ظریف: دو تا سه هفته دیگر تحریم‌‌ها کاهش می‌یابد

دیروز خلاصه بخش نخست گفت و گوی تابناک با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان منتشر شد (اینجا). هم اکنون بخش دوم و پایانی آن منتشر می شود.

برای خواندن متن کامل گفت و گو به اینجا مراجعه کنید.

ــ بار ها در سخنان و اظهار نظر ها اعلام کردیم، این سند گام نخست است و توافق نیست.

- ما بیانیه، توافقنامه، یادداشت تفاهم و... عنوان این سند را نگذاشتیم، بلکه آن را برنامه اقدام گذاشتیم و واقعاً این سند فقط همین است. اگر گام های اولیه برداشته شود، به سمت یک توافق نامه حرکت می کنیم.

- برخی از دوستان این طرح را با بیانیه اشتباه کرده اند. من حاضرم از همه جملات این سند به عنوان یک تفاهم دفاع کنم.

ــ  در این سند، چند چیز مشخص است. در نهایت ما غنی سازی خواهیم داشت. تحریم های شورای امنیت (کلا) و تحریم های دوجانبه و چند جانبه که در رابطه با موضع هسته ای است، برداشته می شود. این موضوعات همه در متن آمده و برای همین است که ما هیچ نگرانی نداریم که عین متن پخش شود. البته نه به عنوان موضع ایران، بلکه به عنوان یک گام اولیه برای اقدام مشترک.

ــ  اختیاراتی که بنده ـ چه در مذاکرات چند جانبه و چه دو جانبه ـ داشتم، محدود به موضوع هسته ای بوده و جز درباره مسأله هسته ای هم مذاکره نکردیم.

ــ   تفاهم نهایی در مذاکرات هنوز آغاز نشده است. مذاکرات در آن مرحله بسیار دشوار تر از این خواهد بود. من پیشتر نیز تکرار کرده ام که این گام نخست است و گام های بعد دشوار تر، پرچالش تر و پرفراز و نشیب تر خواهد بود، چون ما نمی خواهیم درباره یک کار شش ماهه صحبت کنیم، بلکه می خواهیم در مورد یک موضوع دراز مدت صحبت کنیم.

ــ  در گام نهایی نیز توافق نامحدود نیست. ما حداکثر برای یک سال شروع به انجام اقداماتی می کنیم و در یک محدوده زمانی متناسب با اقداماتی که ما انجام می دهیم، تحریم ها به پایان می رسد.

ــ  در پایان این دوران برنامه هسته ای کشورمان، مثل برنامه هسته ای دیگر کشور ها می شود. دیگر هیچ موضوعیت ندارد، که در مورد برنامه هسته ای ایران صحبت کنند. درباره اینکه طول این دوران چند سال باشد، دیدگاه های گوناگونی هست که خود این موضوع، محل نزاع خواهد شد، زیرا از پنج سال تا بیست سال گفته اند.


ــ متأسفانه ما یکباره شصت میلیون حقوقدان در کشور پیدا کرده ایم. برخی از آقایان نظر نمی دهند، بلکه به من می گویند تو نمی فهمی.

- دوستان بدون اینکه سوابق و ماهیت این سند را بدانند، اظهار نظر حقوقی می کنند. مثلا امریکایی ها حرف بی معنی می زنند، که حق غنی سازی را نمی پذیریم. از سوی دیگر دوستان می گویند این سند حق غنی سازی را به رسمیت نشناخته است. اصلا این ریختن آب به آسیاب امریکاست. این حرف امریکا و حرف سه کشور در دنیا در مقابل ۱۸۵ کشور است.

- حق غیر قابل انتزاع اصلا موضوع شناسایی نیست. بحث های دوژوره و دوفاکتو موضوعیت ندارد. البته باید بگویم این حق قابل احترام است.

- کسی که می گوید در «ان پی تی» حق غنی سازی شناخته نشده است، آیا خوانده اند که چه حقی در «ان پی تی» شناخته شده است؟

- ما درباره آینده ۷۵ میلیون ایرانی صحبت می کنیم. حداقل ماده ۴ «ان پی تی» را بخوانید. ایا راجع به پروژه آب شیرین کردن، نیروگاه و... صحبتی شده است، که می گویید غنی سازی در آن نیست؟ پس چیست، که آب به آسیاب آمریکا می ریزید؟

- مشکل دوستان این است که اولا نمی دانند متن چیست و دوم آنکه حتی حاضر نمی شوند آن را کامل بخوانند.

ــ  در این سند حتی در مورد حقوق ایران نگفته است ، به رسمیت می شناسیم. گفته است ایران می تواند از همه این حقوق کامل بهره برداری کند. آن ها در شأنی نیستند که حقوق ما را به رسمیت بشناسند. هیچ کس در این شأن نیست. حق حیات کسی را مگر می شود به رسمیت شناخت؟ کسی در این شان نیست. اصلا مگر حق حیات نیاز به رسمیت شناختن دارد؟

ــ چندین سال است که اقدامات شفاف سازی ایران انجام می شود و برخی از مواردی که ما در این سند توافق کردیم، پیشتر هم اجرا می شد، ولی اعلام نمی شده است. ما هیچ گاه میزان اورانیوم ۲۰ درصدمان از سطح ۲۰۰ کیلو بالا نرفته است بلکه هرچه بوده، تبدیل به اکسید و یا رقیق شده است. بنابراین این اقدامات همیشه انجام می شده است. بعضی از این توافقاتی را که انجام دادیم، ما ها و حتی سال هاست که انجام می دادیم.

ــ در طول دو تا سه هفته آینده، غربی ها بعد از اینکه توانستند، ساختار تحریم ها را تغییر بدهند تحریم ها کاهش خواهد یافت. پس از قدم اول غربی، ما باید مذاکرات نهایی را شروع کنیم و به پیش رویم؛ بنابراین ما در دو هفته تا سه هفته باید شاهد گام های اولیه گروه ۵+۱ باشیم.