با اظهارات اخیر مقام های آمریکایی
دامنه تهدیدهای کاخ سفید از سوریه فراتر رفت
هر روز که میگذرد، جنجال هستهای سوریه ابعاد تازهتری به خود میگیرد. به نظر میرسد کاخ سفید این بار سیاستی تازه را در پیش گرفته و قصد دارد به اهداف تازهتری در منطقه برسد. اظهارات اخیر مقامهای آمریکایی بخوبی نشان میدهد که برنامه تازهای در دستور کار قرار گرفته و قصد دارند دامنه جنجالهای هستهای را از محدوده سوریه فراتر برده و به دیگر مناطق خاورمیانه گسترش دهند.
جالب آن که مقامهای ارشد آمریکا همزمان و ظرف 24 ساعت پیامهای مشابهی را به کشورهای خاورمیانه و عمدتا ایران و سوریه فرستادهاند. پیامهایی هشدار آمیز که میتواند، بسیاری از معادلات جاری در خاورمیانه را تغییر داده و مجهولات آن را بیشتر کند.
مهمترین اظهارات را «جورج بوش» رئیس جمهوری آمریکا ایراد کرد. وی با استفاده از جایگاه جنبش حماس بار ديگر با تکرار اين ادعا که حماس تلاشها براى برقرارى صلح ميان اسراييل و فلسطين را تضعيف مىکند، گفت: «هنوز نسبت به امضاى معاهده صلح خاورميانه قبل از ترک کاخ سفيد اميدوارم.»
جورج بوش، رييس جمهوری آمريکا در کنفرانس خبرى در «رز گاردن» کاخ سفيد اذعان داشت که دستيابى به صلح ميان اسراييل و فلسطينيان يک امر بسيار دشوار است اما وى هنوز نسبت به ايجاد توافق ميان دو طرف تا پايان دوران رياست جمهورىاش در ژانويه 2009 و تشکيل کشور مستقل فلسطينى اميدوار است.
بوش پس از آن به مسئله سوریه پرداخت و مدعى شد، افشاى جزييات فعاليتهاى هستهاى سوريه در واقع ارسال يک پيام بسيار آشکار براى کره شمالى و ايران بوده که آنها نيز بدانند نمىتوانند فعاليتهاى هستهایشان را مخفى کنند.
رييس جمهوری آمريکا در ادامه افزود: «من از ابتدا به کنگره درباره تاسيسات هستهاى سوريه چيزی نگفتم اما اطلاع رسانى به کنگره به منظور پيشبرد يک سياست هدفمند صورت گرفته است. يکى از اين اهداف ارسال اين پيام به کره شمالى بود مبنى بر اينکه ما خيلى بيشتر از آنچه آنها فکر مىکنند، مىدانيم! همچنين ما اين پيام را براى ايران و جهان فرستاديم که بدانند تا چه اندازه مساله هستهای مىتواند خاورميانه را به بىثباتى بکشاند.»
رئيس جمهوری آمريکا در ادامه اظهاراتش همچنین گفت: «برقرارى صلح مطمئنا کار دشوارى است اما اين مشکل به دليل حضور برخى گروهها نظير حماس که همچنان به پرتاب راکت به سوى اسراييل پافشاری میکند و تلاش دارد با انجام تحريکاتى منطقه را به بىثباتى بکشانند، مشکلتر مىشود. آنها کسانى هستند که صلح را تضعيف مىکنند.»
بوش حماس را به تخريب اسراييل و تلاش براى ايجاد خشونت با هدف متوقف کردن هر گونه پيشرفت در ايجاد دو کشور مستقل اسراييل و فلسطين متهم کرد.
وى گفت: «آمريکا خواستار مذاکره با گروه حماس نيست چرا که آنها يک مشکل بسيار اساسى و جدى براى صلح خاورميانه محسوب مىشوند.»
وى هم چنين مدعى شد، حماس درصدد متوقف کردن هر گونه تلاش در راستاى آزادسازى منطقه با حمايت سوريه و ايران، دشمنان ديرين آمريکا هستند.
رييس جمهوری آمريکا افزود: «متاسفانه آنها از خارج نيز کمکهايى دريافت مىکنند. کمکهاى سوريه و شايعاتى در مورد کمکهاى ايران شنيده مىشود.»
