کدام کشورها از کدام گروه‌های شورشی در سوریه حمایت می‌کنند؟
طی بیش از سه سال که از زمان آغاز درگیری ها در سوریه می گذرد، این درگیری ها روزافزون از حالت داخلی و حتی منطقه ای خارج شده و ماهیت جهانی به خود گرفته است. در این میان، هر یک از گروه های شورشی مخالف دولت، مورد حمایت یک یا چند کشور خارجی هستند. یک روزنامه ترکیه ای در مطلبی به بررسی حامیان خارجی گروه های شورشی پرداخته است.
به گزارش «تابناک»، روزنامه ترکیه ای «رادیکال» در مطلبی به بررسی وضعیت حمایت خارجی از گروه های شورشی پرداخته و اشاره می کند، هم اکنون صد ها مورد از این گروه ها در سوریه فعال هستند که در این میان، کشورهای آمریکا، عربستان سعودی و ترکیه، بیشترین حمایت ها را از این گروه ها می کنند.
در این مطلب خلاصه وار آمده است: افرادی که کلاه های «ارتش آزاد سوریه» را بر سر می گذاشتند، زمانی کارآمد ترین نیروی مخالف در این کشور شناخته می شدند؛ اما اکنون، آن ها یا به نیروهای افراط گرای سلفی پیوسته و یا به مرور به جنگ سالارانی چپاولگر تبدیل شده اند که تأثیرگذاری خود را از دست داده و بر محدوده ای کوچک تسلط دارند.
اما با این حال، افسانه وجود «گروه های شورشی میانه رو» همچنان نقل می شود. پیش از این، بنا بر اسناد و مدارک مشخص فاش شده بود که گروه های آموزش دیده در اردن توسط آمریکا و عربستان سعودی، در عمل با «جبهه النصره» همسو شده اند؛ گروهی که خود آمریکا آن را یک گروه تروریستی شناخته و از اقمار القاعده به شمار می روند.
افزون بر این، گروه «جبهه انقلابی سوریه»، یکی از معدود گروه هایی که ائتلاف مخالفان سوری با آن ارتباط دارد، با «ارتش اسلام» و «بریگاد یرموک» که مورد حمایت عربستان هستند، همکاری می کند که خود آن ها نیز به جبهه النصره وابستگی دارند.
اما ماجرا به همین جا پایان نمی یابد، زیرا «معاذ الخطیب»، رئیس سابق ائتلاف مخالفان سوری که زمانی آمریکا تلاش داشت وی را به ریاست دولت سوریه معرفی کند، از گنجانده شدن نام جبهه النصره در میان گروه های تروریستی ابراز نارضایتی کرد. این در حالی است که بر پایه جدید ترین شواهد منتشره، جبهه النصره عامل حمله شیمیایی به «غوطه» بوده است.
در این باره باید گفت، هم اکنون دشمن مشترک همه این گروه ها، دولت اسلامی عراق و شام (داعش) است که «ابوبکر البغدادی»، رهبر آن، پس از خودداری جبهه النصره از ملحق کردن نیرو هایش به آن، ارتباط خود را با القاعده قطع کرده و مستقل آغاز به فعالیت کرد. داعش محصول القاعده است، اما اکنون می کوشد «امارت» خود را در عراق و سوریه برقرار کند.
اما در جبهه شمال، خارجی هایی که رهبری آن ها را چچنی ها بر عهده دارند، بخشی از عرصه تحولات سوریه هستند. بسیاری بر این باورند که سرویس اطلاعاتی ترکیه (میت) از چچنی ها استفاده می کند. برخی از چچنی های پناهنده به ترکیه، به زور و یا با اقناع، وارد نبرد سوریه شده اند. ترکیه به آن ها اعلام کرده که در صورت عدم ورود به سوریه، آن ها را به دولت روسیه تحویل خواهد داد.
فرماندان چچنی که در سوریه شهرتی برای خود به دست آورده اند، عمر، سیف الله، ابوموسی، مسلم و صلاح الدین هستند. نام خانوادگی همه آن ها «الشیشانی» (معرب چچنی) است. در آغاز همه چچنی ها در قالب «ارتش مجاهدین و انصار» تحت فرماندهی «عمر الشیشانی» بودند. عمر مدتی بعد ضمن همراه شدن با داعش، پذیرفت که به عنوان رهبر جبهه شمالی این گروه عمل کند. همین امر سبب شد ابوموسی از وی جدا شده و «انصار الشام» را تأسیس کند.
سیف الله، «ارتش خلافت» را تأسیس کرد و با جبهه النصره همسو شد. وی در ماه فوریه و در جریان حمله به زندان حلب کشته شد. مسلم که با تأسیس «جند الشام» تلاش کرده بود مستقل بماند، جای سیف الله را گرفت. صلاح الدین نیز فرماندهی ارتش مجاهدین و انصار را بر عهده گرفت و با جبهه النصره همسو شد. به هر حال، بسیاری بر این باورند که بدون کمک های نظامی و اطلاعاتی ترکیه، چچنی ها نمی توانستند هیچ گونه فعالیتی در سوریه داشته باشند.
اما باید اشاره کرد که هرچند قطر، ترکیه و عربستان سعودی، بیش از دیگران به عنوان حامی گروه های شورشی سوری شناخته شده اند، یک بازیگر دیگر خارجی نیز در این عرصه وجود دارد که کمتر مورد توجه قرار گرفته؛ کویت.
مقامات سیاسی و مذهبی کویتی نقش مهمی در تأمین منابع مالی برای ترویست های سلفی داشته اند.
پس از وقوع درگیری میان داعش و جبهه النصره، کویتی ها حمایت خود را به سمت النصره معطوف کردند و گروه «احرار الشام» نیز کامل به کویت وابسته شد. احرار الشام توسط «ابو خالد» در استانبول پایه گذاری شده که پیشتر، فرستاده القاعده به سوریه بود. کویتی ها از عمر الشیشانی نیز حمایت می کنند.
گروه دیگری که از سوی غربی ها نیز مورد حمایت بوده، «جیش المجاهدین» است. نام این گروه نخستین بار هنگامی مطرح شد که «مارسل شیهارو»، از چهره های مخالف مسیحی را به واسطه رعایت نکردن حجاب بازداشت کردند.
البته همه این ها، گروه هایی هستند که از نفوذ و قدرت بیشتری در میان دیگران برخوردارند؛ اما اصل کلام، یک چیز است؛ این یک بازی کثیف است. ترکیه درهای خود را به روی همه این گروه ها باز گذاشته و آمریکایی ها و سعودی ها نیز از سلفی هایی حمایت می کنند که آن ها را «میانه رو» می خوانند، ولی این شمشیری دولبه است که می تواند اثرات معکوس داشته باشد.
نظر شما :