سفر صالحی به «امارات» منطبق با منافع ملی است
شرق: خبر سفر ناگهانی علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران به امارات متحده عربی و دیدار وی با مقامات این کشور، در صدر اخبار مهم مطبوعات جهان قرار گرفت. سفری که اگرچه از محتوای دقیق آن و آنچه بین صالحی و اماراتی‌ها گذشته اطلاعی در دسترس نیست، اما طبق آنچه «رامین مهمانپرست» اعلام کرده است: «آقای صالحی در مسیر بازگشت از توکیو برای شرکت در نشست بین‌المللی درباره افغانستان، توقفی در امارات داشت که در این فرصت دیدارهایی با مقامات اماراتی انجام و رایزنی‌هایی درخصوص مسایل دوجانبه، ایرانیان مقیم امارات و تحولات منطقه صورت گرفت.» سایت خبری «امارات 24» هم با اشاره به این سفر، نوشت: «صالحی با نخست‌وزیر و وزیر خارجه امارات، ولیعهد دوبی و شماری دیگر از مقامات اماراتی دیدار کرده و محتوای گفت‌وگوها، بحث درباره راه‌های ارتقای روابط دوجانبه و تبادل نظر درباره شماری از موضوعات منطقه‌ای بوده است.»این سفر اما درحالی صورت گرفته است که چند وقتی هست که رابطه ایران و اماراتی‌ها تیره و تار شده است؛ کدورتی که بخشی از آن مربوط به ادعای امارات درباره جزایر سه‌گانه از یک سو و همکاری‌هایی که با غرب در راستای فشار بیشتر بر ایران است از سوی دیگر است. اما با این وجود «صادق زیباکلام» استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «شرق» از سفر اخیر صالحی دفاع و آن را در راستای منافع ملی ارزیابی می‌کند.
آقای صالحی وزیرخارجه سفری سرزده به امارات داشت و با مقامات این کشور دیدار و گفت‌وگو کردند. با توجه به موضع‌گیری‌های اخیر امارات، همکاری با غرب برای افزایش فشار تحریم‌ها بر ایران و ادعایی که درباره جزایر سه‌گانه داشته است ارزیابی شما از این دیدار که محتوای آن طبق اخبار رایزنی برای بهبود روابط دو کشور بوده است چیست؟
متاسفانه چندی است که تفکری به‌ویژه درمیان برخی اصولگرایان به وجود آمده و آن این است که دیپلماسی یعنی برخورد تند و از موضع بالا. به این ترتیب اگر شما با کسی رفتاری مقتدرانه داشته باشید گویی رفتاری انقلابی داشته‌اید. درحالی که در دیپلماسی جدید این نگاه، چندان معنا ندارد و می‌بینید که حتی کشورهای قدرتمند هم، چنین رفتاری نمی‌کنند. مثلا درباره افغانستان می‌بینید که کرزای بسیار تند در مورد آمریکا صحبت می‌کند اما از کمک‌های این کشور است که می‌تواند بخشی از کشور خود را اداره کند. در واقع می‌توانم بگویم عصر اینکه با دیگران رابطه نداشته باشیم و از موضع بالا برخورد کنیم، گذشته است. ما در جهانی زندگی می‌کنیم که چه با قدرت‌های ضعیف و چه با قدرت‌های قوی و نیرومند منافع مشترک داریم. بنابراین باید همواره مذاکره را مدنظر قرار داد. ما نباید با دست خودمان اماراتی‌ها را در دامن غرب، انگلیس و آمریکا بیندازیم. چند سالی هست که ما با امارات این طور برخورد کرده‌ایم و این به ضرر منافع ملی ما بوده است چراکه اماراتی که در شرایط تحریم چشمانش را می‌بست و ایران می‌توانست اقلام بسیاری را از طریق این کشور وارد کند حالا با تحریم‌کنندگان هم‌پیمان شده است.
