شاهزاده‌ای که تریبون ضد ایرانی سعودی‌ها شده است

از دید نزدیک به همه ناظران و تحلیلگران مسائل منطقه، امضای توافق ژنو، ضربه ای بسیار سنگین برای عربستان سعودی بود که این دولت را با یکی بزرگ ترین بحران های خود در چند دهه اخیر روبه رو کرده است. در این میان، یکی از ابزارهایی که دولت سعودی برای مواجهه با این چالش به کار گرفته، تلاش برای تحت تأثیر قرار دادن جو کلی بین المللی با استفاده از برخی چهره های خاص است.

به گزارش «تابناک»، ترکی الفیصل، شاهزاده سعودی و رئیس سابق سازمان اطلاعات این کشور، یکی از چهره هایی است که این روز ها به شدت در عرصه بین المللی فعال بوده و در راستای تلاش برای احیای منافع بین المللی عربستان و به ویژه طرح ادعاهای گوناگون علیه جمهوری اسلامی ایران، از هیچ تلاشی دریغ نمی کند.

در این راستا، تلاش برای زیر سؤال بردن توافق هسته ای ژنو، یکی از مهم ترین محورهای مأموریتی بوده که ترکی از سوی دولت سعودی به عهده گرفته و مشغول انجام آن است.
به هر حال، این گونه کارهای ترکی الفصیل به طور خاص از اواسط آذر ماه آغاز شد؛ یعنی زمانی که وی در گفت و گو با نشریه آلمانی «اشپیگل»، مدعی شد، ایران در تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای است. در این گفت و گو که اندکی پس از امضای توافق ژنو انجام شد، ترکی خواستار کاهش تأسیسات هسته ای ایران شد و گفت که در غیر این صورت، عربستان نیز باید به سلاح هسته ای مسلح شود.

اندکی بعد، یعنی روز ۲۴ آذر، خبری در رسانه های اسرائیلی منتشر شد، مبنی بر اینکه این شاهزاده سعودی، در اقدامی کم سابقه و شاید بی سابقه، با یکی از اعضای «کنست» (پارلمان رژیم اسرائیل) دیدار و گفت و گو کرده است. بنا بر اعلام رادیو اسرائیل، ترکی الفیصل با «مئیر شطریت» دیدار و در این دیدار، شطریت از وی دعوت کرده تا در کنست سخنرانی کند.

کنفرانس سیاست خارجی برلین که توسط وزارت خارجه آلمان و بنیاد کوربر برگزار شده بود، عرصه دیگر خودنمایی ترکی الفیصل بود. وی در جریان این نشست ادعا کرد ایران از آغاز انقلاب در امور داخلی کشورهای عرب منطقه دخالت کرده و در بحرین به دنبال ایجاد شورش بوده است.

وی همچنین مدعی شد، ایران جزایر امارات را اشغال کرده، در سوریه حضور نظامی دارد و در برابر خواست مردم سوریه ایستاده و به بشار اسد که تظاهرات مسالمت آمیز مردم را با گلوله پاسخ می دهد، حمایت می کند. البته این ادعاهای وی، در همان نشست با پاسخ سید حسین موسویان، دیپلمات سابق کشورمان روبه رو شد.

در پایان درخواست ترکی برای حضور کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در مذاکرات هسته ای ایران و تبدیل ۱+۵ به ۲+۵ یکی از آخرین هنرنمایی های ترکی در عرصه جهانی بود! وی با انتقاد از سیاست های باراک اوباما؛ رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه، خواستار حضور عربستان در مذاکرات هسته ای با ایران شد و گفت: برای ما مهم است که پشت آن میز بنشینیم، زیرا ما از این مذاکرات غایب بوده ایم.

وی همچنین با انتقاد از سیاست های کاخ سفید گفت: ورود آمریکا به مذاکره با ایران ـ که جدی ترین رقیب ما در منطقه است ـ ریاض را غافلگیر کرد. ترکی الفیصل در ادامه گفت: آنچه ما را بیشتر از همه چیز تعجب زده کرد، دور نگه داشتن ما از مذاکرات بود. شما چگونه می توانید اعتمادسازی کنید، در حالی که مذاکرات را از ما که متحد شما هستیم، پنهان می کنید؟
 
اما این شاهزاده سعودی که این روز ها در حکم تریبون بین المللی آل سعود فعالیت می کند، کیست؟

ترکی بن فیصل آل سعود که بیشتر با نام ترکی الفیصل شناخته می شود، متولد پانزدهم فوریه ۱۹۴۵ و از اعضای خاندان سلطنتی عربستان سعودی است. وی یکی از بنیانگذاران بنیاد به اصطلاح خیریه ملک فیصل بوده و اکنون ریاست مرکز تحقیقات مطالعات اسلامی ملک فیصل را بر عهده دارد.

ترکی در فاصله سال های ۱۹۷۷ تا ۲۰۰۱ ریاست «المخابرات العامه» (سازمان اطلاعات عربستان سعودی) را بر عهده داشت و سپس به عنوان سفیر عربستان در آمریکا، راهی واشنگتن شد. استعفای وی از ریاست سازمان اطلاعات عربستان به نوبه خود، بسیار بحث برانگیز بود، زیرا درست ده روز پیش از وقوع حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ انجام گرفت و سبب تقویت این گمانه شد که دستگاه های اطلاعاتی عربستان در این واقعه دخالت مستقیم داشته اند.

پس از استعفا از سازمان اطلاعات، ترکی چند سالی را دیپلمات ارشد عربستان در انگلیس بود و پس از آن، در ژوئیه ۲۰۰۵ به عنوان سفیر این کشور به واشنگتن رفت. با این حال، رقابت های درونی آل سعود و به ویژه دخالت های بندر بن سلطان، سفیر پیشین ریاض در واشنگتن، سبب شد مدت حضور ترکی در این سمت چندان زیاد نباشد و وی پس از پانزده ماه استعفا کند.

هر چند از آن زمان تاکنون ترکی سمت دیپلماتیک یا سیاسی عالی رتبه ای در عربستان نداشته، این به معنای قطع ارتباط وی با عرصه سیاسی سعودی نبوده و وی همچنان ریاست و سرپرستی شماری از سازمان های دولتی و نیمه دولتی این کشور را بر عهده دارد.

مواضع ترکی در قبال ایران، یکی از ویژگی های مشخص وی به شمار می رود، زیرا وی در مقاطع مختلف و به بهانه های گوناگون، مخالفت خود را با گسترش نفوذ ایران در منطقه اعلام و تلاش کرده تا با تأثیرگذاری بر افکار عمومی و یا لابی گری از طریق کانال های سیاسی، در راستای ضربه زدن به منافع منطقه ای ایران حرکت کند.