خاورمیانه ملتهب با توافق هسته‌ای ژنو امیدوار شد

دیپلماسی ایرانی: احیانا قرار نیست که موفقیت فقط با وجود برندگان و بازندگان مقایسه شود. این دقیقا چیزی است که الآن اتفاق افتاده است، فرصتی که پیش آمده واقعا استثنائی است، و برای همین باید تلاش کرد تا ضمن خودداری از بستن اتهام به یکدیگر یا تلاش برای مصادره، نقاط توافق از دست نرود.

در ایران مسئولان جدیدی به روی کار آمده اند که به زبانی صحبت می کنند که برای همه قابل فهم است، و ایالات متحده نیز رهبرانی دارد که پیام هایی را به جهان می دهند که واقعا با گذشته که دنیا را به دوستان و دشمنان خود تقسیم کرده بودند و این عبارت را مشهور را می گفتند که "هر کس با ما نیست پس علیه ماست"، تفاوت دارد.

ایران و غرب به توافقی رسیدند که به موجب آن فرایند غنی سازی اورانیوم با غلظب بالا متوقف می شود، و آن میزان اورانیوم غنی شده ای که در اختیار دارد نیز تبدیل می شود، و دستورالعملی را به اجرا می گذارد تا فعالیت های صلح آمیز هسته ای اش شفاف تر باشد و تا اندازه بسیاری قابلیت دقیق شدن بر آن وجود داشته باشد، ایران توانست با این توافق از دوره گذشته خود عبور کند و وارد فصل تازه ای شود. در مقابل، غرب تحریم های جدید و شدیدتری علیه ایران اعمال نمی کند و در جهت کاهش تحریم های اقتصادی فعلی نیز اقدام خواهد کرد، که این مساله می تواند فرصت استتثنائی ای برای احیای روابط سرد ایران با جامعه جهانی که سال ها است به انجماد رسیده، به وجود آورد.

می خواهم از سوی دیگر به این دستاورد بزرگ تاریخی با وجود همه اظهارنظرهایی که از طرف های مختلف نسبت به آن ابراز شده است و آن را ضربه و چیزی شبیه شوک دانسته اند و ملامت و تهدید کرده اند، نگاه کنم.

کسانی که با صدای بلند انتقاد می کنند، باید بدانند که کسی اصلا نظر آنها را نپرسیده است، آنها برای این که در حین امضای توافق نامه کسی محلی به آنها نداده است، شکایت دارند، توافقی که شاید حتی محقانه کاملا سری و به دور از جنجال حاصل شده باشد.

در طول سال های متمادی، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی تلاش عبثی کرد تا شاید بتواند مواضع باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا را از تعامل با ایران تغییر دهد. تهدید را آزمود، از منطق اقناع وارد شد، از برگه های تهدید و ارعاب استفاده کرد، در برابر سازمان ملل نقاشی های کودکانه کشید، نتانیاهو، و نه همه اسرائیل، تصمیم داشتند که به ایران حمله کنند تا مانع از تحقق نتیجه ای برای تلاش های هسته ای اش شوند. از ایالات متحده خواست که با تلاش هایش در این زمینه همراهی کند اما اوباما حتی یک روز هم طرح های خونین او را تایید نکرد.

در حالی که شنیده می شود که نتانیاهو توافق با ایران را "خطایی تاریخی" توصیف کرده و صدایش در سراسر اسرائیل و جهان پیچیده است، بازارهای جهانی بر خلاف نخست وزیر اسرائیل روی آرامش و آسودگی از این توافق دیدند، همچنین قیمت نفت نیز کاهش یافت.

ایران و حکومت دینی آن در دوران رئیس جمهوری حسن روحانی اهمیت این مساله که باید قبل از پایان دوران ریاست جمهوری اوباما به توافقی برسند را درک کرده است. این نکته ای است که باید بر آن تامل کرد. با رسیدن به این توافق آن چه اسرائیل نیاز دارد، تغییر رهبران و شخص نتانیاهو و رو گردانی از شخصیت های ضد دیپلماتیک تندرو به معنای واقعی کلمه است تا بتواند واقعیت های موجود را درک کند، و از ابزارهای لازم و موجود دیپلماتیک برای رسیدن به راه حل ها به جای ایجاد رعب و وحشت استفاده کند.

این لحظه ای تاریخی است که رهبران جهان را وادرا می کند تا به آینده امیدوار باشند و تجربه و خبرگی خود را در سراسر خاورمیانه محک بزنند. کورسوی امید جدیدی در قلب تحولات به شدت ملتهب منطقه روشن شده است. باید از هم اکنون کار کرد تا این نور امید بیش از پیش گسترش یابد و رشد کند.

منبع: النهار/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11