آینده سیاست خارجی ایران در گفت‌وگو با صادق خرازی

سیدصادق خرازی معتقد است که «مهمترین عنصر امروز دولت آقای روحانی موضوع سیاست خارجی است و به همین دلیل نظام باید به وزیرخارجه فرصت دهد و از او حمایت کند.»

وی تاکید دارد که «اگر آمریکایی ها سیاست شان تغییر کند مطمئنا در ایران انعطاف و عقلانیت وجود دارد. اگر نخواهند سیاست های شان را عوض کنند و صرفا حرف های گذشته شان را با ادبیات جدید تکرار کنند، باید بررسی کنیم که چه خواهیم کرد.» وی می گوید که «برخی کشورهای منطقه و به خصوص عربستان بدترین رفتار را در قبال ایران داشته اند» و پاسخش به کسانی که فقط در انتظار تغییر رفتار از جانب ایران هستند عبارت گله آمیزی است که «برخی می خواهند با یک انتخابات اصل و فرع کشور را حراج کنند! »

این دیپلمات پیشین کشورمان یکی از چهره های شناخته شده در سیاست خارجی در ایران است که مسوولیت های متعددی در این حوزه برعهده داشت؛ گرچه به دلیل بیماری سخت ناشی از حضورش در جبهه و در سال های دفاع مقدس از پذیرش مسوولیت تاکنون سرباز زده است، اما می گوید توان و ظرفیت هایش را در خدمت نظام جمهوری اسلامی ایران قرار خواهد داد.

سید صادق خرازی در گفت وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با بیان این که «اولویت های سیاست خارجی در برنامه های وزیر خارجه پیشنهادی و رییس جمهور ذکر شده است» خاطرنشان کرد: مهم ترین عنصر امروز دولت آقای روحانی موضوع سیاست خارجی است و در حوزه سیاست خارجی و نقش وزیر خارجه مهم ترین رکن دولت امروز است؛ زیرا مسائل سیاست خارجی برای اولین بار تاثیر خود را در وجوه مختلف داخلی و ملی گذاشته است و در حوزه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود را نشان داده است.

باید فهم مشترک و درک جدیدی در مناسبات ما وجهان در هر دو سو ایجاد شود

وی افزود: شاید بخش عمده ای از بحران توسعه اقتصادی و برنامه های چشم انداز ما گروگان مناسبات بین المللی مان قرار گرفته است و آن هم به دلیل تحریم های ناعادلانه و ظالمانه ای است که وضع شده و ما در هر سه عنصر مسائل بین المللی، منطقه ای و دوجانبه در سیاست خارجی نیازمند بازنگری هستیم. مساله بزرگی که داریم این است که باید فهم مشترک و درک جدیدی در مناسبات ما وجهان در هر دو سو ایجاد شود و این نقطه اول بحث است.

وی گفت: باید بتوانیم آلودگی و غباری که بر اندام اندیشه سیاسی در داخل کشور در هشت سال گذشته ایجاد شده است - که برخی مسایل را انتزاعی می دیده است - را پاک کنیم و شفاف نماییم تا دیده شود در آن سو چه خبر است و مسوولان کشور نسبت به واقعیت های ایران و جهان آگاه شوند. ما همواره در تهدید بوده ایم، ولی کشوری هستیم که مشکل ثبات و ادامه حیات هرگز نداریم.

نباید گذاشت بازدارندگی ایران کنترل و یا کاهش یابد

سفیر پیشین ایران در فرانسه ادامه داد: ملت ایران برخوردار از هویت ملی هستند، اما مساله این است که نباید گذاشت تهدیدها بیشتر شود و از قدرت جمهوری اسلامی کاسته شود. نباید گذاشت بازدارندگی ایران کنترل و یا کاهش یابد. این نرم ها در سیاست خارجی بسیار اهمیت دارد.

مشاور رییس جمهور پیشین کشورمان افزود: مهم ترین اصل و رکن در کنار برنامه های رییس جمهور نقش وزارت خارجه است. این وزارتخانه برای اولین بار در تاریخ سیاسی ایران نقش بسیار مهم و کلیدی تری دارد و دروازه ورود دولت ایران به حل تمام مسائلش محسوب می شود.

نقض و رفع تحریم ها و تعلیق آن ها مهم ترین اولویت دولت آقای روحانی باشد

وی گفت: برنامه هایی که در وزارت خارجه مطرح شده بسیار حایز اهمیت است . مساله هسته یی اولویت حل و فصل سیاست خارجی ایران است. نقض و رفع تحریم ها و تعلیق آن ها مهم ترین اولویت دولت آقای روحانی باید باشد و نکته مهم تر از همه این ها این است که باید مناسبات مان را مجدد با اروپا تعریف کنیم. باید اروپا را به سمت همکاری ببریم و به عنوان شریک استراتژیک با ان ها کار کنیم. اگر چه ما هیچ گاه نمی توانیم با اروپا متحد استراتژیک باشیم؛ زیرا به لحاظ فرهنگی دچار شکاف عمیقی با آن ها هستیم. آن ها معتقد به لیبرالیسم و سکولاریسم و لیبرال دموکراسی هستند و جمهوری اسلامی به صورت ایدئولوژیک و مبنایی با آن ها اختلاف دارد؛ بنابراین هیچ گاه نمی توان از مفاهیم اتحاد استراتژیک که داشته باشیم استفاده کرد اما می توانیم شریک و همکار استراتژیک آن ها باشیم.

