چرا نیویورک‌تایمز پروژه مذاکره مستقیم را کلید زد؟

به گزارش مشرق، روزنامه نیویورک تایمز عصر شنبه 29 مهر 1391 (20 اکتبر 2012) در گزارشی به قلم هلن کوپر و مارک لندلر، از قول مقام های رسمی امریکایی مدعی شد که مقام ایران و امریکا به طور محرمانه توافق کرده اند که در نشستی رودررو به طور دوجانبه درباره برنامه هسته ای ایران مذاکره کنند.

 

نیویورک تایمز ادعا کرد که ایران درخواست کننده این دیدار بوده اما تاکید داشته این دیدار تا قبل از 16 آبان (6 نوامبر) که روز انتخابات ریاست جمهوری در امریکاست، برگزار شود.

 

نیویورک تایمز نوشته است که توافق درباره این دیدار انجام شده ولی معلوم نیست رهبری در ایران آن را به طور نهایی تایید کرده باشد.

 

این خبر، تقریبا بلافاصله پس از انتشار هم در تهران و هم در واشنگتن تکذیب شد.

 

در تهران، برخی منابع دیپلماتیک به ایران هسته ای گفتند که این گزارش «یک خبرسازی محض» است و چنین توافقی مطلقا انجام نشده است.

 

در واشنگتن نیز تامی ویتور سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید به این گزارش واکنش نشان داد.

 

ویتور در بیانیه ای که صبح یکشنبه 30 مهر منتشر شد، گفته است که «خبر مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا یا برگزاری هرگونه نشست دوجانبه پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا واقعیت ندارد». 

 

وی اضافه کرد: «ما به همکاری با گروه 1+5 برای پیدا کردن یک راه حل دیپلماتیک ادامه خواهیم داد و از ابتدا نیز گفته ایم که برای مذاکره درباره یک طرح دوجانبه آماده ایم».

 

در همین حال، منابع دیپلماتیک روز یکشنبه به ماتیو دالی خبرنگار آسوشیتدپرس در واشنگتن گفتند که اگر هم بنا باشد مذاکره دیپلماتیکی بین ایران و امریکا انجام شود، در حاشیه مذاکرات ایران و 1+5 خواهد بود نه جای دیگر.

 

چرا نیویورک تایمز عملیات روانی درباره 'مذاکره مستقیم' را کلید زده است؟

 

به نوشته ایران هسته ای؛ این پرسش که هدف خبرسازی روزنامه نیویورک تایمز –به عنوان روزنامه نیمه رسمی و معتبر امریکا- درباره توافق محرمانه ایران وامریکا مبنی بر انجام مذاکره مستقیم چیست، اکنون به مسئله ای مهم در محافل تحلیل تبدیل شده است.

 

3 فرضیه زیر تلاش می کند تا حدودی از ابهام این موضوع کم کند.

 

1- نخستین فرضیه این است که مخاطب مقاله نیویورک تایمز اساسا مقام های دولتی یا رسمی در ایران نیستند بلکه هدف مردم ایران است. این فرضیه ارزیابی می کند که امریکایی ها می خواهند این پیام را به مردم ایران برسانند که نظام به سبب سنگین شدن فشارها وارد نوعی تعامل مخفی و اعلام نشده با امریکا شده است. هدف از این پروژه عملیات روانی هم این است که طرفداران خط سازش در ایران –که اخیرا به توافقاتی با امریکا دست یافته اند- جرئت بیشتری در بیان مواضع خود پیدا کنند.

 

2- فرضیه دوم این است که امریکایی ها می خواهند واکنش ایران به پیشنهاد مذاکره مستقیم پس از انتخابات 16 مهر (6 اکتبر) را تست کنند. برخی خبرها نشان دهنده ان است که امریکایی ها پیشنهاد هسته ای خود را بازنگری کرده و در حال آماده شدن برای ارائه پیشنهاد مذاکراتی جدید به ایران هستند. روزنامه نیویورک تایمز که اکنون خبر از توافق محرمانه ایران و امریکا درباره مذاکره مستقیم داده، چندی پیش خبر تدوین یک پیشنهاد جدید خطاب به ایران را تایید کرده بود.

 

به نظرمی رسد برای امریکایی ها بسیار مهم است که بدانند اگر یک پیشنهاد مذاکره مستقیم به ایران ارائه کنند ایران چگونه با آن برخورد خواهد کرد و خبرسازی نیویورک تایمز هم با همین هدف انجام شده است.

 

ایران تا کنون و در تمام ادوار مذاکرات با 1+5، پیشنهادهای پی در پی امریکا برای مذاکره مستقیم را رد کرده است. استدلال ایران همواره این بوده است که باید در موضع امریکا درون گروه 1+5، تغییری ببیند تا آن وقت موضوع مذاکره دو جانبه قابل بررسی باشد.

 

3- فرضیه سوم این است که امریکایی ها درصدد ایجاد اختلاف درون ایران هستند. مقاله نیویورک تایمز طوری نوشته شده که گویی کسانی بدون جلب موافقت نهایی رهبر معظم انقلاب با امریکا درباره مذاکرات مستقیم توافق کرده اند. برخی کارشناسان می گویند این شیوه نگارش، نشان دهنده آن است که امریکایی ها می خواهند بگویند کسانی در ایران به طور خودسرانه بحث مذاکره با امریکا را بدون جلب نظر سران عالی نظام پیگیری می کنند.