حذف آرام سفیری خبره اما منفور

دیپلماسی ایرانی: سوریه و مصر دولت باراک اوباما رئیس جمهور دموکرات ایالات متحده را بر سر دوراهی قرار داده اند. به گزارش فارن پالیسی ، رابطه سیاسی میان مصر و ایالات متحده در حال حاضر بحرانی ترین روزهای خود پس از انقلاب این کشور و برکناری حسنی مبارک را پشت سر می گذارد. کرسی سفیر امریکا در قاهره همچنان خالی است و دو متحد قدیمی چندان رابطه صمیمانه سیاسی را تجربه نمی کنند. منابع آگاه به این ماجرا در این خصوص به فارن پالیسی گفته اند که رابرت فورد – سفیر عالی رتبه ، مسلط به زبان عربی و سفیر فعلی امریکا در سوریه – دیگر گزینه مدنظر امریکا برای حضور در سفارتخانه این کشور در مصر نیست. این در حالی است که این تصمیم در خفا گرفته شده و هنوز خبر آن به شکل رسمی اعلام نشده است . گفته می شود که اصلی ترین علت برکناری وی مخالفت ژنرال های ارتش مصر با انتصاب رابرت فورد به این سمت است . رابرت فورد در زمان آغاز بحران در سوریه اعلام کرده بود که ارتباط گیری با شبه نظامیان سوری و گروه های سیاسی این کشور کار صحیحی است .

جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده  در ماه تابستان رابرت فورد را به عنوان گزینه مدنظر برای  اعزام به مصر معرفی کرده بود. کاخ سفید امیدوار بود که در نخستین ماه های سال جدید میلادی بتواند رابرت فورد را به این کشور اعزام کند. منابع نزدیک به وزارت امور خارجه امریکا ادعا می کنند که دولت امریکا تصمیم گرفته است که فورد را در جایگاه فعلی اش در سوریه حفظ کرده و فرد جدیدی را برای حضور در سفارتخانه مصر معرفی کند. با توجه به پایان کار سالانه مجلس سنا و بحث و تبادل نظرهای متفاوت در این خصوص به نظر می رسد که پروسه معرفی فرد جدید چندماه طول بکشد.

برخی چهره های نزدیک به دولت اوباما تایید می کنند که بسیاری از چهره های نظامی و سیاسی در قاهره با انتخاب فورد مخالفت کرده اند. البته گفته می شود که اصلی ترین دلیل برای حفظ وی در سفارت سوریه ، ارتباط گیری خوبی است که او با شبه نظامیان و برخی مخالفان بشار دارد. فورد در چندماه گذشته دایما میان واشنگتن ، استانبول و ژنو در حال تردد بوده و تمام تلاش خود را برای متقاعد کردن مخالفان جهت حضور در کنفرانس صلح سوریه در ماه ژانویه به کار گرفته است .

یک مقام عالی رتبه وزارت امور خارجه در گفتگو با فارن پالیسی در این خصوص می گوید: رابرت فورد در سوریه کار خارق العاده ای انجام داده که در روزهای بحرانی نزدیک شدن به کنفرانس ژنو 2 از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. مسئولیت سفارت امریکا در سوریه بسیار حائز اهمیت است و رابرت به خوبی از عهده کاری که بر گردنش گذاشته شده برآمده است . هم اوباما و هم تمامی ارکان دولت به رابرت برای انجام این کار ایمان دارند. هم در واشنگتن و هم در دمشق اصرار امریکا بر حفظ فورد در این پست است . 

این اظهار نظرها در حالی از سوی برخی مقام های امریکایی مطرح می شود که در مصر هیچ مقام مسئولی حاضر نیست در این خصوص صحبت کند چرا که فورد رسما برای احراز این پست از سوی امریکا نامزد نشده بود. با اینهمه تصمیم امریکا برای عبور از فورد در مساله سفارتخانه مصر نشان دهنده مشکلاتی است که در رابطه میان واشنگتن و قاهره وجود دارد. ماجرای برکناری محمد مرسی از مسند قدرت در ماه جولای با اقدام ارتش مصر به چالشی در روابط میان این واشنگتن و قاهره تبدیل شده است. سفیر سابق امریکا در مصر خانم آنا پترسون در حالی قاهره را ترک کرد که بسیاری او را به حمایت بیش از اندازه از جریان اخوان المسلیمن متهم کرده بودند. برخی در کنگره و سنا و حتی دولت امریکا اعتقاد دارند که کمک های ایالات متحده به مصر باید به دلیل کودتای نظامی متوقف شود و این در حالی است که این کمک ها کم و بیش ادامه دارد. کاخ سفید گمان می کرد که می تواند با اعزام فورد به مصر از تنش های موجود در رابطه کاسته و از فورد بخواهد که با ژنرال السیسی رابطه حسنه ای برقرار کند. با اینهمه رابطه فورد با برخی جریان های شبه نظامی در سوریه زنگ های خطر را برای ژنرال های مصری به صدا دراورده بود. برخی رهبران در مصر هنوز هم اعتقاد دارند که دولت اوباما در عدم حمایت از حسنی مبارک بسیار سریع وارد عمل شده و جانب متحد قدیمی را بسیار زودهنگام رها کرده و در عوض به محمد مرسی که نماینده جریان اخوان در نخستین انتخابات بود با همان سرعت نزدیک شد. برخی ژنرال های مصری اعتقاد دارند که فورد می تواند دوباره مرتکب همین اشتباه شده و با اسلام گراهای مصری رابطه ای برقرار کند که به ضرر نیروهای نظامی باشد.

یک دیپلمات عرب در این خصوص می گوید: فورد ، مردی است که به راحتی سر میز نشسته و با اسلام گراهایی که بسیار هم خطرناک تر از اخوان هستند ، ارتباط می گیرد. او مرد خوبی است اما برای احراز این پست بدترین گزینه ممکن است .
البته انتصاب فورد به این پست موافقانی هم دارد. یک دیپلمات عرب که به خوبی با وی آشنایی دارد معتقد است که او بهترین گزینه ای بود که می توانست در این روزهای بحرانی به قاهره فرستاده شود. وی در این خصوص می گوید: فورد در جولای 2011 در تشییع جنازه یک عضو اپوزیسیون در حما سوریه شرکت کرده و به صراحت از روش های حکومت داری بشار اسد انتقاد کرد . کدام سفیر در کدام کشور جرات چنین حرکتی را دارد؟ 

فورد در حالی هنوز سفیر امریکا در سوریه است که شطرنج بحران در سوریه همچنان امریکا و غرب را در کیش و مات نگاه داشته است .امریکایی ها برای برگزاری نشست ژنو 2 تلاش می کنند اما مخالفان اصرار دارند که تنها زمانی حاضر به نشستن پای میز مذاکره هستند که رفتن بشار اسد ار هرم قدرت  قطعا در پیش نویس هرگونه مذاکره ای قید شده باشد. بشار اسد نیز تاکنون با حضور دولت در نشست ژنو 2 یا هر نشست دیگری که این پیش شرط را مدنظر قرار داده باشد، مخالف است . البته اسلام گراهای سوریه هم تاکنون از دیدار با فورد سرباز زده اند.