موانع کردها برای رسیدن به خودمختاری
فرارو- ذخایر بنزین در منطقه کردی عراق رو به اتمام است و مردم برای پر کردن باک خودروهای خود با جیره بندی و صف های طولانی روبرو هستند. صدها هزار تن از کارمندان دولت ماه ها است که بدون حقوق کار می کنند چراکه بغداد به تلافی صادرات بدون مجوز نفت در این منطقه، پرداختی ها به این دولت منطقه ای را متوقف کرده است.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از نیویورک تایمز، در عین حال تانکری از نفت کردها بیش از یک ماه است که در ساحل مراکش گیر افتاده و از آنجایی که دیپلمات های آمریکایی فشار وارد می کنند و مقامات رسمی در بغداد تهدید می کنند که هر خریداری با چالش های قانونی روبرو خواهد شد، این محصول پرسود امکان تخلیه ندارد.
در نگاهی سطحی، این روزها برای کردها که به نظر می رسد بیش از هر زمان دیگری به رویای قرن ها پیش خود نزدیک شده اند، روزهای هیجان انگیزی است. در شرایطی که دولت شیعی عراق از حملات شبه نظامیان اسلامگرا گیچ شده است، منطقه خودمختار کردها کنترل شهر نفتی کرکوک را به دست گرفته و آماده برگزاری همه پرسی برای استقلال می شود.
اما این حرکت به سوی کسب استقلال با مشکلات جدیدی نیز روبرو بوده است. دولت منطقه ای کردها به دلیل ناتوانی در فروش ذخایر نفتی انبار شده به خارجیان و ناتوانی در پالایش آنها برای مصرف داخلی، با رکود در اقتصاد رو به شکوفایی خود مواجه شده است. حال نیروهای قدرتمند نه تنها در بغداد علیه استقلال حکومتی کردها صف آرایی کرده اند، برخی مقامات رسمی کردی در سفر هفته جاری خود به واشنگتن اعلام کرده اند که دریافته اند احتمالا درخواستشان برای خودمختاری را باید به تعویق بیاندازند. با جمعیتی که در میان چهار کشور –ترکیه، سوریه، عراق و ایران- پراکنده شده، کردها از نظر تاریخی با موانعی از جنس نیازها و خواسته های متضاد کشورهای مادر و پیش از آنها، امپراطوری عثمانی روبرو بوده اند.
با این حال به نظر می رسید حمله سال 2003 آمریکا به عراق راه گشایی برای کردها خواهد بود. آنها نیروهای مبارزه بسیار موثر یعنی پیشمرگان را شکل دادند تا از قلمروی خود دفاع کنند و منابع انرژی را با نگاهی به دستیابی به استقلال اقتصادی توسعه دادند. و اقتصادشان شکوفا شد.
رهبران کرد سعی کردند خودمختاری منطقه خود را به آهستگی گسترش دهند، و از هرگونه شکاف آشکار با بغداد جلوگیری کنند.بهار سال جاری که شبه نظامیان داعش در عراق و سوریه به عراق حمله کردند، به نظر می رسید کردها برای افزایش نفوذ خود و شاید حتی اعلام استقلال در موقعیت خوبی قرار دارند.
اما حال قدرت های بزرگ ساز مخالف می زنند. برای مثال آمریکا به کردها فشار می آورد که بخشی از عراق بمانند و به دولت متحد ملی که گام ابتدایی برای مقابله با بحران فعلی این کشور است، بپیوندند. حتی ترکیه که یکی از شرکای مهم اقتصادی که به صادرات بخشی از نفت کردها کمک کرده، محسوب می شود، به دلیل ترس از اینکه شعله های احساسات جدایی طلبانه به جمعیت کرد در خاک این کشور نیز سرایت کند، مخالف استقلال تمام عیار کردها است.
تنها موجودیتی که در خاورمیانه با خواسته کردها همراه شده اسرائیل است که از نظر تاریخی روابط نزدیکی با کردها داشته و آنها را دوستان نادری در منطقه خصم می بیند. با این حال در بخشی از جهان که عمیقا ضداسرائیل است، این رابطه برای کردها مشکل ساز است.
نهایتا، با وجود اینکه خیزش داعش حرکت کردها به سمت استقلال را تشدید کرده، مطمئن ترین راه آنها برای دستیابی به خودکفایی اقتصادی و یک دولت مستقل، صادرات نفت است. اما کردها برای رسیدن به این مرحله باید بر تعدادی از موانع دیپلماتیک و قانونی فائق آیند.
کردها به دلیل قرار گرفتن روی دریای نفت سرمایه گذاران مهم انرژی مانند اسکون موبایل و شورون را جذب کرده اند و به عقیده کارشناسان نفتی کردستان در حال حاضر می تواند روزانه 60 تا 100 هزار بشکه از نفت خود را از طریق یک خط لوله جدید به عراق صادر کند. اما کردها تاکنون در فروش خود چندان موفق نبوده اند. دست کم چهار تانکر از جمله تانکری که در ساحل مراکش پهلو گرفته، با نفت کردها در بندر جیهان ترکیه پر شده اما تنها یکی از آنها خریدار داشته که آن هم یک واحد اسرائیلی ناشناس بوده است.
حتی پیش از بروز بحران فعلی در عراق، آمریکا مخالف صادرات مستقل نفت توسط کردها بود چراکه این مسئله می توانست منجر به شکاف با دولت مرکزی عراق شود.
دیوید گلدوین، هماهنگ کننده امور بین الملل انرژی وزارت امور خارجه آمریکا در دوره نخست ریاست جمهوری اوباما در اینباره گفت: «سیاست آمریکا هیچ تغییری نکرده است.» وی با اشاره به دولت منطقه ای کردستان افزود: «سیاست آمریکا همچنان این است: حفظ تمامیت ارضی عراق، بهبود وحدت سیاسی در میان سه جناح اصلی و مخالفت با نقض اتحاد از سوی دولت منطقه ای کردستان با ارسال نفت خود به بازار علیرغم مخالفت های بغداد.»
حتی درخواست مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان برای برگزاری همه پرسی استقلال نیز از حمایت بین المللی چندانی برخوردار نشد و تنها مورد حمایت مقامات اسرائیلی چون بنیامین نتانیاهو و شیمون پرس قرار گرفت.
نظر شما :