ترکیه اروپایی رویایی در دور دست
اکنون در بهترین شرایط و با نگاهی خوشبینانه، عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا تا سال 2018 به تعویق افتاده است که بخشی از آن به دلیل مداخله در روند دموکراسی و بخشی دیگر به تاخیر حزب عدالت و توسعه در روند اصلاحات مورد نظراتحادیه اروپا باز می گردد.
ترکیه و پیوستن به اتحادیه اروپا در دوردست
اولی رن هماهنگ کننده امور مربوط به توسعه اتحادیه اروپا، در گفت و گو با روزنامه آلمانی دی ولت اعلام کرد که ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا باید 10 تا 15 سال دیگر منتظر بماند.
سخنان اولی رن بار دیگر دورنمای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را به تیتر روزنامه ها تبدیل کرد. پیش از این اتحادیه اروپا در اجلاس 17 دسامبر سال 2004، اعلام کرده بود که پس از آغاز مذاکرات برای پیوستن کامل ترکیه به اتحادیه اروپا در تاریخ 3 اکتبر سال 2005، ادامه مذاکرات در یک روند عادی حدود یک دهه ادامه خواهد داشت و ترکیه در پایان مذاکرات یعنی سال 2015 درصورتی که اصلاحات مورد نظر اتحادیه اروپا را در کشور به اجرا در آورد می تواند به طور کامل به عضویت اتحادیه اروپا درآید.
اکنون در بهترین شرایط و با نگاهی خوشبینانه، عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا تا سال 2018 به تعویق افتاده است که بخشی از آن به دلیل مداخله در روند دموکراسی و بخشی دیگر به تاخیر حزب عدالت و توسعه در روند اصلاحات مورد نظراتحادیه اروپا باز می گردد.
روزنامه ملیت که یکی از پرتیراژترین روزنامه های ترکیه است نوشت که زاگرب در سال 2010 به اتحادیه اروپا می پیوندد و این درحالی است که آنکارا تا سال 2023 باید منتظر بماند. این روزنامه خاطر نشان کرد که کرواسی و ترکیه همزمان با هم مذاکره با اتحادیه اروپا را آغاز کردند و تا کنون کرواسی 18 بخش از پرونده مذاکرات را به اتمام رسانده است در صورتی که ترکیه تنها به 6 بخش از پرونده مذاکرات رسیدگی کرده است.
در اینجا باید اشاره کنیم که هشت بخش از این پرونده به حالت تعلیق درآمده است چرا که در دسامبر سال 2006 ترکیه از بازگشایی مرز های دریایی و هوایی خود به روی هواپیماها و کشتی های قبرس یونان امتناع کرد.
تفاوت کرواسی و ترکیه را در راه پیوستن به اتحادیه اروپا نمی توان تنها در رسیدن به استاندارهای اتحادیه اروپا و یا تمایل آنجلا مرکل، صدرالعظم آلمان و نیکولا سارکوزی، رییس جمهور فرانسه به عنوان روسای کشورهای محوری اتحادیه اروپا به عضویت افتخاری ترکیه در اتحادیه اروپا به جای عضویت دائم قلمداد کرد.
هرچند این فاکتورها از اهمیت بالایی برخوردار هستند و باید این مسائل را در محاسبات نیز به یاد آورد اما این نکته را نیز نباید فراموش کرد که ترکیه و دولت این کشور، خود، در راه رسیدن به اتحادیه اروپا قدم های سستی را برداشته اند و با این قدم های سست سعی می کنند به سمت جلو حرکت کنند.
مسئله مهم در پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا میزان دموکرات بودن حزب عدالت و توسعه نیست همچنین مقدار پذیرش این حزب توسط اتحادیه اروپا نیز اهمیت چندانی ندارد به طوری که زمانی که دادگاه قانون اساسی ترکیه پرونده حزب عدالت و توسعه را برای تعطیلی می پذیرد، اتحادیه اروپا بلافاصله به این عمل ترکیه عکس العمل نشان می دهد. چرا که با نگاهی گذرا به برنامه های احزاب سیاسی از سال 1964در ترکیه حکومت را به دست گرفته اند، به این نتیجه می رسیم که پیوستن به اتحادیه اروپا افق استراتژیک آنها به حساب می آید که در واقع آینده ترکیه را رقم می زند.