فکر نمی‌کنید رفتار اماراتی‌ها، ادعاهای بی‌جایی که این کشور نسبت به جزایر سه‌گانه دارند و طرح‌هایی که برای کم شدن خرید نفت ایران می‌کشند باعث چنین واکنشی شده است؟
اینکه بالاخره ما با اماراتی‌ها اختلاف داریم چیز جدیدی نیست، بله بحث ادعای بی‌جای آنها و... هست. اما شما کدام دو کشور را می‌توانید ببینید که در دوره‌ای با یکدیگر اختلاف نداشته‌اند؟ بسیاری از کشورها از باب اینکه با هم همسایه هستند با هم اختلاف دارند. ولی مساله اساسی این است که ما این اختلافات را چگونه حل و فصل کنیم. در مورد ترکیه هم ما چنین رفتاری را داشته‌ایم.
چرا ما باید از موضع پایین و ضعف برخورد کنیم؟
متاسفانه گاهی اوقات در رفتار دیپلماتیک و برخی اظهارنظرهای ما یک‌جور ناپختگی وجود دارد و گفت‌وگو و احترام به دیگران را از روی ترس می‌دانیم، یعنی احترام گذاشتن به دیگران را متضاد با عرف دیپلماتیک می‌خوانیم و دشنام و بی‌محلی را دیپلماسی انقلابی معرفی می‌کنیم. بحث اصلا این نیست که کسی کوتاه بیاید. مگر آقای صالحی که سرزده به امارات رفتند در این سفر سند جزایر سه‌گانه را تقدیم دولت امارات کردند؟ ما می‌توانیم از مواضع خیلی اصولی‌مان محکم دفاع کنیم.
چرا چنین سفرهایی به کشورهای دیگر انجام نمی‌شود؟
من نمی‌گویم که به کدام کشور سفر کنند یا سفر نکنند. مگر خانم «کلینتون» که به افغانستان و پاکستان می‌رود با «کرزای» مساله‌ای ندارد یا معنی‌اش این است که در برابر او کوتاه آمده است؟ اصلا عصر این جور نگاه کردن به دیپلماسی گذشته است، این دیپلماسی برای عصر جنگ سرد بود نه الان. برای همین هم می‌گویم که این دیدار، کوتاه آمدن نیست.
با این وصف سفر آقای صالحی را مثبت ارزیابی می‌کنید؟
بله من این سفر را مثبت می‌دانم و فکر می‌کنم که باید بررسی شود و علت دلخوری اماراتی‌ها مشخص شود تا بتوانیم تلاش کنیم و به یک تفاهم برسیم و آنها هم متقابلا خواست‌های ایران را مدنظر قرار دهند.
یعنی این سفر را با توجه به تمام ادعاهای امارات و رفتارهای خارج عرف دیپلماتیکش در راستای سه اصل عزت، حکمت و مصلحت می‌دانید؟
بله قطعا این سفر در راستای منافع ملی کشور ما بوده است.
آقای صالحی وزیرخارجه سفری سرزده به امارات داشت و با مقامات این کشور دیدار و گفت‌وگو کردند. با توجه به موضع‌گیری‌های اخیر امارات، همکاری با غرب برای افزایش فشار تحریم‌ها بر ایران و ادعایی که درباره جزایر سه‌گانه داشته است ارزیابی شما از این دیدار که محتوای آن طبق اخبار رایزنی برای بهبود روابط دو کشور بوده است چیست؟
متاسفانه چندی است که تفکری به‌ویژه درمیان برخی اصولگرایان به وجود آمده و آن این است که دیپلماسی یعنی برخورد تند و از موضع بالا. به این ترتیب اگر شما با کسی رفتاری مقتدرانه داشته باشید گویی رفتاری انقلابی داشته‌اید. درحالی که در دیپلماسی جدید این نگاه، چندان معنا ندارد و می‌بینید که حتی کشورهای قدرتمند هم، چنین رفتاری نمی‌کنند. مثلا درباره افغانستان می‌بینید که کرزای بسیار تند در مورد آمریکا صحبت می‌کند اما از کمک‌های این کشور است که می‌تواند بخشی از کشور خود را اداره کند. در واقع می‌توانم بگویم عصر اینکه با دیگران رابطه نداشته باشیم و از موضع بالا برخورد کنیم، گذشته است. ما در جهانی زندگی می‌کنیم که چه با قدرت‌های ضعیف و چه با قدرت‌های قوی و نیرومند منافع مشترک داریم. بنابراین باید همواره مذاکره را مدنظر قرار داد. ما نباید با دست خودمان اماراتی‌ها را در دامن غرب، انگلیس و آمریکا بیندازیم. چند سالی هست که ما با امارات این طور برخورد کرده‌ایم و این به ضرر منافع ملی ما بوده است چراکه اماراتی که در شرایط تحریم چشمانش را می‌بست و ایران می‌توانست اقلام بسیاری را از طریق این کشور وارد کند حالا با تحریم‌کنندگان هم‌پیمان شده است.
