رئیس‌جمهور ترکیه: جنگ ایران و عراق، درگیری فرقه‌ای بود!

مدت کوتاهی پس از آغاز درگیری ها در سوریه و در پی مشخص شدن صف بندی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای نسبت به بحران در این کشور، ترکیه خواستار مداخله نظامی مستقیم در این کشور شد. اکنون رئیس جمهور این کشور در حالی نسبت به وقوع جنگ فرقه ای در جهان اسلام هشدار می دهد که همزمان، در تدارک مقدمات اقدام هر چه شدیدتر علیه سوریه است.

به گزارش «تابناک»، عبدالله گل، رئیس جمهور ترکیه، روز گذشته در جریان سخنانی، نسبت به آنچه خطر وقوع «جنگ فرقه ای» در جهان اسلام خوانده هشدار داده و از ورود ایران و حزب الله به درگیری های سوریه انتقاد کرده است.

به نوشته «تودی زمان»، از کشورهای مسلمان خواسته انرژی خود را به خاطر درگیری های داخلی تلف نکنند و درگیری های فرقه ای را مسأله ای بسیار خطرناک دانسته است.

وی که در جریان یک کنفرانس خبری مشترک به همراه «منصف مرزوقی»، همتای تونسی خود سخن می گفته، ادامه داده: «درگیری های فرقه ای نباید رخ دهد... تک تک افراد در منطقه و همچنین رهبران، مسئولیت جلوگیری از این درگیری ها را بر عهده دارند. با این حال، مقامات سوریه بیشترین مسئولیت را در این زمینه عهده دار هستند».

وی جنگ هشت ساله ایران و عراق را نیز نمونه ای از این درگیری های فرقه ای در گذشته خوانده و گفته مسلمانان باید از این گذشته درس بگیرند. گل همچنین از رهبران کشورهای اسلامی خواسته به خواسته های مشروع مردم خود پاسخ بدهند.

اما جالب اینجاست که رئیس جمهور ترکیه در حالی بر ضرورت جلوگیری از درگیری های فرقه ای تأکید کرده که در بخش دیگری از سخنان خود، از اقدام اخیر اتحادیه اروپا در برداشتن تحریم ارسال سلاح برای مخالفین سوری و در عین حال، حفظ تحریم های وضع شده علیه دولت دمشق استقبال کرده است.

وی اظهار داشته: «همه خواهند دانست که نمی توان مردم را به وسیله اسلحه و نیروهای نظامی سرکوب کرد. در نتیجه، ما از اقدام جامعه جهانی در حفاظت و حمایت از مخالفین سوری استقبال می کنیم».

این در حالی است که بر پایه تصمیم جدید اتحادیه اروپا، کشورهای عضو این اتحادیه از این پس خواهند توانست آزادانه نسبت به ارسال سلاح برای گروه های شورشی اقدام کنند؛ موضوعی که بسیاری از کشورها، حتی آمریکا و کانادا نیز از آن انتقاد کرده و آن را صرفاً سبب تشدید و خونین تر شدن درگیری ها در سوریه دانسته اند. این تصمیم اتحادیه اروپا در پی فشارهای انگلیس و فرانسه گرفته شده است.

به این ترتیب، رئیس جمهور ترکیه در حالی نسبت به وقوع درگیری های فرقه ای هشدار می دهد که خود با حمایت آشکار از فرستادن سلاح برای شورشیان، عملاً در مسیر تشدید این گونه درگیری ها گام بر می دارد. در همین حال، به مرور در میان ناظران بین المللی این اجماع نظر پدید می آید که ترکیه بیش از دیگر بازیگران خارجی در پی به دست آوردن منافع گروهی و فرقه ای است و رؤیای بر سر کار آوردن گروه های وابسته به اخوان المسلمین را در سوریه دنبال می کند.

اما موضوع مهم دیگر در سخنان گل، فرقه ای خواندن جنگ ایران و عراق است که اظهارنظری در نوع خود بسیار عجیب به نظر می رسد. در این زمینه، باید از یک سو اشاره کرد که تعریف معمول درگیری های فرقه ای ـ و تعریفی که مشخص است مدنظر گل هم بوده ـ منازعات قومی، مذهبی و امثالهم در یک کشور را در برمی گیرد.

این در حالی است که جنگ ایران و عراق، یک درگیری بین المللی و جنگ کشور با کشور بوده که مشخصاً به سبب تجاوزطلبی عراق و تمایلات توسعه طلبانه این کشور رخ داد و مسائل قومی و فرقه ای در آن اولویت نداشت؛ البته از دولتمردان ترکیه عجیب نیست که اندک اندک درصدد برآیند جنگ ایران و عراق را نیز درگیری شیعه ـ سنی جلوه داده و حتی ایران را متهم کنند که از آن زمان در پی درگیری با اهل سنت بوده است!

به هر حال، آن گونه که مشخص است، دغدغه های منطقه ای دولتمردان آنکارا، آن ها را به طور روزافزونی به سمت در پیش گرفتن مواضع غیرمعقول و غیرمنطقی می برد؛ کاری که البته جز دامن زدن به بدگمانی ها نسبت به این کشور در میان همسایگان، نتیجه ای دیگر نخواهد داشت.