بستن تنگه هرمز در دستور کار نیست
اعتماد: رامین مهمانپرست ، سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در نشست خبری خود در پاسخ به خبرنگاری که پرسید نمایندگان مجلس گفتهاند پاسخ مثبت وزارت خارجه را برای بستن تنگه هرمز دریافت کردهاند،گفت: نمایندگان مجلس نمایندگان ملت ما هستند. هر آنچه به عنوان طرح به تصویب مجلس برسانند و تبدیل به قانون کنند، دولت موظف به اجراست؛ البته ما هم شنیدهایم چنین طرحی را دنبال میکنند اما هیچ بحث مستقیمی در اینباره میان مجلس و وزارت خارجه برای اینکه ما اقدام خاصی را انجام دهیم صورت نگرفته است. این طرحی است که از سوی نمایندگان دنبال میشود و هرآنچه مجلس به صلاح کشور بداند و به تصویب برساند، به عنوان بخشی از دولت موظف به اجرای آن هستیم.
مهدی قدیمی در گزارشی در روزنامه اعتماد به این مسئله می پردازد که در زیر می خوانید:
بستن تنگه هرمز در مقابل اجرای تحریمهای غرب، گزارهیی بود که در روزهای گذشته برخی از نمایندگان مجلس آن را مطرح کردند و برخی کارشناسان آن را طرحی بدون پشتوانه مشورتی دانستند. ماجرا از آنجا آغاز شد که با استارت خوردن تحریمهای غرب علیه ایران، ابراهیم آقامحمدی و جواد کریمی قدوسی خبر از بررسی طرحی برای بستن تنگه هرمز در کمیسیون امنیت ملی دادند. آقامحمدی با بیان اینکه به احتمال زیاد طرح بستن تنگه هرمز در صحن علنی مجلس رای خواهد آورد، گفت: این درخواست مردم است که علیه تحریمکنندگان اقدام عاجل انجام دهیم اما در نهایت تصمیمگیری در اینگونه موارد با مقام معظم رهبری است. وی در ادامه تاکید کرد: تصویب این طرح، اعلام جنگ نیست، بلکه ما تنها میخواهیم از منافع کشورهایی که به زیان ما عمل میکنند جلوگیری کنیم. جواد کریمیقدوسی، نماینده مشهد و کلات نیز با بیان اینکه طرح اعمال حق حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در آبراههای داخلی و ساحلی (تنگه هرمز) با صد امضا در مجلس شورای اسلامی تهیه شده است، گفت: این طرح دارای قید دوفوریتی است و به زودی در صحن مجلس مطرح و به تصویب خواهد رسید. به گفته این عضو کمیسیون امنیت و سیاست خارجی، مجلس مطابق ماده واحده این طرح دولت جمهوری اسلامی ایران موظف میشود بر اساس حق حاکمیت خود از عبور نفتکشهایی که نفت خود را به مقصد کشورهای طراح تحریم نفتی علیه ایران (اتحادیه اروپا، امریکا و اسراییل) حمل میکنند، جلوگیری کند.
اما اظهارات این دو نماینده که هنگام انتشار به سرعت مورد توجه رسانهها قرار گرفت نهتنها موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران تلقی نمیشد، بلکه حتی به عنوان نظر نهایی مجلس و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز نمیتوان روی آنها حساب کرد. چراکه دیگر اعضای این کمیسیون و البته کارشناسانی که عضویت در کمیسیون امنیت ملی را در سوابق خود دارند، این تصمیم را منطقی ندانستند. چنانکه حشمتالله فلاحتپیشه در گفتوگویی این تصمیم را احساسی دانست و بر لزوم عقلانیت در تصمیمگیریهای دیپلماتیک تاکید کرد. فلاحتپیشه در این باره گفته بود: «در شرایطی که در دنیای امروز مشروعیت سیاستهای ضدایرانی به اندازه کافی زیرسوال است، چنین طرحهایی تنها به تصاعد و افزایش بحران کمک میکند؛ بحرانی که به نظر من نتیجه آن میتواند نشان دادن یک چهره منفی از ایران باشد. لذا من معتقدم باید از تصویب طرحهای احساسی جلوگیری کرد. در مجلس گذشته هم طرحهای دیگری مطرح شد که به واقع آن طرحها با شرایط کلی سیاست خارجی کشور هماهنگ نبود. بنابراین امیدوارم عقلانیت بیشتری بر رفتارهای سیاست خارجی حاکم شود.»