فکر نمی‌کنید رفتار اماراتی‌ها، ادعاهای بی‌جایی که این کشور نسبت به جزایر سه‌گانه دارند و طرح‌هایی که برای کم شدن خرید نفت ایران می‌کشند باعث چنین واکنشی شده است؟
اینکه بالاخره ما با اماراتی‌ها اختلاف داریم چیز جدیدی نیست، بله بحث ادعای بی‌جای آنها و... هست. اما شما کدام دو کشور را می‌توانید ببینید که در دوره‌ای با یکدیگر اختلاف نداشته‌اند؟ بسیاری از کشورها از باب اینکه با هم همسایه هستند با هم اختلاف دارند. ولی مساله اساسی این است که ما این اختلافات را چگونه حل و فصل کنیم. در مورد ترکیه هم ما چنین رفتاری را داشته‌ایم.
چرا ما باید از موضع پایین و ضعف برخورد کنیم؟
متاسفانه گاهی اوقات در رفتار دیپلماتیک و برخی اظهارنظرهای ما یک‌جور ناپختگی وجود دارد و گفت‌وگو و احترام به دیگران را از روی ترس می‌دانیم، یعنی احترام گذاشتن به دیگران را متضاد با عرف دیپلماتیک می‌خوانیم و دشنام و بی‌محلی را دیپلماسی انقلابی معرفی می‌کنیم. بحث اصلا این نیست که کسی کوتاه بیاید. مگر آقای صالحی که سرزده به امارات رفتند در این سفر سند جزایر سه‌گانه را تقدیم دولت امارات کردند؟ ما می‌توانیم از مواضع خیلی اصولی‌مان محکم دفاع کنیم.
چرا چنین سفرهایی به کشورهای دیگر انجام نمی‌شود؟
من نمی‌گویم که به کدام کشور سفر کنند یا سفر نکنند. مگر خانم «کلینتون» که به افغانستان و پاکستان می‌رود با «کرزای» مساله‌ای ندارد یا معنی‌اش این است که در برابر او کوتاه آمده است؟ اصلا عصر این جور نگاه کردن به دیپلماسی گذشته است، این دیپلماسی برای عصر جنگ سرد بود نه الان. برای همین هم می‌گویم که این دیدار، کوتاه آمدن نیست.
با این وصف سفر آقای صالحی را مثبت ارزیابی می‌کنید؟
بله من این سفر را مثبت می‌دانم و فکر می‌کنم که باید بررسی شود و علت دلخوری اماراتی‌ها مشخص شود تا بتوانیم تلاش کنیم و به یک تفاهم برسیم و آنها هم متقابلا خواست‌های ایران را مدنظر قرار دهند.
یعنی این سفر را با توجه به تمام ادعاهای امارات و رفتارهای خارج عرف دیپلماتیکش در راستای سه اصل عزت، حکمت و مصلحت می‌دانید؟
بله قطعا این سفر در راستای منافع ملی کشور ما بوده است.
نظر شما :