ماموریت ویژه واشنگتن به دوحه

دیپلماسی ایرانی: روزنامه العرب می نویسد که به نقل از منابع آگاه مطلع شده که جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا از خالد العطیه، همتای قطری خود خواسته است که به مجموعه مخالفان متمایل به قطر در ائتلاف سوری که این روزها به "مجموعه قطری" در ائتلاف سوری مشهور شده ابلاغ کند که فورا در پاریس، پایتخت فرانسه که در آن نشست "دوستان سوریه" برگزار می شود حضور یابند و اعتنایی به دیگر جریان های عضو ائتلاف مخالفان سوری نکنند.

به نوشته روزنامه العرب این کار باعث ایجاد شکاف در میان ائتلاف مخالفان سوری شده و عملا بخشی از مخالفان از این جمع جداشده به حساب آمده اند.

منابع نزدیک به مخالفان می گویند که مصطفی الصباغ (که به سود قطر فعالیت می کند) و رهبر مجموعه قطری محسوب می شود در پاریس ترتیب دیدار رهبران ائتلاف با مسئولان غربی را داده و این مسئولان غربی نیز فشارهای بسیاری را به گروه طرفداران قطر وارد کرده اند و از آنها خواسته اند از شکاف سیاسی و ایجاد مشکلات تازه در میان مخالفان با عدم حضور در نشست ژنو 2 خودداری کنند.

مجموعه قطری که الصباغ رهبری آنها را به عهده دارد انتخابات اخیر بر سر انتخاب ریاست ائتلاف که طی آن احمد الجربا، نزدیک به عربستان به عنوان رئیس ائتلاف انتخاب شد را رد کردند و از این ائتلاف خارج شدند با این هدف که بتوانند فشارها را بر ائتلاف افزایش داده و شروط خود را بر آن تحمیل کنند.

الجربا و اکثریت اعضای ائتلاف با تقاضای مجموعه قطری برای برگزاری انتخابات مجدد مخالفت کردند و اعلام کردند در روز 17 ژانویه طی جلسه ای موضع نهایی خود را بر سر حضور یا عدم حضور در نشست ژنو 2 بیان خواهد کرد.

در همین حال نشست مهمی توسط مجموعه وزرای امور خارجه موسوم به دوستان سوریه با نمایندگان مخالفان سوری در پاریس برگزار شد که در آن سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سخنرانی کرد و گفت: «ما با وحدت ائتلاف به ریاست الجربا همراه هستیم و هر کسی که مخالفتی با آن دارد بهتر است که الآن به صراحت چیزی درباره آن نگوید.» وی به این ترتیب به صراحت به قطر و مجموعه طرفدار آن در ائتلاف اشاره کرد. سعود فیصل همچنین گفت که ائتلاف یکپارچه به ژنو خواهد رفت و نماینده مخالفان در آن نشست خواهد بود.

از سوی دیگر الجربا به وزرای حاضر در نشست پاریس گفته است که مشکل ما داخلی نیست بلکه درگیری های منطقه ای است که بر روند سیاسی ما تاثیر می گذارند. وی سپس پرسیده است: «چه کسی الآن گروه های شبه نظامی تندرو را حمایت می کند و پول در اختیار آنها قرار می دهد تا با ائتلاف مخالفان سوری بجنگند و به اسم مذاکرات ژنو تسویه حساب سیاسی با دیگران انجام دهند؟»

اشاره وی به قطر است که الجربا آن را مسئول حمایت از جریان های تندروی تروریستی که در حال حاضر در حال مبارزه با ائتلاف مخالفان سوریه و شاخه نظامی آن موسوم به ارتش آزاد هستند، می داند.

البته الجربا به همین بسنده نکرده و در ادامه انتقادهای خود گفته است: «آنها فقط به تخریب ائتلاف و نهادهای سیاسی آن نپرداخته اند بلکه جبهه اسلامی را اجیر کرده اند تا هر آن کسی که در ژنو 2 شرکت می کند، چه نمایندگان مخالف داخل چه نمایندگان مخالف خارج را هدف قرار دهند.»

جبهه اسلامی که از مجموعه های تندروی در حال مبارزه در سوریه است و یکی از طرف های مورد نزاع با ارتش آزاد محسوب می شود، روابط بسیار نزدیکی با قطر دارد.

در همین رابطه روزنامه العرب به نقل از منابع آگاه خود در پاریس می نویسد که الجربا با کری به تنهایی جلسه برگزار کرده و به او به روشنی گفته است تا زمانی که قطر بخواهد به نقش مخرب خود ادامه دهد و در این زمین بازی کند و واشنگتن بخواهد در برابر آن سکوت اختیار کند، نشست ژنو 2 برگزار نخواهد شد.

الجربا همچنین گفته است: «ما مشکلات بسیاری داریم، از داعش تا وضعیت میدانی و انسانی ما را درگیر خود کرده اند، اگر واقعا دوست ما هستید باید به ما کمک کنید و از دوستانتان بخواهید که دست از تخریب بردارند. اگر نشست ژنو 2 شکست خورد باید ببینید که مسئول آن کیست.»

به اعتقاد طرفداران افکار الجربا واشنگتن از دوحه خواسته است تا در پرونده سوریه دخالت کند و در مقابل تلاش دارد تا از عربستان که مدعی است تلاش بسیاری برای برقراری رابطه نزدیک با جریان های معتدل مخالفان صرف می کند، دور شود.  

گفته می شود که واشنگتن از دوحه و آنکارا خواسته است که در تقویت جریان های تندروی مخالف اسد دخالت کنند و به آنها سلاح و پول برسانند و مرزهای خود را در برابر جنگ طلبان خارجی که از کشورهای عربی و اسلامی قصد ورود به سوریه دارند، بگشایند تا در مقابل جلوی نفوذ عربستان در بحران سوریه گرفته شود. مساله ای که به ادعای روزنامه العرب می تواند به ضرر منافع امریکا در سوریه تمام شود.

به موازات آن عمر انهو، سفیر ترکیه در سوریه که مسئولیت اداره پرونده سوریه در وزارت امور خارجه ترکیه را بر عهده دارد با اعضای ائتلاف مخالفان سوری تشکیل جلسه داد و تاکید کرد، آنکارا به صراحت می گوید که اجازه نمی دهد در ائتلاف مخالفان سوری شکاف ایجاد شود و در حال حاضر هیچ گزینه ای برای حل بحران سوریه به جز نشست ژنو 2 نیست. منابع آگاه می گویند که مواضع انهو الصباغ را که آنکارا حامی گروه خود می داند، شوکه کرده به گونه ای که وی در پاسخ می گوید: «ما با ژنو موافقیم اما اختلاف ما مسائل داخلی است.»

یکی از اعضای ائتلاف مخالفان که در نشست پاریس شرکت کرده است نیز در این باره می گوید: «به نظرم بازی قطر برای ایجاد شکاف در ائتلاف به بن بست خورده چرا که مجموعه قطری که از ائتلاف خارج شده بودند هنوز از دادن استعفانامه مکتوب خودداری می کنند تا از نشست ائتلاف که قرار است در 17 این ماه برگزار شود محروم نشوند. در این نشست موضع نهایی بر سر شرکت یا عدم شرکت نمایندگان ائتلاف در ژنو 2 اتخاذ خواهد شد.»  

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11