اعتراض‌های ترکیه، قومیتی شد

شهرهای ترکیه یک هفته است که بار دیگر به صحنه اعتراض مردم و درگیری معترضان با نیروهای امنیتی تبدیل شده است، اما این بار این اعتراض ها دیگر فقط سیاسی نیست و رنگ قومیتی گرفته و نشانه ای جدی و هشدارآمیز از تأثیری است که تحولات سوریه بر صحنه داخلی ترکیه گذاشته است.

به نوشته همشهری ماجرا از کشته شدن یک جوان 22ساله به نام احمد آتاکان در شهر انتاکیه در نزدیکی مرز ترکیه با سوریه آغاز شد. این جوان هفته گذشته به صورتی که هنوز معلوم نیست، کشته شده است. معترضان می گویند که او در درگیری با نیروهای امنیتی ترکیه کشته شده و به همین خاطر ابتدا اعتراض ها به این اتفاق از شهر انتاکیه شروع شد. این جوان از خانواده ای علوی است که در ترکیه در اقلیت هستند، اما خیلی زود اعتراض به کشته شدن این جوان به شهرهای بزرگ ترکیه ازجمله استانبول رسید.

این اعتراض ها دیشب نیز در استانبول جریان داشت و به زدو خورد میان مردم و نیروهای امنیتی منجر شد. آغاز کننده و جریان اصلی این اعتراض ها مخالفان همیشگی دولت رجب طیب اردوغان نیستند و شعارهای آنها هم مانند قبل نیست. معترضانی که در ماه های گذشته علیه دولت اردوغان تظاهرات می کردند و در میدان تقسیم جمع شده بودند، مخالفت با زیاده طلبی های دولت عدالت و توسعه در زمینه های اقتصادی، سیاسی و مذهبی بود، اما اکنون شعارهای معترضان به کشته شدن جوان علوی تبار انتاکیه ای، توجه به حقوق اقلیت شیعه در ترکیه است. به این ترتیب مناقشه شیعه و سنی که اکنون و به تبع تحولات سوریه، در خاورمیانه جدی شده، در ترکیه هم در حال قوت گرفتن است.

گفته می شود که در 2 روز گذشته با پیوستن مخالفان لیبرال اردوغان به معترضان کشته شدن این جوان 22ساله، شمار آنها بیشتر شده و درگیری ها هم شدت گرفته است. خبرگزاری آسوشیتدپرس از شدت واکنش های معترضان در برخورد با نیروهای پلیس خبر داده و نوشته است، معترضان این بار بمب های آتش زا به سمت پلیس پرتاب می کنندو پلیس هم با شدت بیشتری با آنها برخورد می کند. به همین خاطر این شب ها به ویژه در استانبول، شب هایی بسیار ناآرام است. اکنون در شبکه های اجتماعی، معترضان از اینکه مخالفان دولت اردوغان در حال متحد شدن هستند و دیگر فقط منحصر به دانشجویان نیستند، ابراز خوشحالی می کنند. این در حالی است که پ ک ک هم در فراخوانی ضمن ابراز همدردی با این جوان کشته شده، خواستار پیوستن طرفدارانش به اعتراض ها شده است.

معترضان می گویند که پلیس و نیروهای امنیتی با وجود وعده های دولت، تاکتیک ها و شیوه های خود را در برخورد با مخالفان تغییر نداده اند و همچنان در خیابان از گاز اشک آور استفاده می کنند، اما به نظر می رسد در این اعتراض های جدید یک نکته با گذشته تفاوت دارد؛ اینکه اردوغان برخلاف چند ماه پیش مستقیما وارد این ماجرا نشده و هنوز اظهارنظری درباره این اعتراض ها نکرده است.
البته اردوغان درباره این اعتراض ها اظهارنظری نکرده ولی همچنان به سخنان تند خود ادامه می دهد. او در جدیدترین اظهارنظرش، رهبران اپوزیسیون این کشور را به ایجاد تنش وناآرامی به ویژه اختلافات قومی متهم کرد.

نخست وزیر ترکیه حزب مخالف جمهوریخواه خلق را به ایجاد تنش و ناآرامی در کشور متهم و تأکید کرد که ترکیه، مصر یا سوریه نیست که بشود آن را به ناآرامی کشاند. روزنامه ترکیه ای حریت در این باره گزارش داد: اردوغان در مراسم افتتاح فرودگاه جدید استان آدیامان واقع در شرق کشور اعلام کرد که سخن من بیشتر متوجه برادران علویمان است. تلاش هایی برای پیاده کردن سناریوی پلید از سوی حزب مخالف صورت می گیرد. تلاش هایی برای ایجاد نا امنی و آشوب در جامعه در جریان است. دستان ناپاکی در کار هستند که حزب مخالف را به عنوان ابزاری برای تنش در کشور به کار می گیرند.

وی افزود: علویان و سنی ها در ترکیه هر دو برابر هستند و ما هرگز در دام تحریک کنندگانی که دشمنان ترکیه آنها را به بازی گرفته اند، نخواهیم افتاد.وی با اشاره به اینکه حزب مخالف جمهوری خواه قصد دارد کودتای جدیدی علیه حزب حاکم عدالت وتوسعه به راه بیندازد، گفت: این حزب از بازخواست کشتارهای شهر درسیم سخنی به میان نمی آورد و در حال حاضر سرگرم ایجاد آشوب در همه استان های ترکیه است.