پایان اس 300

ماه گذشته سفیر ایران در مسکو از اقدام تهران در مورد شکایت از روسیه به دادگاهی بین‌المللی به اتهام خودداری از فروش اس 300 خبر داد. اما روس‌های ناخرسند از این موضع‌گیری تهران در همان زمان اعلام کردند که مبلغ ودیعه جمهوری اسلامی آماده است و آنها این پیش پرداخت را به تهران باز می‌گردانند تا میخ آخر را به تابوت موشک های اس 300 کوبیده باشند.

هرچند موضوع شکایت ایران از روسیه به مذاق روس‌ها خوش نیامد اما آنها از آغاز، یعنی زمانی که مخالفت آمریکا به این قرارداد علنی شد، از فروش موشک‌های اس 300 به ایران انصراف داده بودند. در فاصله سال‌هایی که از عقد این قرار داد می‌گذرد، موضوع فروش موشک‌های اس 300 از سوی روسیه به ایران تنها به اهرمی برای مسکو تبدیل شد تا در چانه‌زنی ‌های خود با آمریکا امتیاز بگیرد و از سوی دیگر با در دست داشتن این کارت منافعی را از جانب تهران داشته باشد.

 قرارداد خرید موشک‌های اس 300 از روسیه در اواخر سال 2007 بین تهران و مسکو به امضاء رسید. در آن زمان تهران مبلغ 167 میلیون دلار به عنوان پیش پرداخت در اختیار روسیه قرار داد. اما مدت کوتاهی پس از عقد این قرار داد،‌کاخ سفید به کرملین در مورد ریسک‌های نهفته در این همکاری هشدار داد که از جمله آنها می‌توان به تقویت طرح سپر دفاع موشکی برای اروپا اشاره کرد.

از آن پس تعلیق‌های روسیه در تحویل این موشک‌ها به ایران آغاز شد تا اینکه سرانجام دمیتری مدودف، ‌رئیس جمهور روسیه به ممنوعیت فروش موشک‌های اس 300، هلیکوپتر‌ها و جت‌های جنگنده به ایران اشاره کرد. وی مدعی شد که طبق تحریم‌های سازمان ملل انتقال این تجهیزات به ایران ممنوع است و از آنجایی که روسیه در چارچوب قطعنامه‌های سازمان ملل عمل می‌کند، موضوع فروش اس 300 به جمهوری اسلامی منتفی خواهد بود.

اکنون با گذشت یک سال از اظهارات صریح مدودف، شرکت روسوبورون اکسپورت، اعلام کرده است که پیش پرداخت ایران را بازگردانده است. رئیس این شرکت در گفت و گو با روزنامه کومرسانت این نکته را خاطرنشان کرد که به دلیل عملی نشدن قرار داد فروش اس 300 به ایران، ‌پیش پرداخت 167 میلیون دلاری ایران بازگردانده شده است.

وی تاکید کرد که با بازگرداندن این پیش پرداخت، ‌این شرکت متحمل ضرر زیادی شده است. این در حالی است که بنا بر اظهارات رئیس این شرکت تولید کننده تجهیزات نظامی، بازگردانده شدن مبلغ پیش پرداخت در صورت عملی نشدن قرار داد به دلایل مختلف از جمله تحریم‌های سازمان ملل در متن قرار داد ذکر شده است. ایسیکین در ادامه اظهاراتش مدعی شد که تحریم‌های سازمان ملل که تاریخ آن به ژوئن 2010 باز می گردد، فروش اس 300 به ایران را ممنوع کرد.

بنابراین بند تحریم ها در مورد قرار داد با ایران اتفاق افتاد و ما باید مبلغ پیش پرداخت را به ایران بازمی‌گرداندیم. گفتنی است وی پیش از اظهارات ایران در مورد شکایت از روسیه در مورد قرار داد اس 300 ، اعلام کرده بود که در صورت لغو تحریم ها موضوع فروش اس 300 به ایران دوباره قابل مذاکره خواهد بود.

به هر ترتیب در شرایطی که گفته می‌شود ایران از روسیه به یک دادگاه بین‌المللی شکایت کرده ، هنوز جزئیاتی در این مورد منتشر نشده است و در این سکوت خبری، بازگردانده شدن مبلغ پیش پرداخت با توجه به شرایطی که ایسیکین آن را قانونی می داند ، به منزله پایان اس 300 است.