بسته ای که باز نشده ، رد شد چیست؟

منوچهر متکى وزير امور خارجه ايران به تازگی  درکنفرانس خبرى مشترک با ابوبکر عبدالله القربی، همتای یمنی خود، اعلام کرد که در دیدارش با وزیر خارجه انگلیس در کویت به طرف هاى هسته اى ايران گفته است در ارائه مشوق هاى پيشنهادى خود به ايران که در قالب بسته پيشنهادى مطرح مى شود؛ وارد مرزهاى ممنوعه نشوند.

 

مورد نظر ايران که تخطى از آن ورود به مرزهاى ممنوعه و نقض حقوق ملى شناخته مى شود؛ اشاره به اصلى ترين محور مشوق هاى 1+ 5 يعنى توقف غنى سازى اورانيوم بوده که در قالب بسته پيشنهادى کشورهاى اين گروه و در نشست ها و اجلاس هاى مختلف سران، وزراى خارجه و نمايندگان و کارشناسان آنها بطور مکرر اعلام شده است.

 

وزیر خارجه ایران همچنين در پاسخ به این سوال که آیا ایران پیشنهاد 1+5 برای توقف غنی سازی اورانیوم را در قبال دریافت مشوق های جدید رد می کند، گفته ما هنوز نامه ای در این باره دریافت نکرده ایم.

 

گروه 1+5 در نشست هفته گذشته خود در لندن پس از گفت و گوها و بررسى هاى خود به اين نتيجه رسيدند که مجموعه جديدى از مشوق ها را به ايران ارائه دهند، در اين خصوص حتى اين تصميم گرى نيز از سوى دیوید میلیبند، وزير امور خارجه انگليس در خاتمه نشست لندن اعلام شد که دو سياست موازى در قبال ايران آغاز شود، به اين ترتيب که از يک سو تحریم های سازمان ملل نسبت به ايران اعمال شود و و از سوی دیگر مجموعه تازه اى از مشوق ها به اين کشور ارائه شود، هدف از سياست دوم نيز اين است که ايران از مزايا و منافع همکارى با جامعه بين المللى باخبر شده و با توجه بيشترى در اين جهت گام بردارد.

 

وزير امور خارجه بريتانيا همچنين گفت که مشوقهایی که قرار است به ایران عرضه شود، در واقع شکل تازه و تجدیدنظر شده همان مشوقهایی است که در تابستان 2006 به ایران پیشنهاد شد و بسته پیشنهادی لقب گرفت و این بار محتوای مشوقها فقط به اطلاع دولت ایران رسانده می شود.

 

 

 اما در حالى که از سوى طرف هاى مقابل ايران اخبار ارائه مشوق هاى جديد به گوش مى رسد، مقامات ايرانى دريافت هرگونه پيشنهاد يا مشوق تازه را رد کرده اند و همچنان بر عرصه ارائه پيشنهادات و بررسى و قبول آن ، سکوت حکم فرماست.

 

 سيد محمدعلى حسينى سخنگوى وزارت امور خارجه در نشست هفتگى خود، روز يکشنبه 15 ارديبهشت ماه در اين خصوص ابراز داشت که اعضاى 1+5 گفتند بسته را افشا نمى‌کنيم تا به دست مسوولين ايرانى برسانيم، ما نيز تاکنون چيزى به صورت رسمى دريافت نکرده‌ايم و اظهارات وتحليل‌ها در حد گمانه زنى است.

 

در حاليکه مقامات 1+5 اين بار با جديت تلاش دارند مانع فاش شدن ماهيت مشوق هاى جديد تا پيش از دريافت نامه حامل اين مشوق ها از سوى مقامات تهران شوند و هدف از اين کار را فرصت دادن بيشتر به طرف ايرانى براى تصميم گيرى در خصوص پيشنهادات جديد اعلام کرده اند؛ گفته مى شود که مجموعه مشوق هاى جديد نيز به مانند بسته پيشنهادى پيشين، ماهيت اقتصادى دارد.

 

به نظر مى رسد طرف هاى مقابل ايران به واقع بر اين باورند که اعطاى امتيازات اقتصادى به ايران آنهم در شرايطى که بواسطه تحريم ها، اين کشور بيش از هميشه از بعد اقتصادى تحت فشار است، مى تواند باب مناسبى براى آغاز تفاهم ها باشد.

 

اين در حالى است که ايران بسته پيشنهادى قبلى را نيز که ارائه دهنده مجموعه اى از امتيازات تجارى بود بدليل ذکر اين شرط که بهره مندى از اين امتيازات تنها در صورت توقف غنى سازى اورانيوم ممکن است، نپذيرفت.

 

در مقابل نيز دولت هاى پيشنهاد دهنده با مطرح کردن پرونده هسته اى ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد، چهار قطعنامه علیه اين کشور به تصویب رساندند که تحریم های مختلفى را در ابعاد مختلف شامل حال ايران کرد.

 

 

پس از نشست گروه 1+5 در لندن و همزمان با اجماع اعضاى اين گروه بر ارائه مجموعه جديدى از مشوق ها به ايران، کاندوليزا رايس وزير امور خارجه ايالات متحده نسبت به کار ساز بودن اين اقدام اظهار ترديد کرد و گفت که شانس کمی وجود دارد ارائه بسته مشوقه های قوی تر بر سیاست هسته ای ایران تاثیری گذار باشد.

 

 در همين حال سرگئی لاوروف همتاى رايس که پس از نشست اين گروه در خصوص برنامه هسته اى ايران، با وزراى خارجه کشورهاى 1+5 در لندن ديدار کرده بود؛ ابراز داشت که گروه مذکور خواستار توقف غنى سازى اورانيوم از سوى ايران تنها در طول مذاکرات اين کشور با طرف هاى بين المللى است.

 

تمرکز اين اظهارات لاوروف بر اين نکته بود که ايران نگران از ادامه غنى سازى نبوده و بدور از واکنش هاى سلبى ، با پذيرش توقف غنى سازى در طول مذاکرات، دست يابى به تفاهم بين الطرفينى را امکان پذير سازد.

 

با اين وجود آنچه متصور است، عدم تغيير اساسى شرايط موجود در موضوع هسته اى ايران است. در واقع به نظر نمى رسد مجموعه جديد مشوق ها ، جهت حرکت ايران در مسير هسته اى پيش گرفته شده را تغيير دهد و يا نظر ايران را در توقف غنى سازى اورانيوم دچار تحول کند.

 

 ايران پيرو مذاکرات و پيشنهادات قبلى، هر نوع توصيه، امتياز، پيشنهاد را که حول محور توقف غنى سازى بوده است، رد کرده و اين بار نيز به نظر نمى رسد ذکر اين مطلب که " غنى سازى را تنها در طول مذاکرات متوقف کنيد" از سوى 1+5 و در آستانه ارائه مشوق هاى تازه، شرايط را تغيير دهد چراکه بى شک آنچه در اين خصوص براى ايران مطرح مى شود، زمان اتمام مذاکرات است که تنها در سايه تفاهم طرفين مشخص خواهد شد.