امریکا دیگر به سرنگونی اسد فکر نمی‌کند

دیپلماسی ایرانی: پژوهشگر فعلی و مقام سابق در کاخ سفید که در گذشته سمت مهمی در جمع اطرافیان رئیس جمهوری امریکا داشته است و خبرگی بسیاری در امور خاورمیانه دارد در گفت وگو با روزنامه لبنانی النهار، درباره اوضاع سوریه و بحران جاری در آن می گوید: «امریکایی ها اشتباهات متعددی مرکتب شدند. از یک سو یک گروه از امریکایی ها می خواستند که در این بحران با جنگ به پیروزی برسند و به دنبال اعمال نیروی نظامی و لشکرکشی به سوریه بودند و در این نبرد می خواستند با اسد و ایران و روسیه هم زمان وارد جنگ شوند. در حالی که در مقابل گروه دیگری وجود دارد که از راه حل های دیپلماتیک سخن می گوید. این روند به نتیجه نمی رسد. چنین دو گانگی ای باعث می شود تا سیاست امریکا در قبال سوریه همچنان متناقض و بدون رسیدن به یک موضع واحد باقی بماند و همان طور که می بینیم بی نتیجه باقی بماند.»

وی در ادامه می افزاید: «بشار اسد گمان می کند که در آخر برنده خواهد شد. کاخ سفید به ریاست اوباما اشتباه کرد. گمان می کرد اسد ظرف مدت کوتاهی سقوط خواهد کرد. وحتی بسیاری در تیم او از اسد دعوت می کردند که از قدرت کناره گیری کند برای این که می گفتند قبل از این که ما از او دعوت به کناره گیری کنیم او سقوط خواهد کرد. نتیجه این اختلاف نظرها و اشتباهات تاکتیکی یاعث شد که هم اوباما و هم امریکا بازنده تحولات سوریه باشند و به صراحت باید گفت که همه آنها در سوریه شکست خوردند. این چنین جوی است که اکنون بر فضای سیاست های کاخ سفید در قبال سوریه حاکم شده است.»

این کارشناس زبده امریکایی متخصص در امور خاورمیانه در ادامه به تحلیل اندیشه های امریکایی ها می پردازد و می گوید: «افراد بسیاری از افسران نظامی و دیپلمات ها بر این اعتقاد بودند که ضروری است امریکا کاری انجام دهد. بعضی از آنها پیش اوباما رفتند و پیشنهادهایی هم دادند. اما او رد کرد و گفت که نمی خواهد درگیر جنگ نظامی شود، گفت که به راهکارهای دیپلماتیک اکتفا می کند. بعد از آن به روسیه برای ایجاد راه حل سیاسی اعتماد کرد که بعدا به راه حلی موسوم به راه حل "کنفرانس ژنو" ختم شد. البته این موضع خودش نبود. بعد از آن که با روس ها بر سر خلع سلاح شیمیایی سوریه به توافق رسید این راه حل پیشنهاد شد. این توافق آن طور که انتظار می رفت تا کنون اجرا نشده است. شاید هم کامل اجرا نشود. اسد از ابتدا در اجرای آن با وجود تقاضای روس ها از او معطل می کرد. اما الآن می توان گفت نه امریکا و نه روسیه فشاری به او نمی آورند که این توافق را اجرا کند و سلاح های شیمیایی را از سوریه خارج کند. شاید هم حتی از او بخواهند که بیشتر از این معطل کند یا حتی این سلاح ها را تحویل ندهد و انبارها و کارخانه های خود را از بین نبرد. به این دلیل که اختلافاتی که میان روسیه و امریکایی ها بر سر شبه جزیره کرم و اوضاع جاری در اوکراین و شرق آن رخ می دهد انگیزه ای برای فشار به اسد باقی نمی گذارد.»

وی در پاسخ به این سوال روزنامه النهار که دلیل اصلی مواضع امریکایی ها که از آن سخن گفت، چیست؟ می گوید: «در کاخ سفید کسی نیست که حقایق وضعیت موجود را بررسی کند. اگر اوباما واقعا در سرنگونی اسد جدی بود انتخاب های بسیاری پیش روی خود داشت و می توانست به هر وسیله شده طرحی را پیش بگیرد و کاری کند که بشار اسد سقوط کند. اما چنین اراده ای نزد او وجود ندارد. برای همین چون که چنین اراده ای نیست کسی هم نیست که گزارش های جدی برای رئیس جمهور بنویسد. اگر غیر از این بود مشاوران امنیت ملی او می آمدند و به تیم مربوط به امور سوریه می گفتند که به هر وسیله شده می خواهیم حکومت اسد سرنگون شود. می گفتند چند خط بنویسید و توصیه هایتان را به ما بدهید. به دست اوباما توصیه ها و دست نوشته های بسیاری رسید اما نمی توانست هیچ کدام از آن توصیه ها را انجام دهد برای این که اوباما نمی خواهد تصمیمی در این زمینه بگیرد. و شاید همچنان هم چنین توانایی ای نداشته باشد.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11