لغو زمان دار تحریم ها در بخش غیر نظامی

دیپلماسی ایرانی: در سال های اخیر کارشناسان امور منع اشاعه و کنترل تسلیحاتی، به تکرار و شاید هم به درستی از اعمال تحریم ها علیه ایران به منظور تحت فشار قرار دادن این کشور در زمینه فعالیت های هسته ای اش، حمایت کرده اند. سیاست آمریکا برای به دست آوردن حمایت شورای امنیت سازمان ملل به منظور اعمال تحریم های هدفمند و هماهنگ علیه ایران، یک دستاورد دیپلماتیک به شما می رود. به نظر می رسد که حاصل این سیاست در رویکرد ایران در نشست هسته ای ژنو نمایان باشد.

به گزارش کریستین ساینس مانیتور، اما کنون برخی در کنگره آمریکا به دنبال تصویب تحریم های مضاعف هستند که در شرایط حاضر غیر ضروری است و می تواند روند دیپلماتیک جاری که به تازگی روزنه هایی از امید در آن پدیدار شده را به شکست بکشاند. مجازات ایران برای اینکه بر سر میز مذاکره بنشیند، تنها موضع محافظه کاران در جمهوری اسلامی را تقویت می کند که بر این گمانند، مذاکره با آمریکا بدون نتیجه است.

در حال حاضر استراتژی مناسب در قبال ایران، پیشنهاد لغو برخی تحریم ها به عنوان مشوقی است که تهران را به ارایه برخی امتیازها، ترغیب کند. سابقه دیپلماسی بر مبنای تحریم، حاکی از آن است که فشار زمانی موفق می شود که با مشوق ها همراه باشد تا در معامله به منظور حصول توافق دیپلماتیک، نوعی پویایی ایجاد شود. امتیازهای اقتصادی و امنیتی در بسیاری از کامیابی های منع اشاعه، نقش تعیین کننده ای داشته است. یک رویکرد تنبهی خالص در مورد تحریم ها، کارآمد نیست. ترکیب تحریم و مشوق برای دستیابی به موفقیت دیپلماتیک، ضروری است.

پیشنهاد لغو تحریم ها می تواند به شکل تعلیق تحریم های مالی در روابط غیر نظامی با ایران باشد. این تعلیق می تواند در مرحله نخست شش ماهه باشد و در صورتی که تهران نیز اقداماتی نظیر محدود کردن عملیات غنی سازی را انجام داد، می توان مدت تعلیق تحریم ها را تجدید کرد.

مزیت تعلیق تحریم ها در این است که می توان در صورت خودداری تهران از عمل به تعهدات اش ، فورا آنها را به حال اول بازگرداند. پیشنهاد تعدیل تحریم ها اکنون به امتیازهای اولیه از جانب ایران و توافق بر سر چارچوب جامع مذاکرات بستگی دارد. اگر ایران در جهت اثبات ماهیت صلح آمیز برنامه های هسته ای اش گام بردارد، آمریکا و شرکای اش نیز باید برای لغو تحریم های غیر نظامی، آماده باشند.

در شرایط حاضر، نیازی به اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران نیست، چرا که تحریم های کنونی به اندازه کافی بر اقتصاد این کشور تاثیرگذار بوده اند. بدون تردید این واقعیت ها در رقم زدن پیروزی حسن روحانی، در انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد در ایران نیز نقش داشته است. او با دو شعار بهبود وضعیت معیشتی مردم و رابطه با جامعه بین المللی بر سر کار آمد. این در حالی است که رئیس جمهور میانه روی جدید ایران نمی تواند بدون لغو تحریم ها به وعده هایی که به رای دهندگان داده،عمل کند.

پیشنهادهایی که ایران به روشنی در ژنو ارایه داد – تعلیق بخشی از فعالیت های غنی سازی و موافقت با بازرسی های گسترده تر از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی – گامی در جهت برآورده ساختن اهداف قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل به شمار می رود. این پیشنهاد ها، تعدیل بارز مواضع ایران در مقایسه با مواضع سابق را به نمایش می گذارد. منطق دیپلماسی بر این نکته اشاره دارد که زمای که یک طرف به سوی مصالحه گام بر می دارد، طرف مقابل نیز باید از خود نرمش نشان دهد، نه اینکه شرایط را وخیم تر کند.

برخی در واشینگتن ادعا می کنند که هزینه تعدیل تحریم ها برای ایران باید مهر و موم برخی تاسیسات هسته ای مانند راکتور آب سنگین اراک یا سایت زیرزمینی فوردو باشد. این درخواست های غیر واقع گرایانه، فراتر از قطعنامه های شورای امنیت است. این قطعنامه ها خواستار همکاری بیشتر ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و تعلیق عملیات غنی سازی و ساخت راکتورهای آب سنگین ، تحت نظارت بازرسان است. بر مبنای منطق سنتی رونالد ریگان که می گفت: «اعتماد کنید، اما بررسی کنید»، اکنون هدف باید در دستیابی به توافقی تعریف شود که عمل به درخواست های قطعنامه های شورای امنیت را تضمین می کند.

در یک جهان ایده آل، شاید غرب بتواند انتظار داشته باشد که ایران حتی پتانسیل هسته ای شدن را نیز نداشته باشد، اما این هدف دست کم برای کوتاه مدت، عملیاتی نیست. توافقی که عملیات غنی سازی ایران را محدود کند و در ضمن نظارت جدی تری را بر تاسیسات هسته ای ایران حاکم کند، می تواند یک دستاورد بزرگ در جهت کاهش نگرانی ها بر سر برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی باشد. این توافقی است که اعضای کنگره نیز باید از آن حمایت کنند. به همین دلیل کنگره باید از تعدیل تحریم ها پشتیبانی کرده و از تلاش برای اعمال تحریم های بیشتر خودداری کند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10