هاینون: غنی سازی حق همراه با تعهد است

اولی هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به خبرآنلاین گفت: توافق اخیر هسته ای میان ایران و گروه 1+5 از این جهت اهمیت دارد که راه را برای حل مسائلی که مورد مذاکره قرار گرفته هموار می کند.

 

اولی هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاون امور پادمان های آژانس بین المللی انرژی تا سال 2010 میلادی بود و اکنون در مرکز روابط و علوم بین المللی دانشگاه هاروارد تدریس می کند. وی در گفتگو با خبرآنلاین گفت: توافق اخیر هسته ای میان ایران و گروه 1+5 از این جهت اهمیت دارد که راه را برای حل مسائلی که مورد مذاکره قرار گرفته هموار می کند.

 

آنچه در ادامه می آید پاسخ پروفسور هاینونن به چند سوال خبرآنلاین درباره توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 است.

 

ارزیابی شما از توافق اخیر میان ایران و گروه 1+5 چیست؟

دیدگاههای متفاوت و گوناگونی درباره توافق اخیر هسته ای میان ایران و گروه 1+5 وجود دارد. برخی از این دیدگاهها با رویکردی منفی این توافق را نگریسته اند و برخی با رویکردی مثبت.

 

مسائل زیادی در خصوص این توافق وجود دارد که زمینه و فضای تفسیر را باز نگه می دارد. همچنین چالشهایی در خصوص تفسیر برای اجرا وجود دارد. ولی در حال حاضر توافق به مرحله کنونی رسیده است و تمرکز اصلی و درست باید به این گام به عنوان اولین گام برای تضمین اقدامات آینده باشد. توافق صورت گرفته، برنامه هسته ای ایران را کند خواهد کرد. این توافق از این جهت اهمیت دارد که راه را برای حل مسائلی که مورد مذاکره قرار گرفته هموار می کند. همچنین این توافق از این جهت مهم است که عقبگردی از برنامه نبوده است.

 

دستاورد مهم این توافق برای دو طرف(ایران و گروه 1+5) چیست؟

مهمترین دستاورد توافق هسته ای اخیر میان ایران و گروه 1+5 این است که اکنون مکانیزمی برای مذاکره و گفتگو پیش رو داریم.

 

بر اساس توافق هسته ای اخیر احتمال توافق نهایی میان دو طرف تا چه میزان است؟

بخشی از این فرایند اکنون در پشت سر ما و از رهگذر آنچه اتفاق افتاده قابل مشاهده است. باید توجه داشت که اجرای توافق اخیر و مذاکره برای توافق نهایی کاری بسیار دشوارتری است. اما اگر اراده وجود داشته باشد تحقق پذیر است.

 

هانس بلیکس هانس بلیکس، مدیرکل اسبق آژانس بین المللی انرژی اتمی و رئیس پیشین تیم بازرسی تسلیحاتی سازمان ملل متحد از عراق اخیراً گفته است که مطابق تفسیر او از ماده چهارم معاهده منع گسترش سلاح های اتمی (ان پی تی)، غنی سازی اورانیوم حق کشورها است. نظر شما در این خصوص چیست؟

من فقط به این تفسیر این موضوع را اضافه کنم که "حق" همراه با "تعهد" است. اگر ماهیت برنامه هسته ای کشوری صلح آمیز باشد غنی سازی برای او حق است و می تواند از این حقوق بهره بگیرد.