ايران قیمت نفت را به ۲۰۰ دلار مى رساند

افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی و عبور آن از مرز 120 دلار به یکی از بحث انگیز ترین مسائل در دنیای امروز تبدیل شده است. برخی پیش بینی می کنند قیمت هر بشکه نفت در سال جاری میلادی به کمتر از 100 دلار خواهد رسید در حالیکه گروه دیگری بر این باورند که قیمت هر بشکه نفت خام از مرز 250 دلار هم بالاتر خواهد رفت. اما کدام پیش بینی تحقق خواهد یافت.

 

تحلیل گران بر این باورند که در مود افزایش قیمت نفت در سال جاری هیچ تردیدی وجود ندارد و نرخ این رشد وابستگی زیادی به وضعیت ایران در عرصه بین الملل دارد. ایران دومین صادر کننده نفت در سازمان اوپک و دومین دارنده ذخایر نفت و گاز در جهان است.

 

از طرف دیگر ایران به همراه قطر مالک بزرگترین حوزه گازی جهان است. به همین دلیل وضعیت این کشور در عرصه بین المللی تاثیر بسزایی در قیمت نفت دارد.

 

روزنامه تایمز در این مورد نوشت:" صنعت نفت ایران نیازمند سرمایه گذاری خارجی است ولی با توجه به فشارهای بین المللی علیه ایران و خروج شرکتهای خارجی از کشور نمی توان انتظار رشد تولید را در این کشور داشت. طبق آمارهای موجود طی یک سال گذشته ایران به دلیل ضعف سرمایه گذاری خارجی با کاهش 10 درصدی تولید مواجه شده است و اگر این روند ادامه یابد به زودی تولید ایران کاهش چشمگیری پیدا می کند."

 

تنزل سطح تولید نفت در کشور ایران سبب می شود تا عرضه این محصول استراتژیک و منبع انرژی در جهان کمتر شود و عدم تعادل عرضه و تقاضا سبب ارتقای قیمت نفت در عرصه بین الملل گردد.

 

دیوید کریش، تحلیل گر انرژی در مرکز مطالعات PFC در واشنگتن، در این مورد می گوید:" صنعت نفت ایران صنعتی پیر و فرسوده است و اگر سرمایه گذاری خارجی در این صنعت انجام نشود و بازسازی نشود نه تنها اقتصاد ایران بلکه صنعت نفت دنیا نیز با مشکل مواجه می شود."

 

کارشناسان اعلام کردند صنعت نفت ایران نیازمند سالانه 9 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در پروژه های بالا دستی است. این در حالیست که هم اکنون سالانه تنها 3 میلیارد دلار در این بخش سرمایه گذاری می شود.

 

به هر حال بعد از اینکه موسسه گلدمن ساش اعلام کرد کم بودن نرخ رشد کشف حوزه های نفتی جدید در شرایطی که تقاضای نفت در حال افزایش است سبب شد تا قیمت این منبع انرژی در جهان ارتقا پیدا کند و به مرز 200 دلار به ازای هر بشکه نفت برسد.

 

آرجون مورتی، تحلیل گر بازار انرژی در موسسه گلدمن ساش، در این مورد می گوید:" طی شش تا 24 ماه آینده قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای جهانی به 150 تا 200 دلار خواهد رسید که اصلی ترین دلیل آن تزلزل اقتصاد و بازار نفت در جهان است."

 

هم اکنون ایران روزانه 4 میلیون بشکه نفت در روز تولید می کند که 5 درصد از تولید روزانه جهان را تشکیل می دهد. ایران برای حفظ موقعیت نفتی خود در جهان تلاش کرد تا قراردادهایی با شرکتهای بزرگ نفتی توتال و شل منعقد کند ولی فشارهای آمریکا روی این شرکتها موجب گردید تا آنها در امضای قرارداد تعلل کنند و از انجام این کار سرباز زنند.

 

شرکتهای توتال و رپسول که مذاکراتی برای توسعه حوزه نفتی پارس جنوبی را با مقامات ایران انجام داده بودند در روزهای اخیر اعلام کردند که خواستار خروج از ایران هستند ولی از این کشور خواستند تا به آنها اجازه دهد در آینده و بعد از کاهش فشارهای بین المللی دوباره در مناقصات شرکت کنند.

 

این مساله زمانی مطرح شد که غلامحسین نوذری، وزیر نفت ایران، ضرب الاجلی را برای شرکتهای خارجی تعیین کرد و از آنها خواست تا ماه ژوین تصمیم گیری کنند. شل اعلام کرده است که برای تصمیم گیری تا انتهای سال 2008 میلادی به زمان نیاز دارد.

 

چالش های تولید نفت در ایران در کشورهای دیگر از جمله روسیه، ونزوئلا، نیجریه و مکزیک نیز وجود دارد و تمامی اینها در کنارهم باعث افزایش قیمت نفت در جهان شده است. در این شرایط حتی عربستان سعودی نیز تولید خود را کاهش داد.

 

این کشور در سال های گذشته روزانه 15 میلیون بشکه نفت تولید می کرده است اما در سال جاری تولید این کشور به 5/12 میلیون بشکه در روز تقلیل یافت که این نشان از شرایط ویژه بازار و متزلزل بودن آینده آن دارد.

 

دیوید کریش می گوید:" ایران یکی از بزرگترین مصرف کنندگان نفت و فرآورده های نفتی نیز هست. تقاضای نفت و گاز در این کشور سالانه 8 درصد افزایش می یابد و ادامه این روند در وضعیت فعلی ایران می تواند زمینه ساز شرایط متفاوتی برای کشور باشد."

 

وی بر این باور است که اگر ایران نتواند سرمایه های خارجی را جذب کند تا سال 2015 میلادی به یک وارد کننده صرف نفت و گاز در جهان تبدیل می شود زیرا منابع موجود در این سرزمین فرسوده و تقریبا تخلیه خواهند شد.

 

شایان ذکر است سهم بزرگی از ذخایر نفت و گاز ایران در حوزه های جنوب شرقی این کشور و در سواحل خلیج فارس قرار گرفته است.

 

از طرف دیگر کمبود خطوط لوله گاز سبب شد تا این کشور از طریق ایجاد گاز طبیعی مایع و صادرات آن با کشتی اقدام به مبادله این منبع عظیم نماید.