باید تعریف مجددی از موقعیت خود و وقایع خاورمیانه داشته باشیم

خرازی توضیح داد: ما منافع و تهدیدات مشترک جدی با اروپا داریم. بازخوانی مجدد از مناسبات مان با اروپا مهم ترین اولویت سیاست خارجی ایران باید باشد و اگر این اتفاق رخ دهد می توانیم بسیار پیشرفت کنیم. در خاورمیانه باید تعریف مجددی از موقعیت خود و وقایع خاورمیانه داشته باشیم.

تاریخ در خاورمیانه در حال تکرار است

مشاور رییس جمهور پیشین کشورمان ادامه داد: زمانی خاورمیانه بیداری اسلامی و یا به تعبیر آن ها بهار عربی داشت و امروز واقعیت بهار عربی به سمت سکولاریسم خشن پیش می رود. بازگشت نظامیان به قدرت صدای پای خشن نظامیان لیبرال مسلک سکولار را به گوش می رساند و مجددا تاریخ در خاورمیانه در حال تکرار است و در مصر آثار آن را می بینیم و در تونس هم همین طور اگرچه آقای راشد الغنوشی با تدبیر عمل کرد.

وی گفت: ما گرفتار این مسائل هستیم و آقای روحانی باید با درک این مسائل و واقعیت ها طرح ها و استراتژیک دولت خود را بنا کند.

باید در مذاکرات انعطاف در نحوه تعامل و گفت وگو داشته باشیم و تاکتیک های بهتری را انتخاب کنیم

سفیر پیشین ایران در فرانسه همچنین درباره مذاکرات ایران و 1+5 و اصرار آن ها درباره توقف برنامه هسته یی ایران، گفت: گذشت آن زمان که آن ها فعالیت های ما را در این زمینه قبول کنند یا نه. ما این دانش را به دست آورده ایم و برای این دست آورد تلاش شد و هزینه شد و فشارهای زائدی تحمل شد و خون پاک ترین إنسان های شریف و پاک برای هدف متعالی خود تقدیم ساحت ملت ایران شد به زعم من ما باید انعطاف در نحوه تعامل و گفت وگو داشته باشیم و تاکتیک های بهتری را انتخاب کنیم . ان شاء الله آقای روحانی موفق با تجربه بینش و ابتکار عمل موفق خواهد شد.

به دنبال تغییر در روش و سیاست در آمریکا هستیم

خرازی درباره طرح برخی موضوعات مبنی بر لزوم حل مشکلات به صورت دوجانبه بین ایران و آمریکا نیز اظهار کرد: در مقطعی انتخابات آمریکا و اوباما برای ایران یک فرصت بود، آقای احمدی نژاد فرصت آقای اوباما را سوزاند. ایران هم به دلایل استراتژیک برای آقای اوباما فرصت بود که اوباما این فرصت را سوزاند. امروز آقای روحانی دوباره آمده است و این فرصت مجددا ایجاد شده است. این فهم فقط مربوط به ایران نیست بلکه باید تحول جدی در آن طرف هم اتفاق بیفتد. با زبان دوگانه نمی شود با ایران برخورد کرد. ما به دنبال تغییر لحن و زبان صرف از جانب آمریکا نیستیم، ما دنبال تغییر در روش و تغییر در سیاست هستیم.

نمی شود از یک سو قطعنامه در مجلسین آمریکا علیه ما تصویب کنند و بعد بگویند ما متاسفیم

وی ادامه دا د: این که آن ها بگویند «به به» و «چه چه»، «شما مردم ایران تمدن و تاریخ دیرینه ای دارید» را که ما خودمان می دانیم، نیازی نیست آن ها به ما یادآوری کنند. ما به دنبال تغییر سیاست هستیم نه به دنبال تغییر ادبیات. آمریکایی ها ادبیات شان را عوض می کنند، ما به دنبال تغییر سیاست آمریکا در قبال خودمان هستیم. نمی شود از یک سوقطعنامه در مجلسین آمریکا علیه ما تصویب کنند و بعد بگویند ما متاسفیم. آن ها اختیار دارند و می توانند این مصوبات و قطعنامه ها را وتو کنند. این ها تضادها و دوگانگی هایی است که فاصله ما را با آمریکا زیاد می کند و مناسبات مان دچار نوعی فهم نادرست می شود. به تعبیر رهبری ما نمی توانیم دست های چدنی در دستکش مخملین را ملاک گام مثبت آن ها بدانیم. هر گامی که برداشته می شود آن ها دو گام عقب می گذارند.