همچنین ترکیه برای رسیدن به اتحادیه اروپا تلاش های زیادی کرده است و دستاوردهایی بسیاری نیز به دست آورده است. از سال 1964، پیوستن به اتحادیه اروپا به هدف اصلی تمام دولت هایی که در این کشور برسرکار آمده اند درآمده است. در کنار آن، در سال 1987، ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا اقدام کرد و در سال 1999، به عنوان کاندیدایی برای اتحادیه اروپا در آمد که بالاخره مذاکرات این کشور با اتحادیه اروپا در سال 2005 آغاز شد و به عنوان کشوری که قرار است روزی عضو کامل این اتحادیه باشد شناخته شده است. بنابراین در راه رسیدن به استاندارها و اهداف اتحادیه اروپا اقداماتی اساسی انجام داده است و بخشی از راه پیوستن به اتحادیه اروپا را پیموده است. این راه، راه تغییر و قدرت گرفتن ترکیه است. با وجود سختی های این دگردیسی، ترکیه از اینکه به سمت اتحادیه اروپا روی گردانده است منافع زیادی را عاید خود کرد.
اما هنوز راه درازی برای رسیدن به مقصد باقی مانده است. کارهای زیادی باقی مانده است که ترکیه باید در 10 یا 15 سال آینده به انجام برساند. عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا در انتهای راهی است که ترکیه آن را انتخاب کرده است و پیشروی در این راه تنها در سایه دموکراسی امکان پذیر خواهد بود.
مشکل اساسی نیز در این مسئله نهفته است. اختلاف نظر ترکیه و اتحادیه اروپا بر سر مسائل اقتصادی تنها جزء کوچکی از مشکلات ترکیه در راه پیوستن به اتحادیه است. در حال حاضر کشورهایی به عضویت اتحادیه اروپا درآمده اند که اقتصاد آنها دست کمی از اقتصاد ترکیه ندارد و در مورد برخی از آنها حتی امیدی برای بهبود وجود ندارد. مسائل اقتصادی به راحتی قابل حل هستند. اما مشکل اصلی ترکیه در راه پیوستن به اتحادیه اروپا کمبود دموکراسی است. هنوز در ترکیه در خصوص کودتای نظامی بحث می شود که این خود نوعی از خشونت در جامعه ای است که دموکراسی لرزانی را به دوش می کشد.
مسئله ای که در حال حاضر می توان به آن اشاره کرد این است که حزبی که حدود یک سال پیش با 47 درصد از آرا توانسته است دولت را از آن خود کند اکنون در آستانه تعطیلی قرار دارد و احتمال اینکه نخست وزیر و رییس جمهورش از فعالیت های سیاسی منع شوند وجود دارد. این مسائل همان سدهایی است که در راه رسیدن ترکیه به اتحادیه اروپا بسته شده است.
به بیان دیگر این ها مصداق خشونت، نژاد پرستی و بیگانه ستیزی در ادبیات دموکراسی اتحادیه اروپا است. در دموکراسی اروپایی هیچ دلیلی به جز خشونت و نژاد پرستی و بیگانه ستیزی برای تعطیلی یک حزب وجود ندارد.
هر چند مذاکرات ترکیه و اتحادیه اروپا به نیمه راه خود رسیده است اما با این روند نه در سال 2018 و نه در سال 2023 امکان ورود ترکیه به اتحادیه اروپا وجود ندارد. این شاید همان چیزی است که گروه های مختلف در ترکیه که برای تعطیلی حزب عدالت و توسعه تلاش می کنند می خواهند.
بنابراین مسئله اکنون حزب عدالت و توسعه نیست بلکه موضوع حفاظت از آینده و دموکراسی در ترکیه است.
نظر شما :