وى هم چنين در ادامه ادعاهايش سوريه و حزبالله لبنان را به دخالت در روند سياسى داخلى لبنان متهم کرد و گفت: «در قلب خاورميانه جايى که يک مساله داخلى تحت نفوذ سوريه و حزبالله قرار گرفته، يک چالش جدى براى دموکراسى وجود دارد. همه اين دخالتها با هدف بىثبات کردن اين کشور انجام مىشود.»
بوش همچنین اظهار داشت: «در ماموريت خاورميانهام سعى مىکنم يک زمينه مشترک براى تفاهم ميان اسراييل و فلسطينيان در خصوص دستيابى به راهحل دو کشور مستقل ايجاد کنم.»
در این میان «کاندولیزا رایس» وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز اظهارات تندی علیه ایران و سوریه انجام داد تا به نوعی به سیاستهای رئیس خود جورج بوش تداوم داده باشد.
«کاندولیزا رایس» در سخنانی در نشست کمیته یهودیان با جبههگیری علیه برنامههای هستهای صلح آمیز ایران که آژانس بین المللی انرژی اتمی و حتی سازمانهای جاسوسی آمریکا بر صلح آمیز بودن آن صحه گذاشته اند، ادعا کرد، ایران در اندیشه دستیابی به سلاح هستهای و از میان برداشتن اسرائیل است و حماس نیز جنگی را آغاز کرده که ادامه آن به نفع ایران خواهد بود.
وزیر امور خارجه آمریکا با اعتراف به ایستادگی حماس در برابر موج فشارهای آمریکا و متحدانش مدعی شد، آمریکا به سیاستهای خود برای منزوی کردن حماس شدت بیشتری می دهد، زیرا حماس هرگز خواهان کاهش سطح خشونتها و به رسمیت شناختن اسرائیل نیست.
در همین راستا همزمان با اعزام دومین ناو هواپیمابر آمریکا به خلیج فارس «رابرت گیتس» وزیر دفاع آمریکا مدعی شد، اعزام این ناو برای یادآوری قدرت نظامی آمریکا در منطقه به ایران است.
رابرت گیتس در گفت و گوی مطبوعاتی با روزنامهنگاران در «مکزیکوسیتی» در مکزیک گفت: «گمان نمیکنم این دو ناو هواپیمابر برای مدت طولانی در خلیج فارس باقی بمانند.»
گيتس در پاسخ به ارتباط اعزام اين ناو با افزايش لفاظىهاى آمريکا گفت: «من آن را نشانه وخامت اوضاع نمىدانم. به نظر من اين تنها يک تذکر است.»
وی همچنین تاکيد کرد، افزايش انتقادها عليه نقش ايران در حمايت از شبهنظاميان عراقى نشانه مقدمهچينى براى حمله به ايران نيست.
پیشبینیها
اگر نگاهی به تحولات گذشته خاورمیانه بیاندازیم، شاید بتهر بتوانیم آنچه در خاورمیانه رخ میدهد را بررسی کنیم. روز سه شنبه اعلام میشود، تلاویو تلاش دارد با وساطت ترکیه بلندیهای جولان را به دمشق بازگردانده و با سوریه به صلح برسد.
روز پنج شنبه هفته گذشته، مقامهای ارشد سیآیای گزارشی را تقدیم نمایندگان کنگره آمریکا کردند که نشان میداد، سوریه در خاک خود به کمک کره شمالی بطور مخفیانه در حال سخات رآکتور هستهای بوده است.
این گزارش پر سر و صدا که با پخش فیلم و ارائه تصاویر از سوی دستگاههای سیآیای همراه بود با موضعگیری سوریه مواجه شد. سوریها روز جمعه ضمن حفظ خونسردی خود تلاش کردند، فضا را احساساتی نکرده و محتاطانه اما قاطع ادعاهای آمریکا را رد کنند.
روز یکشنبه یعنی پس از گذشت سه روز از گزارش سیآیای بشار اسد ظاهرا فرصت را مناسب دید و در گفت و گو با یکی از روزنامههای عرب حاشیه خلیج فارس گزارش سیآیای را تقبیح کرد و آن را بسیار مضحک خواند.
