آمریکا در مورد توافق با ایران باید به اجماع دوحزبی برسد

دنیس راس، مشاور موسسه واشنگتن در امور خاور نزدیک و مشاور ویژه اوباما در امور خاورمیانه طی سال های 2009 تا 2011 و اریک ادلمن، معاون وزیر دفاع آمریکا در امور سیاست گذاری در دوره جورج بوش به همراه ری تاکیه، از اعضای ارشد شورای روابط خارجی آمریکا طی مقاله ای در واشنگتن پست خواستار همکاری بیشتر کاخ سفید با کنگره در زمینه توافق هسته ای با ایران شدند.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو، در این مقاله مشترک آمده: مسئله کنترل تسلیحات همواره مسئله مورد مناقشه میان کاخ سفید و کنگره بوده است. روسای جمهوری و دیپلمات هایشان ترجیح می دهند پشت درهای بسته به توافق برسند و سپس از این توافق در مقابل موشکافی و بررسی کنگره ای و رضایت اندک آن دفاع کنند. دولت اوباما نیز گرفتار وسوسه بکارگیری همین دستورالعمل در مورد مذاکرات با ایران است اما چنین اقدامی اشتباه خواهد بود. با وجود مشکلات حزبی، کسب رضایت و تایید کنگره لازم است تا توافقی صورت نگیرید که مبنایی نامطمئن دارد و اجرایی کردنش دشوار است.

دو تن از روسای جمهوری پیشین آمریکا مسیری را ارائه کرده اند که ارزش تقلید را دارد. هری ترومن اقدامات بسیاری برای حفظ اجماع با دوام داخلی موسسات جنگ سرد صورت داد. ریجارد نیکسون در عوض معماری مدرن کنترل تسلیحات را ابداع کرد و توانست هر دو حزب را در مورد اهمیت محدودیت هسته ای متقاعد کند.

ترومن به خوبی می دانست که برای رهایی کامل آمریکا از رخوت انزواطلبی که گرفتارش شده بود، باید جمهوری خواهانی را با خود همراه کند که نسبت به مشارکت بین المللی تردید دارند. وی به رایزنی با قانون گذاران متنفذ جمهوری خواهی مانند سناتور آرتور وندنبرگ پرداخت و به نظرات و پیشنهادات آنها توجهی ویژه نشان داد. حتی دولتمرد سرسختی چون جان فاستر دالس در مورد مسائلی مانند پیمان صلح با ژاپن و تاسیس ناتو، جزو حلقه داخلی دولت ترومن بود.

در نتیجه همین تلاش ها، طرح های کلیدی مانند تاسیس سازمان ملل و اجرای طرح مارشال با حمایت گسترده هر دو حزب روبرو شد- حتی باوجودی که کسب حمایت دوحزبی در آن دوره قابل تصور نبود. ارزشمند است که به یاد بیاوریم عضویت در سازمان های جهانی و ارائه کمک به دیگر کشورها در گذشته برای حزب جمهوری خواه ننگ بود.

در حال حاضر، سیاست دولت اوباما در مورد ایران به هیچ وجه بر پایه چنین اجماع ملی نیست. رئیس جمهوری می تواند با برگزاری جلسات مفصل در هیل (مقر کنگره) و حتی همراه کردن کارکنان حزب جمهوری خواه با هیات آمریکایی در گروه 1+5، اقدامات بیشتری برای تغییر این واقعیت صورت دهد.

با وجود اینکه شهرت امروزی نیکسون به واسطه گشایش به روی چین و پایان دادن به جنگ ویتنام است، وی تلاش بسیاری نیز برای تعدیل رقابت تسلیحات هسته ای در اوج جنگ سرد انجام داد. نیکسون می توانست امضای خود پای توافقنامه سالت1 (گفتگوی محدودسازی جنگ افزار راهبردی) را با ادعای اختیارات ریاست جمهوری از بحث و بررسی کنگره حفظ کند.

البته قانون کنترل و خلع تسلیحات 1961 تاکید می کرد که تمام توافقنامه های مربوط به محدودسازی مهمات جنگی آمریکا باید مورد تایید کنگره قرار گیرد. با این حال سالت1 یک توافق اجرایی بود و اگر نیکسون می خواست، می توانست شرایطی برای عدم نیاز به تاییدیه کنگره ایجاد کند. وی کسب این تاییدیه را بهتر دانست و توافقنامه را تسلیم رای کنگره کرد. شاید این فرایند پرپیچ و خم بوده باشد اما نتیجه اش یک قانون عمومی بود که به این توافق وجه قانونی داد.

یکی از مسائلی که می تواند توانایی دولت اوباما برای همراه کردن کنگره را تقویت کند، ارائه توضیحات در مورد پیامدهای تقلب ایران در صورت امضای توافقنامه است. با توجه به بی اعتمادی شدید کنگره نسبت به مقامات ایران، اگر دولت اوباما برنامه ای مشخص برای مقابله با تقلب احتمالی داشته باشد، هر توافقی برای هیل به مراتب معتبرتر خواهد بود.

چنین برنامه ای می تواند ورای اعمال تحریم های سختگیرانه باشد و شامل اختیارات کنگره ای برای استفاده از زور در برابر نقض توافقنامه شود. در این صورت دولت اوباما عزم خود را نشان می دهد و در عین حال به کنگره این امکان را می دهد که حمایت خود از گزینه استفاده از زور را نشان دهد.

در این صورت کنگره نیز باید بار مسئولیت این مسئله را به دوش بکشد و بداند که نباید فقط انتقاد کند. با وجود اینکه قانون اساسی در عرصه امور خارجی به رئیس جمهور امتیازات ویژه می دهد، کنگره هم امتیازات ویژه خود را دارد. کنگره در برخی موارد نقشی قاطعانه در مورد اشاعه داشته است. مسئله بمب در ایران نیز به همین اندازه مهم است و کنگه باید مطالبات خود در این زمینه را با قدرت اعمال کند.

در شرایطی که مذاکرات میان ایران و آمریکا وارد مراحل مهمی می شود، واشنگتن باید در مورد پارامترهای یک توافقنامه قابل قبول به یک اجماع دوحزبی برسد. چنین اجماعی بدون همکاری دو شاخه دولت و دو حزب سیاسی به دست نخواهد آمد. این امر مستلزم آن است که کاخ سفید دیدگاه کنگره را مدنظر قرار دهد و به هشدارهای آن توجه کند. ناکامی در این زمینه یعنی هرگونه توافقی که به واسطه مذاکرات اوباما کسب شود، نجات بخش ریاست جمهوری اش نخواهد بود.