رئیس‌جمهور مصر کیست؟ + تصاویر

 

مُرسی پیش از ریاست جمهوری فعالیت‌های گسترده‌ و قابل توجهی داشته که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

- رئیس حزب آزادی و عدالت و عضو سابق دفتر ارشاد جماعت اخوان المسلمون و از رهبران سیاسی این گروه

 

- نماینده پارلمان الشعب مصر در دوره 2000 – 2005 میلادی

 

- رئیس بخش مواد شناسی دانشکده مهندسی "الزقازیق"

 

- دانش آموخته دوره کارشناسی مهندسی دانشگاه قاهره در سال 1975 میلادی و کارشناسی ارشد مهندسی فلزات از دانشگاه قاهره در سال 1978 میلادی و دکترای مهندسی از دانشگاه جنوب کالیفرنیا در سال 1982 میلادی.

 

- استادیار دانشکده مهندسی دانشگاه قاهره، استادیار دانشگاه جنوب کالیفرنیا و استادیار دانشگاه نورس ریج کالیفرنیا در سال‌های 1982 – 1985

 

- استاد و رئیس بخش مهندسی مواد در دانشکده مهندسی "الزقازیق" در سال 1985 تا 2010 میلادی

 

- عضو کمیته مقاومت در برابر صهیونیسم در استان الشرقیه

 

- عضو کنگره بین المللی احزاب و گروه های سیاسی و سندیکاهای صنفی

 

- عضو مؤسس کمیته مصری "مقاومت در برابر پروژه صهیونیسم"

 

- منتخب شورای جماعت اخوان المسلمون در سی ام آوریل 2011 به عنوان رئیس حزب آزادی و عدالت

 

 

با این حال، همه در جماعت به "خیرت الشاطر" یکی دیگر از رهبران برجسته اخوان المسلمون چشم دوخته بودند که رسماً به عنوان نامزد جماعت در انتخابات ریاست جمهوری مصر معرفی شده بود و شاید اگر الشاطر رد صلاحیت نمی‌شد کمتر کسی از مردم عادی مصر را می‌توانستی بیابی که محمد مُرسی را آن گونه بشناسند که اکنون با وی آشنا شده‌اند.

 

بسیاری 12 سال فعالیت چشمگیر و قابل توجه "محمد مرسی" در جماعت و تحقق موفقیت‌های بسیار در این جماعت را یکی از دلایل این انتخاب می‌دانند.

 

وفاداری بی‌مثال سازمانی وی و حفظ اسرار جماعت و توانایی گفتاری و مذاکره و گفت وگوی وی، همواره طرف مقابل را به سرعت شیفته خود کرده و قانع می‌کند. نمونه بارز آن در مذاکره با دستگاه‌های امنیتی مصر در زمان حسنی مبارک، رئیس جمهوری مخلوع مصر و شورای عالی نظامی حاکم بر مصر پس از انقلاب با شکوه 25 ژانویه قابل ملاحظه است که موجب شد تا جماعت، پس از احتمال رد صلاحیت الشاطر، وی را به عنوان نامزد ذخیره معرفی کنند و در عمل پس از رد صلاحیت الشاطر و حذف وی از گردونه رقابت‌ها، مرسی به عنوان نامزد رسمی جماعت اخوان المسلمون و حزب آزادی و عدالت در انتخابات ریاست جمهوری مصر معرفی شد.

 

مرسی عملاً پس از مراجعت از آمریکا به جماعت اخوان المسلمون پیوست، جایی در ایالت "نورس ریدج" در ایالت کالیفرنیای آن تا سال 1985 میلادی تدریس می‌کرد.

 

 

 

سال 2000 میلادی را باید سال آغاز فعالیت‌های سیاسی مرسی برشمرد که طی آن وارد کارزار انتخابات پارلمانی الشعب مصر از استان الشرقیه شد و توانست با فاصله بسیار از دیگر نامزدهای جماعت پیشی گرفته و وارد پارلمان شود و این موفقیت را تا حدود بسیار زیادی مدیون سخن‌وری و توانایی گفتاریش در قانع کردن طرف مقابل بود.

 

همین موجب شد تا دفتر ارشاد جماعت اخوان المسلمون محمد مرسی را به عنوان نماینده فراکسیون اخوان در پارلمان انتخاب کند که 17 نماینده را در برمی‌گرفت و همین عاملی شد تا وی بیش از پیش به اعضای دفتر ارشاد جماعت نزدیک شود، به ویژه آنکه جماعت دریافته بود که توانایی بسیار وی در قانع کردن طرف مقابل می‌تواند، سپری در برابر تجاوزات و تعدی‌های رژیم مبارک علیه اخوان المسلمون به وجود آورد.

