پیام اجرای توافق ژنو

 علی خرم
کارشناس حوزه سیاست خارجی

ایران : پس از گذشت حدود دو ماه از امضای توافق ژنو و برگزاری برخی جلسات کارشناسی بالاخره شرایط اجرایی شدن این تفاهم بین معاون وزیر امور خارجه کشورمان و معاون خانم اشتون به عنوان نماینده گروه 1+5  نهایی شد و پس از اطلاع به پایتخت های 6 کشور  امروز موافقت گروه 1+5 با شرایط مورد توافق برای اجرایی شدن این تفاهم اعلام گردید.
اعلام اجرایی شدن توافقنامه ژنو  در فاصله کوتاه نزدیک به  دو ماه نشان از همکاری و اراده قاطع همه کشورهای امضاکننده آن دارد. نقش جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد توافقات  بسیار چشمگیر است. از سوی دیگر توافق امریکا و اروپا برای گام نهادن در مرحله اجرایی تفاهم ژنو حاکی از اراده و آمادگی آنان برای سست کردن تحریم های یکجانبه دارد که در قدم بعدی نسبت به لغو تدریجی این گونه تحریم ها اقدام خواهند کرد. همچنین اعلام اجرایی شدن این تفاهم را می توان به معنای قبول حسن نیت جمهوری اسلامی ایران از سوی 1+5 دانست. حسن نیتی که در اعلام آمادگی برای همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی و جامعه جهانی برای حل مشکل پرونده هسته ای بیان شده است. همچنین متقابلاً این شرایط نشان از آن دارد که قدرت های بزرگ برای عبور از پرونده هسته ای اجماع کرده اند و همکاری با جمهوری اسلامی  ایران را در سایر زمینه های منطقه ای و جهانی در اولویت خود قرار داده اند. چنین موقعیتی هم داستانی و اجماع داخلی همه دست اندرکاران و جناح های سیاسی را می طلبد. لازم است برای اجرایی شدن یادداشت تفاهم ژنو به جای سخنان احیاناً تفرقه انگیز به وحدت ملی برسیم و این مرحله حساس را پشت سر بگذاریم.  طبیعتاً با عبور از این مرحله اقتصاد و صنعت ایران شاهد رشد و توسعه ای خواهد بود که 10 سال قبل در مسیر آن قرار گرفته بود. آثار مثبت این اتفاق برای تولیدکنندگان و مردم شریف ایران به ظهور خواهد رسید.  
این که 48 ساعت پس از مذاکره ایران با معاون اشتون اجرای این توافق اعلام شد نشان دهنده سرعت قبول پیشنهادات است. همچنین نشانگر آن است که پیشنهادات ایران، معقول، متوازن و منصفانه است که نه تنها منافع خودش که حتی منافع جهان را در نظر گرفته است. سرعت پذیرش این پیشنهادات نیز بسیار مهم است. به نظر می رسد که دو طرف ایرانی و غربی به یک بازی برد- برد فکر کرده اند و این هم گویای موفقیت تیم مذاکره کننده هسته ای کشور است.
نکته دیگر درباره اجرایی شدن توافق ژنو نیز آن است که این تفاهمنامه، دیدگاه های تندروها را خنثی کرده است. تندروهایی که مصمم بودند تحریم های جدید را به تصویب برسانند. به این ترتیب بر اظهاراتی دال بر اینکه مذاکرات صرفاً نوعی مانور بوده است نیز خط بطلان کشیده شد. ظرف دو ماه گذشته بحث های غیر ضروری در ایران صورت گرفت که جامعه را از نظر سیاسی پلاریزه کرده بود.  در حالی که این بحث ها ما را از محتوا و پیام اصلی ژنو دور کرده بود، اجرای این توافقنامه به واقع یک موفقیت بزرگ است.