چرا حزب الله از توافق هسته‌ای استقبال می‌کند؟

دیپلماسی ایرانی: متحدان امریکا همانند اسرائیل و عربستان سعودی هیچگاه از اینکه توافق با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور را مورد انتقاد قرار داده اند شرمسار نبوده اند. اما شگفت انگیز است که یک حزب دیگر به طرفداری از راه حلی دیپلماتیک برخیزد: دشمن آمریکا، گروه شبه نظامی حزب الله لبنان.

حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان در سخنرانی هفته گذشته خود به مناسبت عاشورا، یکی از مهمترین تعطیلات سال برای شیعیان در حومه جنوب لبنان گفت: "اگر توافقی میان ایران و غرب بر سر برنامه هسته ای این کشور صورت گیرد، جناح ما از نظر داخلی، منطقه ای و بین المللی قوی تر خواهد شد. اگر اوضاع به سوی جنگ پیش برود، طرف مقابل باید نگران باشد."

شواهد محدود اما محکمی وجود دارد که توافق میان ایران و امریکا بر سر برنامه هسته ای تهران می تواند به بهبود همکاری دو کشور در مسائل دیگر کمک کند. به طور مثال، احتمالا تهران و واشنگتن هر دو در تلاش های سازمان ملل برای بهبود وضعیت انسانی در سوریه شرکت خواهند کرد. اما در صورتی که حمایت لفظی حزب الله از یک توافق هسته ای هر نشانه ای باشد، مسئله ای که حل نشده باقی می ماند نقش این گروه است که مقامات امریکایی آنها را در سال های گذشته محکوم کرده اند و اخیرا هم به دلیل رساندن کمک های نظامی به نظام بشار اسد به سختی مورد انتقاد قرار داده اند. به عبارت دیگر، حزب الله نگران این نیست که مصالحه میان ایران و امریکا آسیبی به روابط نزدیک سیاسی و نظامی آن به تهران وارد کند.

البته این موضوع که جنگ در سوریه هم به طور فزاینده به نفع نظام بشار اسد، متحد سرسخت ایران و حزب الله در حال گردش است نیز به این موضوع کمک کرده است. ارتش سوریه با کمک رزمندگان حزب الله و شیعیان عراقی به تازگی مناطقی از حومه حلب و دمشق را آزاد کرده اند و این در حالی است که نبرد سختی را در منطقه قلمون در امتداد مرز لبنان آغاز کرده است. نخست وزیر سوریه چندی پیش این بازپس گیری ها را "حرکت نظام به سوی پیروزی حیرت آور" توصیف کرد.

قاسم قصیر، روزنامه نگار روزنامه لبنانی السفیر می گوید که تحرکی که از این دستاوردهای نظامی دیده می شود فرصتی برای بازسازی "محور مقاومت" به عنوان مجموعه ای از بازیگران مخالف نفوذ ایالات متحده و عربستان در خاورمیانه است. این اتحاد ایران، سوریه، حزب الله، حماس و اخوان المسلمین مصر را در بر می گیرد که با وقوع ناآرامی ها در سوریه و پیوستن حماس و اخوان المسلمین به اردوگاه ضد اسد متلاشی شده بود.

حزب الله فرصت بازسازی روابط میان حماس و نظام اسد را به دست آورد. روابطی که از اوایل سال 2012 و با ترک دمشق توسط مقامات ارشد حماس زمانی که ناآرامی ها در سوریه در حال پا گرفتن بود قطع شد. ایران که با وجود اینکه مواضع حماس در قبال سوریه را قبول نداشت روابط خود با این گروه را حفظ کرد نقش مهمی در این بین دارد. حقیقتی که احتمالا با یا بدون توافق هسته ای تغییر نمی کند. قصیر می گوید: "حزب الله مطمئن است که آنها می توانند دوباره محور مقاومت را تقویت کنند مانند زمانی که هنوز حوادث سوریه اتفاق نیافتاده بود."

دیگر ناظران حمایت عمومی حزب الله از توافق ژنو را تاثیر دستور آیت الله علی خامنه ای، رهبر معظم ایران به جناح های داخلی مبنی بر عدم گفتن چیزی که مذاکرات را تحت الشعاع قرار می دهد، می دانند. ایشان اوایل این ماه گفته بودند: دیپلمات های ایرانی "ماموریت دشواری دارند و هیچ کس نباید یک مقام رسمی را زمانی که مشغول کاری است تضعیف کند." ایشان همچنین افزودند: "مذاکره کنندگان بچه های انقلابند."

با چنین حمایت صریحی از آیت الله خامنه ای، بالاترین مقام ایران و مهمترین حامی حزب الله، این جنبش لبنانی دلیل کافی برای حمایت از مذاکرات را دارد. توماس پیکرینگ، دیپلمات سابق امریکایی که سابق سفارت در اسرائیل و اردن را دارد می گوید: " این نظر حزب الله نباید شگفت انگیز باشد زیرا بازتاب نظرات ایران است."

دلایل نصرالله برای حمایت از مذاکرات ایران هر چه باشد اما رئیس حزب الله از این فرصت برای نمایش تضاد میان آنچه وی حمایت متزلزل امریکا از متحدانش می نامد با حمایت مستحکم حامیان حزب الله از آن استفاده کرد. وی گفت: "ما دو متحد داریم – ایران و سوریه. ما از این اتحاد مطمئن هستیم."

منبع: فارن پالیسی

انتشار اولیه: چهارشنبه 29 آبان 1392 / بازانتشار: شنبه 2 آذر 1392