 

روابط تنگاتنگ مرسی با دفتر ارشاد تا حدود بسیار زیادی موجب شد تا وی مسؤولیت تبلیغات و اطلاع رسانی دفتر ارشاد در انتخابات پارلمانی 2010 میلادی را برعهده گیرد و به این ترتیب تمام فعالیت‌ها و امور تبلیغاتی جماعت به وی سپرده شد.

 

در جریان انقلاب 25 ژانویه با شکوه مردم مصر نیز محمد مُرسی، مسؤولیت گفت وگو و مذاکره با سرلشکر "عمر سلیمان" معاون حسنی مبارک را به عهده گیرد و این موضوعی است که اخیراً "محمد حبیب" معاون سابق رهبر جماعت اخوان المسلمون از آن پرده برداشت و هم او بود که بنا به دلایل و دیدگاه خاصش با خروج جماعت از میدان التحریر، میعادگاه انقلابیون مصر موافقت کرد،‌ اما جوانان جماعت این خواسته را رد کردند.

 

با تأسیس حزب "آزادی و عدالت" نخستین حزب سیاسی جماعت اخوان المسلمون، مجلس شورای جماعت "مرسی" را به عنوان رئیس آن برگزید. با این حال بسیاری بر این باورند، مرسی فاقد آن شخصیت کاریزمایی است که در "خیرت الشاطر" قابل ملاحظه است و مردم مصر احساس می‌کنند که بهتر است حزب آزادی و عدالت به ریاست مرسی از جماعت جدا شده و به طور مستقل عمل کند و همین موجب شده تا برخی از مصری‌ها از نفوذ و سلطه دفتر ارشاد بر این حزب سخن بگویند.

 

به رغم همه موانع، مرسی به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری مصر از سوی اخوان المسلمون معرفی شد تا به سان 12 سال پیش که موجب پای گذاشتن اخوانی‌ها به پارلمان مصر شد، این‌بار نخستین اخوانی باشد که به ریاست جمهوری مصر برسد.

 

در 22 آوریل گذشته هزاران نفر در ورزشگاه "المنصوره" گردهم آمدند تا در آنجا جماعت اخوان المسلمون نامزدی "محمد مرسی" در انتخابات ریاست جمهوری مصر اعلام کند.

 

پس از مقدمه‌ای کوتاه در تمجید از مرسی که از سوی یکی از اعضای جماعت بیان شد، وی خطاب به به حاضران در استادیوم گفت: "همه ید واحده‌ای در برابر ظلم و جور باید باشیم و ان شاء الله که مرسی در انتخابات پیروز خواهد شد" و همه جمعیت یکصدا همین را در ورزشگاه تکرار کردند.

 

این خلاصه ای از روند نامزدی محمد مرسی بود و این روند بود که او را واداشت تا ساعتی پیش از اتمام مهلت نام‌نویسی نامزدها، با مدارک نام نویسی در کمیته عالی انتخابات مصر حاضر شود و در انتخابات ریاست جمهوری مصر نام بنویسد و در نهایت امروز از سوی کمیته عالی انتخابات مصر، به عنوان رئیس جمهور قانونی این کشور معرفی شود.

 

 

 

آن گونه که در پایگاه اطلاع رسانی اخوان المسلمون از مرسی یاد شده است،‌ او در دانشگاه "نورس ریج" کالیفرنیا در ابتدای دهه هشتاد استادیار بود و اواسط این دهه برای تدریس در دانشگاه "الزقازیق" به مصر باز گشت.

 

از سال 2000 میلادی به بعد، نام وی به عنوان یکی از اعضای بسیار فعال جماعت اخوان المسلمون مطرح می‌شود و در سال 2002 میلادی با محکوم کردن دولت وقت مصر به خاطر حادثه قطار "الصعید" و حمایت روزنامه‌ها از اقدام وی، مصر یکباره وی را می‌شناسد تا در پارلمان 2000 به عنوان بهترین نماینده پارلمان جهان انتخاب شود.

 

از آن زمان بود که وی با "خیرت الشاطر" از رهبران برجسته اخوان المسلمون آشنا شد و سرشت آرام وی و فرمانبرداری از جماعت موجب شد تا از حمایت‌های الشاطر و جماعت بهره‌مند شود.

 

"عبدالرحمن عیاش" از اعضای سابق اخوان المسلمون در این‌باره تأکید می‌کند که "اطاعت و اعتماد" مهمترین خصوصیاتی بود که الشاطر بر آن تأکید داشت و اینها به خوبی در مرسی دیده می‌شد.

