چین «مدل روسی» را در کره شمالی پیاده می‌کند

در هفته های اخیر و در بحبوحه درگیری روسیه و غرب بر سر اوکراین، یکی از مهم ترین مسائلی که به عنوان استدلالی از سوی روسیه در بیان ضرورت مداخله در بحران اوکراین مطرح شده، تأکید بر حقوق انحصاری مسکو در محیط ژئوپلیتیکی پیرامون خود بوده است. به فاصله اندکی پس از این موضوع، اکنون چین نیز ضمن پیوستن به مدل روسی، مواضع جالبی در حوزه پیرامونی خود در پیش گرفته است.

به گزارش «تابناک»، دولت چین، کره شمالی را «خط قرمز» خود اعلام کرده و گفته، چین اجازه وقوع جنگ یا ناآرامی در شبه جزیره کره را نخواهد داد؛ البته چین بر اهمیت غیرهسته ای شدن این شبه جزیره نیز تأکید کرده است.

خبرگزاری «رویترز» ضمن انتشار این خبر اشاره می کند که چین همواره مهم ترین حاملی دیپلماتیک و اقتصادی کره شمالی نقش آفرینی کرده است؛ هرچند در پی سه آزمایش هسته ای این کشور، دولت چین انتقادهایی را متوجه آن کرده است.

به هر حال، به نوشته این خبرگزاری، «وانگ یی»، وزیر خارجه چین اظهار داشته: «شبه جزیره کره دقیقاً در مجاورت چین قرار دارد. ما خط قرمزی داریم و آن، جلوگیری از وقوع جنگ یا بی ثباتی در شبه جزیره کره است».

وی ضمن دعوت از همه طرف ها به «شکیبایی»، افزوده صلح پایدار و واقعی تنها از طریق غیرهسته ای شدن به دست می آید.

وانگ در ادامه اظهارات خود گفته: «تقابل، تنها تنش به همراه خواهد داشت و جنگ، تنها به فاجعه منجر می شود. گفت و گو کردن بهتر از نکردن است و بهتر است که این کار زود تر انجام پذیرد».

اما سخنان وزیر خارجه چین از آن جهت جالب توجه است که در نقطه دیگری از جهان، یعنی اوکراین، روسیه و غرب بر سر یک «خط قرمز» مشابه که از سوی مسکو برای حوزه پیرامونی خود ترسیم شده، درگیر جدی ترین تقابل میان خود از زمان جنگ سرد تاکنون هستند.

گفتنی است، به فاصله اندکی پس از فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱، دولت روسیه با درک تلاش غرب برای نفوذ به حوزه سابق شوروی و محدود کردن فضای حیاتی دولت جدید روسیه و همچنین ضمن احساس خطر از سرایت ناامنی و بی ثباتی از مناطق پیرامونی به سرزمین اصلی فدراسیون روسیه، سرزمین های سابق شوروی را منطقه «خارج نزدیک» خوانده و بر حق انحصاری روسیه برای مداخله در این سرزمین ها در صورت لزوم تأکید کرد.

از سوی دیگر و باز هم در یک مشابهت جالب، دولت روسیه برای اطمینان یافتن هرچه بیشتر از ثبات محیط پیرامونی خود، از همان آغاز بر «غیرهسته ای کردن» این منطقه تأکید کرد که در نتیجه آن، دو کشور قزاقستان و اوکراین به عنوان بخش های هسته ای شوروی سابق، تدریجی اقدام به انتقال یا امحای تسلیحات هسته ای موجود در خاک خود کردند.

به هر حال، به نظر می رسد این بار چین ضمن احساس خطر از راهبرد کلی آمریکا برای نفوذ در مناطق پیرامونی قدرت های بزرگ برای ضربه زدن به آن ها و پیاده کردن سیاست «مهار»، کره شمالی را «خط قرمز» خود خوانده و در عین حال، برای کاهش حساسیت ها و شاید بهانه های غرب، خود بر ضرورت غیرهسته ای شدن کره شمالی تأکید می کند. آیا می توان در آینده انتظار مداخله ای از جنس اوکراین را از سوی چین در کره شمالی داشت؟!