با این مرد بسکتبال بازی کنید آقای اوباما

دیپلماسی ایرانی: سناتور جان کری چگونه وزیر امورخارجه ای خواهد بود؟ پس از کناره گیری ناگهانی سوزان رایس از رقابت برای رسیدن به وزارت امور خارجه ایالات متحده اکنون پرسش روز همین است: جان کری نامزد احتمالی خواهد بود و او را چگونه نامزدی می بینید؟
جان کری چهره ای شناخته شده برای امریکا و جهان است. او سه دهه ریاست کمیته روابط خارجی سنا را بر عهده داشت. این آدم بسیار آشنا ویژه گی های فراوانی در خود دارد: صورتی نحیف، ریشی اندک و البته سابقه تلاش برای رسیدن به ریاست جمهوری. اما این واقعیت که جان کری چهره ای شناخته شده با شخیتی قایب پیش بینی و قابل اتکا است از نقاط قوت وی به حساب می آید. سه ویژه گی خاص در جان کری وجود دارد که او را به چهره ای مناسب برای این پست تبدیل کرده است:
1. او می داند که جهان امروز جهان پرازآشوب و بی نظمی است که تحولات جهان عرب نقطع آغاز این ناآرامی ها در این روزهای جهان است. او می داند که آنچه از امریکا در این شرایط برمی آید در حقیقت دیپلماسی بسیار قوی است. زمانی که بهارعربی یا تحولات جهان عرب در سال 2011 آغاز شد آقای اوباما تمام تلاش خود را به کار گرفت تا این آتش را فروننشاند. اما همین مساله ما را به دوره ای جدید وارد کرد که در آن ظاهرا اعراب  به کمک آمریکا نیاز دارند. جان کری که با سفرهای متعدد به منطقه در حقیقت ارزیابی مناسبی از تحولات منطقه دارد می تواند بهترین گزینه برای حضور در وزارت امور خارجه امریکا در روزگار تغییرات شگرف در جهان عرب باشد. 
2. جان کری بر اهمیت دیپلماسی بخصوص در این شرایط فعلی واقف است. باراک اوباما برای پیشرفت در پرونده به بن بست خورده سیاسی در سوریه ، مذاکره و مصالحه با تهران بر سر پرونده هسته ای و حل مناقشه میان اسرائیل و فلسطین به وزیر امور خارجه ای محرم و مطمئن نیاز دارد. کری در حال حاضر در افغانستان و پاکستان به خوبی از عهده این مهم برای اوباما برآمده است. برای یک وزیر امور خارجه عمل گرایی در عین آرامش و طمانینه چندان آسان نیست اما جان کری به خوبی بر اهمیت این رویکرد در این فضا واقف است. او به اندازه ای سفرکرده است که نیازی به سفرهایی برای آشنایی در ماه های نخست حضور در وزارت خارجه نداشته باشد.
3. در حالی که جان کری گاهی به نظر خشک به نظر می رسد اما علاقه وافری به چالش کشیدن عقل سلیم دارد. این حس بخصوص در مواجهه با رقبای امریکا در جهان به سراغ او می آید. این ویژگی می تواند یک مزیت برای کری باشد. رفتار عاری از احساس وی می تواند استفاده از فرصت های دیپلماتیک را برای او اسان تر کند. این رفتار را در دیگر نامزدهای جوانی که برای این پست پیشنهاد شدند نمی توانیم پیدا کنیم.
اما نقطه ضعف جان کری این است که او نیز درست مانند هیلاری کلینتون رابطه چندان حسنه و نزدیکی با باراک اوباما نداشته و ندارد. برای درک رابطه نزدیک و اطمینان کامل میان رئیس جمهور و وزیر امور خارجه می توانید نیم نگاهی به رابطه میان جورج بوش و کالین پاول بیندازید. کالین پاول سرباز کهنه کار باتجربه ای بود اما نمی توانست رابطه ای مانند آنچه که کاندولیزا رایس با بوش داشت را با وی تجربه کند.
اگر اوباما همان کاری را انجام دهد که بر اساس بیشتر پیش گویی ها و توصیه ها درست ترین کار است، هم او و هم کری باید به تفاهمی مشترک در کار برسند. شاید اوباما و کری باید با هم بسکتبال بازی کرده و یا به اسکی بروند تا اندکی از این حالت دوری از هم فاصله بگیرند.
در چند هفته گذشته مرتبا از تحلیل گران مسائل سیاسی در خصوص گزینه مطلوب آنها برای پست وزارت خارجه سوال کرده ام. به استثنا برخی چهره های حاضر در کاخ سفید و انگشت شماری از دیپلمات ها ، جان کری دست بالا را در این داستان داشت. این آمار نشان دهنده اعتمادی است که به جان کری وجود دارد. این مساله را ما در مورد سوزان رایس شاهد نبودیم چرا که مانند جان کری مشهور نبود و البته دشمنانی هم داشت. خروج رایس از گردونه رقابت با دیگران برای رسیدن به وزارت امور خارجه امریکا قابل تحسین است. جمهوری خواهان کمپینی علیه او به راه انداخته بودند و دلیل آنهم موضع گیری های وی در جریان حمله به سفارتخانه امریکا در بنغازی لیبی بود. البته حق با خانم رایس بود آنجا که تاکید کرد حضور وی در این رقابت ها می تواند مادر مشاجره ای طولانی ، مخرب و پرهزینه باشد. او همان کاری را انجام داد که هیچ کس گمان نمی کرد: ترجیح منافع ملی بر اولویت های فردی.
مهم ترین مساله در خصوص جان کری این است که انتخاب او با کم ترین هزینه ها همراه است. گاهی عاقلانه است که نامزدی پرریسک و البته پرهزینه را مانند آنچه که خانم رایس به نظر می رسید، انتخاب کنیم. اما امروز چنین ریسکی ممکن نیست. جهان بی ثباتی سیاسی را تجربه می کند، دوستان و دشمنان امریکا حضور و قدرت این کشور را فراموش کرده اند! . پیش روی ما نیاز جدی به دیپلماسی در برابر ایران ، سوریه، روسیه، مصر ، فلسطین و اسرائیل احساس می شود. جان کری شاید همان شخص بالغی باشد که دیر شده است. زمانی متوجه این مساله می شویم که به انتخابات ریاست جمهوری سال 2004 بازگردیم. او یک بار در زندگی کاری کاملا امید خود را از دست داده است: رقابت های انتخاباتی را واگذار کرد. در سال 2008 هم کاندید معاون ریاست جمهوری بود و هم وزارت امور خارجه که باز هر دو مورد را از دست داد. او اکنون به دنبال به دست گرفتن سکان قدرت در وزارت خارجه است. عزم وی ریشه در این باور ندارد که مردی قدرت طلب مانند وی در سالهای کهنسالی سیاسی به یک دلخوشی و پیروزی نیاز دارد بلکه امروز آقای کری به این باور رسیده که بهترین گزینه برای این پست است. شاید او را انتخابی معمولی برای وزارت خارجه بدانیم اما می تواند انتخابی بسیار موفق باشد.
منبع: واشنگتن پست / ترجمه: سارا معصومی