 

 

محمد مرسی از جمله چهره‌های محافطه‌کار و میانه‌رو این جماعت اسلام‌گرا به شمار می‌آید که بارها از اختیاراتی که جماعت در اختیار او گذاشته بود در راه آرام کردن جوانان اصلاح گرای جماعت استفاده کرد. هنگامی‌که جماعت در سال 2007 میلادی برنامه خود را اعلام کرد، شماری از جوانان جماعت به سه اصل بحث برانگیز اعتراض کردند، یعنی "ممانعت زنان از نامزدی در انتخابات"، "ممانعت قبطی‌ها از نامزدی در انتخابات" و "سرفرود آوردن رئیس جمهوری و رئیس قوه مقننه یا رئیس پارلمان در برابر هیئتی متشکل از خبرگان دین" و البته این هیئت هم می‌بایست نه از سوی مردم که از سوی خود علمای خبره انتخاب می‌شدند و این خشم بسیاری از جوانان جماعت را برانگیخته بود و در این بین باز این مرسی بود که از خشم و خروش آنها کاست.

 

 

اگر بخواهیم از فعالیت‌های سیاسی مرسی در پارلمان مصر بگوییم،‌ باید از اقدامات او در برملا کردن فساد حکومتی یاد کنیم؛ همچنین وی از جمله منادیان اصلاحات سیاسی در پارلمان بود و همواره خواستار ممانعت از حضور احزاب سیاسی بدنام در پارلمان و دادن اختیارات و بودجه بیشتر به شوراهای شهرها و رفع حالت فوق العاده و تمام قید و بندهای تحمیل شده بر مطبوعات و سندیکاهای سیاسی دانشجویی بود.

 

محمد مرسی همچنین از جمله قدیمی‌ترین منتقدان قرارداد صدور گاز مصر به رژیم اسرائیل به شمار می‌آید. او همواره از دستانی سخن می‌گفت که در پارلمان و دولت مصر در خدمت آمریکا بودند و تلاش‌های خود را بر تضعیف الازهر و آموزه‌های دینی و مذهبی در مصر متمرکز کرده بودند.

 

 

محمد مرسی متأهل و دارای پنج فرزند است: احمد، پزشک اورولوژیست است و به تازگی متأهل شده؛ شیما، دانش آموخته دانشکده علوم و دارای سه فرزند است؛ اسامه، وکیل دادگستری است؛ عمر، دانش آموخته بازرگانی و اقتصاد و "عبدالله" هم دانش آموز است. در این بین، احمد و شیما به دلیل اینکه در آمریکا به دنیا آمده‌اند، دارای تابعیت آمریکایی نیز هستند.

 

مرسی در سال 1979 میلادی با "‏نجلاء‏ ‏علی‏ ‏محمود" که دختر ‏دایی‌اش بود ازدواج کرد. همسرش می‌گوید که محمد، مردی بسیار قانع و صبور است.

 

 

دوستان نزدیک محمد مرسی، مهندس‏ "‏خیرت‏ ‏الشاطر"‏ ‏نامزد سابق اخوان و "محمد بدیع"‌ رهبر جماعت اخوان المسلمون و "محمد ‏سعد‏ ‏الکتاتنی"‌ رئیس پارلمان ملی مصر هستند‏‏ اما مرسی علاوه بر این دوستان صمیمی، روابط نزدیکی با تمام اعضای جماعت از جمله "عبدالمنعم ابوالفتوح" نامزد دور اول انتخابات مصر دارد و با وجود برخی اختلاف دیدگاه ها با این حال با یکدیگر در ارتباطند؛ وقتی ابوالفتوح مورد حمله و تعرض افراد ناشناس قرار گرفت، مرسی از جمله نخستین کسانی بود که با وی تماس گرفت تا از سلامت او اطمینان خاطر یابد.

 

 

با اینکه بارها در رسانه‌های مختلف گفته شده که محمد مرسی در معرض بازداشت و آزار و اذیت رژیم سابق مصر قرار نگرفته است،‌ اما او خود تأکید می‌کند که بارها او و پسرش احمد توسط رژیم سابق بازداشت شده‌اند. یکی از این موارد به سال 2000 میلادی بازمی‌گردد که برای جلوگیری از نامزد شدن وی در انتخابات پارلمانی سال 2000 میلادی، پسرش احمد توسط ایادی رژیم حسنی مبارک و پس از آن خود مرسی به مدت هشت ماه بازداشت می‌شود.