همزمان با آن عکسهای تازهای در سایتهای اینترنتی منتشر شد که رو در روی اظهارات رئیس جمهوری سوریه تعبیر میشد.
در این میان فضای ملتهب سیاسی لبنان که غربیها معتقدند به شدت تحت تاثیر فضای سوریه و متحدانش است، تا حدودی روی آرامش به خود دید و گروههای سیاسی لبنانی توافق کردند به تقاضای نبیه بری رئیس مجلس لبنان برای گفت و گو برای انتخاب رئیس جمهوری لبنان واکنش مثبت نشان داده و دعوت وی را بپذیرند.
همزمان با آن مذاکرات صلح سوریه و اسرائیل جدی میشود و ترکیه عزم خود را جزم میکند تا نمایندگان سوریه و اسرائیل را پای میز مذاکره بنشاند. در همین حال اسرائیل و سوریه نمایندگان خود را برای پیگیری موضوع صلح تعیین میکنند.
روز سهشنبه «مایکل هایدن» رئیس سیآیای پس از سخنرانی در دانشگاه جورج تاون در یک مصاحبه خبری شرکت میکند و درباره فعالیتهای هستهای سوریه مدعی میشود، دمشق در نیروگاه الکبیر به دنبال دستیابی به بمب هستهای بوده است.
وی در این باره گفت: «راکتور هستهاى سوريه که در ماه سپتامبر بر اثر حمله هوايى اسراييل ويران شد، در صورت فعال شدن میتوانست با پلوتونیومی که تولید میکرد، سالانه يک يا دو بمب بسازد.»
وی تاکید میکند، رآکتور هستهای سوریه تنها دو تا سه هفته تا فعال شدن فاصله داشته است.
تا امروز که رئیسجمهوری آمریکا، وزیر امور خارجه آن کشور و وزیر دفاع مواضعی صریح علیه سوریه، متحدان اسلامی آن در خاورمیانه یعنی حماس و حزبالله اتخاذ میکنند و در ادامه ایران را مورد تهدید قرار میدهند.
اگر تحولات فوق را کنار هم قرار دهیم، میتوانیم چند نکته را دریابیم. نخست، ایالات متحده آمریکا و اسرائیل در صدد آن هستند که سوریه را با پیشنهاد صلح ترغیب کنند تا بعدا ضمن کشاندن سوریه به تنگنای سیاسی علیه آن وارد عمل شده و امتیازهای کلانی را از آن بگیرند.
دلیل این ادعا به این گفته اسرائیلیها باز میگردد که هنگامی که گزارش سیآیای به کنگره ارائه شد، اعلام کردند، مواضع تلاویو و واشنگتن در قبال سوریه بسیار به هم نزدیک شده است. در حالی که در طرف دیگر داستان اسرائیلیها پیشنهاد صلح به سوریه دادهاند. یعنی تناقض کامل.
دیگر آن که به نظر میآید، آمریکاییها تلاش دارند با تحت فشار قرار دادن سوریه از حمایت دمشق از حزبالله و سوریه بکاهند تا بتوانند به اهداف دیگر خود برسند. زیرا همزمان با این تحولات آمریکاییها بر میزان اظهار دشمنیشان در برابر حماس و حزبالله افزودهاند.
نکته آخر این که در عین حال قصد دارند دایره جنجالی خود را گسترش داده تا شاید بتوانند به یک هدف مهم برسند. و آن هم ایجاد نفاق میان ایران و سوریه است. بویژه در مورد سوریه که مهمترین متحد آن ایران است و در صورت جداییش از تهران ممکن است در موضع سیاسی بسیار ضعیفی قرار گیرد.
این که سوریه چه سیاستی را باید اتخاذ کند، موضوعی است که نمیتوان اکنون درباره آن اظهار نظر کرد. البته نباید فراموش کرد، اسرائیل حریم هوایی این کشور را نقض کرده و سوریه هر کاری هم کرده باشد، هیچ کشوری حق ندارد به حریم آن تجاوز کند. این بدان معنا است که سوریه در صورت اتخاذ یک سیاست حسابشده میتواند در برابر آمریکا و اسرائیل با قدرت حقطلبی کند. البته باید دید تحولات منطقه که اکنون با قدرت نظامی آمریکا و اسرائیل همراه شده بعدا چه تحولاتی را به خود میبیند.
نظر شما :