اما روز گذشته هم اظهارنظرهای برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی حاکی از این بود که چنین طرحی هنوز در کمیسیون امنیت ملی بررسی نشده و در نهایت هم نمیتوان انتظار داشت که چنین اقدامی در دستور کار قرار گیرد. روز گذشته و در حالی که کریمیقدوسی و آقامحمدی بر «ملزم کردن دولت» برای اجرای این طرح تاکید کرده بودند، سیدحسین نقویحسینی، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی به عصر ایران گفت این طرح در کمیسیون امنیت ملی بررسی نشده و در گفتوگو با «اعتماد» به جای واژه «بستن تنگه هرمز» از «ناامن کردن» این آبراه سخن گفت و تصریح کرد: «ما این توانمندی را داریم که اگر صادرات نفت جمهوری اسلامی ایران متوقف شود امنیت را برای سایر کشورها در حوزه خلیج فارس از بین ببریم و این توانمندی را داریم که تنگه هرمز را کنترل کنیم.»نقویحسینی با تاکید بر اینکه اتخاذ چنین تصمیمی در حدود اختیارات مجلس نیست،میگوید: درباره این موضوع باید تصیمیمگیریها در سطح کلان صورت بگیرد. او همچنین برای اینکه نشان دهد کمیسیون امنیت ملی در جریان این موضوع نیست، گفت: تا جایی که در جریان هستم بیش از صد نماینده به دنبال طرح چنین مسالهیی هستند ولی هنوز عملیاتی نشده و طی شدن مراحل آن هم مستلزم زمان است. نقویحسینی در ادامه یکی دیگر از سخنان دو نمایندهیی را که از بستن تنگه هرمز سخن گفته بودند، اینگونه نقض کرد: «امروز بیانیهیی ازطرف 220 نماینده مجلس قرائت شد و مجلس برای مقابله با تحریمها اعلام آمادگی کرد. مجلس آمادگی دارد در حوزه قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون با تمام قوا از دستگاههای اجرایی و دولت حمایت کند. اگر نیاز است که ما مناسبات اقتصادی را در حوزه قانونگذاری تغییر دهیم مجلس این اعلام آمادگی را کرده است، زیرا ما دستگاه اجرایی نیستیم و فقط قانونگذار هستیم. اگر نیازهای قانونگذاری وجود دارد برای مقابله با تحریمها مجلس اعلام آمادگی کرده است.»این گفتههای حسینی در شرایطی بیان میشود که کریمیقدوسی و آقامحمدی از ملزم کردن دولت به بستن تنگه هرمز سخن گفته بودند، اما حسینی همهچیز را منوط به درخواست دولت و قانونگذاری مجلس آن هم در حوزه مناسبات اقتصادی میداند. با این حساب میتوان گفت آنچه به عنوان طرح مجلس برای بستن تنگه هرمز در رسانهها مطرح شد، تنها ایده چند تن از نمایندگان است که تا تبدیل شدن به طرحی واقعی راه درازی در پیش دارد.
در این باره تابناک با انتشار گزارشی نوشته است: با توجه به اینکه ایران رسما درگیر جنگ نیست، بر پایه قوانین بینالملل شناورهایی که قصد عبور از تنگه هرمز را دارند، میتوانند با رعایت شرایط عبور بیضرر (عبوری که مخل نظم، آرامش و امنیت کشور مجاور نباشد) از این آبراه گذر کنند . هرچند ایران در محدوده آبهای داخلی خود، توان انجام این امر را دارد.
نظر شما :