 

دومین بار در بحبوحه انقلاب 25 ژانویه بود که مأموران حسنی مبارک در سحرگاه روز 28 دسامبر به خانه وی در الزقازیق حمله کرده و پس از بارزسی خانه و ضبط یک دستگاه رایانه و دو لپ تاپ و 52 عدد ساک که کتاب‌های محمد مرسی را در برمی‌گرفت، او را بازداشت و روز یک‌شنبه پس از "جمعه خشم" آزاد کردند.

 

 

مرسی می‌گوید که به سان هر مصری دیگری زندگی خود را سپری می‌کند؛ در آپارتمانی ساده زندگی می‌کند و اوقات فراغت خود را مانند بسیاری از مصری‌ها به سواحل شمالی مصر در "اسکندریه" و "مطروح" و "العین الساخنه" می‌رود و در روز جمعه همه خانواده گرد هم جمع می‌شوند.

 

هنگامی که مُرسی در سال‌های 2000 و 2005 میلادی نماینده پارلمان الشعب بود، تمام امتیازات قانونی از جمله منزل مسکونی و خودروی شخصی را رد کرد و خود را فقط وکیل و نماینده "مردم" مصر معرفی و تأکید کرد که به پارلمان راه یافته تا مدافع حقوق آنها باشد.

 

اهالی الزقازیق او را فرد دلسوزی می‌دانند و می گویند که او همواره جویای حال مردم محل است و ممکن نیست مشکلی برای اهالی منطقه پیش آید و مهندس محمد تا جایی که در توان داشته باشد آن را رفع نکند، به همین دلیل محبوبیت خاصی در الزقازیق دارد و در این محل کسی نیست که او را نشناسد.

 

دفتر کارش صرف نظر از محل کار، محلی برای رفع مشکلات مردم و کمک به آنها نیز هست. همواره با مردم در ارتباط است و بر حضور در مسجد محل برای ادای نماز و به ویژه نماز جمعه تأکید و توجه بسیار دارد و به تواضع و فروتنی و درستکاری بین مردم محل معروف است.

 

 

مرسی می‌گوید: «مانند هر مصری دیگری برنامه‌های تلویزیون را نگاه و تأکید می‌کند که از دیدن هیچ برنامه‌ای فروگذار نمی‌کند چون معتقد است،‌ برای شناخت آنچه در جامعه می‌گذرد باید به برنامه‌های تلویزیونی مراجعه کرد که به نظرم خواسته‌های بینندگان خود را برآورده می‌‌کنند‌ اما به دلیل مشغولیت کاری زیاد نمی‌توانم وقت خود را صرف دیدن همه برنامه‌ها کنم.»

 

 

همسرش، سمت مشاور خصوصی او را دارد و هنگامی‌که از همسرش پرسیده می‌شود که آیا تصور می‌کرده است زمانی مرسی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود، می‌گوید: اصلاً تصورش را نمی‌کردم چون او به شدت مشغول حزب بود و ارتباط تنگاتنگی با پارلمان داشت و همین باعث شده بود تا فرصتی برای فکر کردن به امور دیگر از جمله نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری نداشته باشد. تصور می‌کردم نهایتاً به عنوان نخست وزیر انتخاب شود نه رئیس جمهور.

 

 

"نجلاء علی محمود" معتقد است برای اینکه مصر، آباد و پیشرفته باشد باید همه در آن تلاش کنند؛ اگرچه بر این باور است که ملت مصر می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند.

 

وی در این‌باره می‌گوید: یک سال و نیم پیش هیچ امیدی نداشتیم و همه خود را برای ریاست جمهوری "جمال مبارک" آماده می‌کردیم. مرسی به من می‌گفت "به نظرت باید چه کار کنیم؟" و من می‌گفتم "تا زمانی‌که مردم نخواهند هیچ چیز تغییر نخواهد کرد؛ مردم باید به خیابان‌ها بریزند و علیه این اقدامات اعتراض کنند و دیدیم خدا را شکر این طور هم شد."

 

یک از روزنامه های مصری چندی پیش نوشت: اکنون که از زمان تبلیغات انتخاباتی گذشته با همسر مرسی صحبت می‌کنیم و از او می‌پرسیم وقتی مهندس به خانه بازمی‌گردد، واکنش او در قبال انتخابات یا اتهاماتی که برخی به اخوانی‌ها وارد می‌کنند، چیست؟ آیا او نگران برخی صحبت‌ها و اتهامات نیست؟ نجلاء پاسخ می‌دهد که "هرگاه در این باره با او صحبت می‌کنیم،‌ با آرامش به ما پاسخ می‌دهد که به کار خود برسید، اینها همه دروغ‌هایی بیش نیستند، ما که در گذشته با وجود آن همه فشار و اذیت و در تنگنا و فشار به فعالیت‌های خود ادامه می‌دادیم و هم اکنون که فضا برای فعالیت فراهم است چرا باید به این سخنان توجه کنیم!؟"

