مذاکرات هسته ای زیر سایه بحران اوکراین

دیپلماسی ایرانی : ایران و گروه 1+5 از امروز مذاکرات برای دستیابی به توافق هسته ای نهایی را در وین آغاز کرده اند و این در حالی است که مقامات غربی امیدوارند بحران اوکراین حل مساله هسته ای ایران را دشوارتر نکند.

به گزارش رویترز، پیش از این دیپلمات ها می گفتند که نشانه های اندکی دال بر تاثیرگذاری وخیم ترین درگیری غرب و شرق پس از جنگ سرد بر معامله هسته ای با ایران وجود دارد. اما اکنون اتحاد بین اعضای گروه 1+5(آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان)، با توجه به درگیری غرب با روسیه بر سر بحران اوکراین، در بوته آزمون قرار گرفته است.

یک دیپلمات غربی در این زمینه گفت: در مذاکرات هسته ای کارشناسی که دو هفته قبل برگزار شد، بحران اوکراین بر روند گفت و گو ها تاثیر نگذاشت. اکنون نیز انتظار می رود مذاکرات وین تحت فشار بحران اوکراین واقع نشود. یک مقام عالی رتبه آمریکایی نیز پیش تر ابراز امیدواری کرده بود که مساله کریمه مذاکرات هسته ای با ایران را تحت تاثیر خود قرار ندهد.

از آنجایی که آمریکا 11 مقام روسی و اتحادیه اروپا 21 مقام روسی را  را به دلیل نقش آفرینی مسکو در بحران اوکراین و برگزاری همه پرسی در کریمه، تحریم کرده است، انتظار می رود، روسیه نیز واکنش نشان دهد.

روسیه در گذشته نیز همواره با اعمال فشار علیه ایران مخالفت می کرد و تنها در چند سال اخیر بود که آمریکا توانست این کشور را راضی کند به قطعنامه های تحریمی علیه ایران رای مثبت دهد. با این حال هم روسیه و هم چین که دو عضو دارای حق رای وتوی شورای امنیت هستند، با اکراه به چهار قطعنامه تحریمی شورای امنیت رای مثبت داده اند . قطعنامه هایی که در فاصله سال های 2006 تا 2010 تصویب شد و اقتصاد ایران را نشانه گرفت.

برخی تحلیلگران می گویند در صورتی که بحران بین آمریکا و روسیه عمیق تر شود، مسکو می تواند بار دیگر از کارت ایران استفاده کند و در این زمینه گزینه هایی مانند فروش سامانه دفاعی موشک های اس 300 به ایران را نیز در اختیار دارد.

این در حالی است که پیش از آغاز مذاکرات وین، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز اعلام کرد مذاکرات دشوار تر خواهد بود و انتظار توافق در این دور از مذاکرات وجود ندارد.

یک مقام ایرانی عالی رتبه که نام اش فاش نشده در گفت و گو با رویترز اعلام کردکه مقام معظم رهبری به تیم مذاکره کننده هسته ای اجازه داده اند اقدامات لازم برای تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه های هسته ای ایران را انجام دهند. به گفته این مقام آگاه، خط قرمز ایران هر گونه توافقی است که موجب تعطیلی سایت ها یا توقف غنی سازی شود. این در حالی است که محافظه کاران در ایران نیز با نگاهی همراه با تردید روند مذاکرات وین را زیر نظر دارند.

مذاکرات وین در حالی انجام می شود که از سویی یک مقام آمریکایی مدعی شده است ایران همچنان به خرید قطعات موشکی و هسته ای ممنوعه ادامه می دهد و از سوی دیگر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز ضیافت شام کاری خود با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را لغو کرد. هدف از این اقدام اعتراض به اشتون به دلیل دیدارهای حاشیه ای اش در جریان سفر اخیر به تهران بود که مورد انتقاد شدید محافظه کاران قرار گرفت.

یک دیپلمات غربی به رویترز گفت: ادامه مذاکرات در ماه های آینده ، بدون تصمیم گیری خاص و پیشرفت مهم یک چالش است. زیرا تا زمانی که همه چیز مورد توافق قرار نگیرد، هیچ توافق نهایی در کار نخواهد بود. به گفته وی طرفین باید بر سال ها بی اعتمادی دوجانبه غلبه کنند.

او می گوید شاید برای مدتی هیچ پیشرفتی وجود نداشته باشد، اما این امکان نیز وجود دارد که به یکباره همه غافلگیر شوند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10