خرازی تاکید کرد: آمریکا در خاورمیانه و جهان اسلام و خلیج فارس به ایران نیاز دارد. ایران در سبد قدرت و امنیت جهانی می تواند نقش بازی کند. این که در هشت سال گذشته چگونه به این شرایط رسیدیم بحث دیگری است؛ بنابراین نمی توانیم یک باره بگوییم باید با آمریکا رابطه برقرار شود و مسائل حل و فصل گردد. این بایدها باید در چارچوب منافع ملی مطرح شود.

اگر آمریکایی ها ابتکار عمل دارند آن را شفاف مطرح کنند

مشاور رییس جمهور پیشین کشورمان گفت: اگر آمریکایی ها ابتکار عمل دارند آن را شفاف مطرح کنند بدون ارائه شفاف ابتکار عمل که نمی شود حرف زد و برنامه ریزی کرد. ما به دنبال این نیستیم که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یا کاخ سفید و یا شورای عالی امنیت ملی شان بگویند ما از تحولات ایران خوشحالیم. خود مردم خوشحال ترند، به آن ها ربطی ندارد. مشروعیت تحولات ایران که به آن ها مربوط نمی شود. نکته جدی و اساسی که ما داریم این است که بتوانیم کار جدی خود را در قبال تغییر سیاست های آمریکا دنبال کنیم. اگر آمریکایی ها سیاست شان تغییر کند مطمئنا در ایران این انعطاف و عقلانیت وجود دارد. اگر نخواهند سیاست های شان را عوض کنند و بخواهند حرف های گذشته شان را تکرار کنند باید بررسی کنیم که چه خواهیم کرد. آن چه دردآور و غیرقابل پذیرش است این است که کنگره آمریکا به ریس جمهور محترم و شریف قطعنامه ضدایرانی کادو کند و بعد مدعی مذاکره و دیالوگ با رییس جمهور جدید شوند.

وی درباره راه های پیش روی ایران و غرب برای انجام مذاکرات نیز اظهار کرد: غرب باید فهم جدیدی از موقعیت ایران داشته باشد. آن ها نمی توانند افتخارات ملت ایران را نادیده بگیرند. اگر بخواهند حرف های خود را در ادبیات نو بزنند و در عمل همان سیاست های گذشته را دنبال کنند مطمئن باشند که ایران به نتیجه با آن ها نمی رسد. مردم ایران تاوان همه نوع نابرابری را داده اند، تحریم غیرانسانی ترین رفتاری است که غرب بر علیه نسل ها و انسانیت می کند. تحریم تبعیض آشکار رفتار غیرانسانی غرب است.

خرازی ادامه داد: این که کسی بخواهد از ابزار قدرت خود علیه ملت ها استفاده کند بسیار غیرانسانی است. آن ها دروغ می گویند که طرفدار ملت ها هستند. اگر آن ها در برابر مسائل هسته یی ایران از خود ابتکار عمل داشته باشند ایران باید آماده باشد و با آن ها به مذاکره بنشیند و مسائل را حل و فصل کند اما اگر بخواهند سیاست خود را در ادبیات جدید برای ما تکرار کنند فکر نمی کنم بتوانیم به نتیجه ای برسیم البته باور دارم که یک دیپلمات برجسته و مذاکره کننده قوی می تواند این مسائل را حل و فصل کند اما باید تامل کرد تا ببینیم به کجا می رسد.

نظام باید به وزیر خارجه فرصت دهد و از وی حمایت کند

سفیر پیشین ایران در سازمان ملل متحد در ادامه درباره انتخاب محمد جواد ظریف به عنوان گزینه پیشنهادی تصدی وزارت امور خارجه گفت: رهبری به شخص آقای ظریف اعتماد دارند و ایشان یکی از برجسته ترین دیپلمات های سیاسی و بین المللی ایران است. باید به ایشان فرصت داد و نظام باید از وی حمایت کند.

عربستان بدترین رفتار را در قبال ایران داشته است

خرازی همچنین درباره روابط ایران با برخی کشورهای منطقه به ویژه عربستان نیز گفت: به همان اندازه که ایران باید مدیریت درستی داشته باشد این کشور نیز باید درست مدیریت کنند، نباید یک سویه دید. عربستان بدترین رفتار را در قبال ایران داشته است. از القاعده حمایت کرده و تمام جبهه های علیه شیعیان راگشوده رسما تروریسم افراطی را تامین مالی می کند. رفتار این کشورها نیز باید تغییر کند. آن ها ترور و انفجار ایجاد کردند، آدم کشتند و بدترین رفتارها را داشتند. در مناسبات ایران و عربستان باید در نظر گرفت چندین بار رییس جمهور ما به عربستان سفر کرده اما پادشاه عربستان یک بار به ایران نیامده است. این اهانت به ملت ایران است. آن ها نیز باید رفتارشان را درست کنند. ما ابرقدرت منطقه هستیم. آن ها خود نیز می دانند ایران ابرقدرت منطقه ای است.