 

نجلاء، مرسی را فردی آرام توصیف می‌‌کند به گونه‌ای که حتی به یاد نمی‌آورد، در طول زندگی مشترک شان با هم بحث و جدل چندانی داشته باشند و او را مردی می‌داند که خانواده‌ و همسرش را بسیار درک می‌کند و همواره در کارهای خانه کمک اوست. آشپزی را زمانی‌که به آمریکا مهاجرت کردند و مدتی را در اردوگاه به سربردند، فراگرفت چون در آنجا مردان پخت و پز را برعهده داشتند؛ به همین دلیل آشپزی را خوب می‌داند، اما در کل، چون انسانی قانع است،‌ هرآنچه برایش آورده شود بدون اعتراض می‌خورد.

 

 

 

محمد مرسی درباره برنامه‌های خود پس از پیروزی و موفقیت در انتخابات می‌گوید که امور بسیار زیادی وجود دارند که باید در صورت پیروزی در انتخابات و برگزیده شدن به ریاست جمهوری، در اسرع وقت به آنها پرداخته شود. او می گوید: «به اعتقاد من، 100 روز اول ریاست جمهوری هر رئیس جمهوری بسیار مهم است، چون ظرف این سه ماه باید مردم، تغییر و تحولات را به شکلی محسوس درک کنند و دریابند که انتخاب او، موجب ایجاد تغییر و تحولاتی در اوضاع و احوال آنها شده است، به همین دلیل باید پیش از هر اقدامی به وضعیت معیشتی مردم رسیدگی شود و این وضعیت در تمام سطوح بهبود محسوس و قابل توجه پیدا کند.»

 

 

محمد مرسی افزون بر اینکه در دانشگاه‌های مختلف آمریکا تدریس کرده است، مدتی را نیز در "ناسا" (سازمان فضانوردی آمریکا) مشغول به کار بوده و همین موضوع موجب می‌شود تا هوادارانش از آن به عنوان امتیازی برای نامزد محبوب خود یاد کنند و معتقد هستند که مرسی هم به عرصه علمی داخل وهم خارج آگاه است و با آن آشناست.

 

برای پایه‌ریزی و طراحی برنامه محمد مرسی که به "طرح تمدنی ـ انقلابی" معروف است، بیش از یک هزار کارشناس و متخصص در تمام زمینه‌ها و حوزه‌ها به خدمت گرفته شدند و 16 گروه مشورتی و رایزنی متخصص پس از بازدید از 50 کشور جهان تشکیل شد تا با توجه به ویژگی‌های حاکم بر مصر، طرحی متناسب با این کشور ارائه دهند؛ اگرچه برخی این ایراد را به مرسی وارد می‌کنند که این همان طرح الشاطر است اما او در پاسخ می‌گوید که بین او و الشاطر تفاوتی وجود ندارد و هدف جماعت، پیشبرد امورد مصر و تأمین آینده آن به بهترین نحو ممکن است.

 

این طرح بر "دولت"، "جامعه مدنی" و "بخش خصوصی" استوار است و بر کاستن از نظارت و کنترل دولت بر بخش خصوصی تأکید دارد. این طرح در چهار سطح برای شهروند مصری، خانواده مصری، جامعه مصری و کشور مصر در نظر گرفته شده و پیاده می‌شود.

 

طرح مُرسی، دارای سطح ارزشی و فکری نیز هست و تلاش می‌کند، ارزش‌ها و وظایفی را که جامعه مصر و خانواده و شهروند مصری از مؤسسات و نهادهای جامعه مدنی انتظار دارند به انجام برساند.

 

 

 

به هر روی، محمد مرسی رئیس جمهور مصر شد آن هم پس از انتخاباتی که به رقابتی دو قطبی بین "احمد شفیق" نامزد مورد نظر بقایای رژیم مبارک، غرب، عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی از یک سو و "محمد مُرسی" از سوی دیگر، دوخته شده بود و اکنون با پایکوبی مردم مصر برای پیروزی مرسی در انتخابات ادامه دارد.

 

آنچه اکنون باعث نگرانی است آن است که انقلاب مصر در ادامه روند خود از سوی حسودان و رقیبان مصادره شده و با کودتایی احتمالی یا دسیسه های داخلی و یا دخالت خارجی به سمتی کشیده شود که مورد نظر رژیم صهیونیستی است و منافع این رژیم و حامیان منطقه ای تل آویو از جمله ریاض و دوحه را تأمین می‌کند.