع شده است. دولت ایران در آگوست 1984 به دلیل ترس از تبلیغات منفی بازی های المپیک تابستانی را بایکوت کرد. اما در آگوست 2014 دولت ایران به درستی در محاسبات خود به این نتیجه رسید که منفعت این رخداد بیش از خطرات ان است و بنابراین اجازه داد که تیم والیبال این کشور به لس آنجلس سفر کند. بخش فارسی صدای امریکا برای اولین بار در تاریخ خود تمام بازی ها را به صورت زنده به سوی ایران مخابره کرد. در یک پیشرفت بی سابقه دیگر شورای شهر لس آنجلس لوح دوستی را به هر دو تیم ایران و امریکا اهدا کرد.

این همان شورایی است که در فوریه 2013 به تحریم های شدیدتر ایران رای مثبت داده بود. تیم ملی والیبال ایالات متحده در سال 2015 دو دیدار از بازی ها جهانی را در تهران برگزار خواهد کرد و تیم ایران نیز در مقابل باید برای انجام دو بازی به امریکا سفر کند.

قدرت نرم ورزش به وضوح تاثیر مثبتی بر روابط ایران و امریکا داشته است. ما با تبادلات ورزشی می توانیم پل های مستحکمی با مردم ایران بسازیم و همچنین روابط بین مردم دو کشور را تحکیم کنیم. بسیاری از امریکایی هایی که برای اولین بار به ایران سفر می کنند از میزان علاقه مردم ایران به آنها و ابراز احساسات مثبت مردم به خودشان متعجب شده اند.

با این حال بیشتر امریکایی در ایالات متحده تصویری منفی از ایران دارند و نمی توانند تصور کنند که هیچ اتفاق مثبتی در ایران رخ می دهد. ما باید امریکایی ها را درباره تغییرات مثبتی که در داخل ایران رخ داده است به خصوص جامعه مدنی پر جنب و جوش ایران مطلع کنیم.

سازماندهی رخدادهای ورزشی بیشتر در خاک ایالات متحده می تواند به تغییر این برداشت گمراه کننده کمک کند. از آنجاییکه بیش از 60 درصد جمعیت ایران زیر 24 سال سن دارند تبادلات ورزشی با این کشور باید مبادلات باشگاه و تیم های جوانان را در برگیرد. همانطور که سفر تیم های امریکایی به ایران تنها راه تماس امریکایی ها با ایرانیان داخل ایران است، سفر تیم های ایرانی به خاک ایالات متحده نیز راه اصلی تماس با ایران برای جامعه بزرگ ایرانی- امریکایی مقیم ایالات متحده است.

حتی اگر قدرت های جهانی توافق هسته ای با ایران را امضا کنند بازسازی 35 سال جنگ سرد کار آسانی نخواهد بود. اگرچه تبادلات ورزشی  به تنهایی نمی تواند همه مشکلات با ایران را حل کند اما با دیپلماسی ورزشی می توانیم پایه های یک رابطه پایدار میان ایران و ایالات متحده را پی ریزی کنیم. همانطور که نلسون ماندلا می گوید:

"ورزش این قدرت را دارد که دنیا را تغییر دهد. ورزش قدرت الهام بخشی دارد. این توان را دارد که مردم را طوری متحد کند که کمتری چیزی یا کسی توانایی انجام آن را دارد. ورزش با جوانان به زبانی صحبت می کند که آن را می فهمند. ورزش می تواند در جایی که زمانی تنها نا امیدی وجود داشته است امید ایجاد کند."

منبع: هافینگتون پست / ترجمه : محمدرضا عسگری

انتشار اولیه: دوشنبه 17 شهریور 1393 / باز انتشار : یکشنبه 23 شهریور 1393