بغداد میزبان پیشنهادی ایران برای مذاکره هسته ای

دیپلماسی ایرانی: میزبانی مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 این روز ها به موضوعی بحث بر انگیز تبدیل شده است. در حالی که هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا مکان این مذاکرات را استانبول اعلام کرده، معاون وزیر امور خارجه روسیه می گوید هنوز توافق نهایی در این زمینه انجام نشده و محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز پیشنهاد داده بغداد، بیروت یا دمشق به جای استانبول میزبان مذاکرات هسته ای باشد.

این در حالی است که در تازه ترین تحول، وزیر امور خارجه عراق اعلام کرده که ایران رسما پیشنهاد داده دور بعدی مذاکرات هفته آینده در بغداد برگزار شود. هوشیار زیباری روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرگزاری رویترز اظهار داشت: پیشنهاد بغداد به عنوان میزبان مذاکرات، در جریان سفر هیات ایرانی به عراق در روز سه شنبه مطرح شده و به همین دلیل وی قصد دارد با سفرای آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان در این زمینه ملاقات کند.

زیباری ادامه داد: پیشنهاد از سوی هیاتی از ایرانیان مطرح شده که اخیرا به عراق سفر کرده اند و نامه هایی با محتوی این پیشنهاد در اختیار سفرای کشور های گروه 1+5 قرار گرفته است.

این در حالی است که پیش از این تحلیلگران با اشاره به نفوذ سیاسی محسن رضایی در عرصه سیاسی جمهوری اسلامی و نقش محوری مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش بینی کرده بودند که احتمالا اظهارات وی زمینه ساز برخی تغییرات خواهد شد.

اما پیشنهاد بغداد به عنوان میزبان مذاکرات در حالی از سوی ایران مطرح می شود که مقامات ترک تلاش های فراوانی در زمینه میانجی گری در بن بست هسته ای ایران به عمل آورده اند. وزیر امور خارجه ترکیه در این زمینه بارها به تهران سفر کرده و به طور متقابل میزبان علی اکبر صالحی، همتای ایرانی خود بوده است. از سوی دیگر رجب طیب اردوغان ، نخست وزیر ترکیه نیز در سفر اخیر به تهران کوشید به توافق هایی با مقامات جمهوری اسلامی دست یابد.

اما برخی از تحلیلگران بر این باورند که سفر وی چندان ثمربخش نبوده و تصمیم ترکیه برای کاهش واردات نفت از ایران نیز تنها یک روز پس از این سفر اعلام شده است.

بهار عربی، بحران در سوریه و طرح سپر دفاعی موشکی ناتو در خاک ترکیه از جمله موضوعاتی است که روابط تهران – آنکارا را تحت تاثیر قرار داده است . برخی بر این گمانند که با وجود نیاز تهران به دوستان منطقه ای در شرایطی که تحریم های بین المللی روز به روز سنگین تر می شوند، تردید جمهوری اسلامی نسبت به نقش آفرینی ترکیه رو به افزایش است.

برخی از تحلیلگران بر این باورند تردید های تهران در مورد ترکیه موجب شده که بغداد برای میزبانی مذاکرات هسته ای مورد توجه قرار گیرد چرا که مقامات جمهوری اسلامی احساس نزدیکی و دوستی بیشتری با دولت بغداد دارند. شماری از مقامات کنونی عراق، سال های طولانی تبعید در دوران صدام حسین را در ایران گذرانده اند و علاوه بر شیعه بودن، به زبان فارسی نیز تسلط دارند.

البته بغداد یک بار نیز پس از سقوط صدام حسین، میزبان مذاکراتی بود که در آن نمایندگان ایران و آمریکا برای نخستین بار به طور علنی دور یک میز نشستند تا اینکه امنیت و آینده عراق را بررسی کنند، اما اینکه بغداد بتواند میزبان مذاکرات هسته ای باشد، موضوعی است که در ابهام قرار دارد چرا که ترکیه بارها و بارها در امور منطقه ای به عنوان میزبان مذاکرات و میانجی نقش آفرینی کرده است اما عراق در دوران صدام حسین و پس از آن هیچگاه وزنه ای دیپلماتیک در امور منطقه ای محسوب نشده و با توجه به روابط بسیار نزدیک خود با ایران نمی تواند کشوری بی طرف برای میزبانی مذاکرات باشد.

با این وجود غرب هنوز به پیشنهاد میزبانی بغداد که از سوی ایران مطرح شده واکنشی نشان نداده است و باید در انتظار پاسخ اعضای گروه 1+5 بود.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10