مرز اخلاق سیاسی کجاست؟

رسوایی های اطلاعاتی همچنان ادامه داد. تا یک سال پیش پروژه ویکی لیکس بود که خواب سیاستمداران را آشفته کرده بود و امروز نوبت به قرار گرفتن نام روپرت مرداک در صدر اخبار است. مردی که صاحب امیتاز نشریه نیوز آو د ورلد بود نه تنها اعتبار 168 ساله این نشریه را بر باد داد که خود نیز تحت تعقیب قضایی قرار گرفته است. ماجرای شنود مکالمه های تلفنی شهروندان انگلیسی توسط این نشریه تا بدان جا بالا گرفته است که هر روز یکی از مقام های انگلیسی به واسطه آن استعفا خود را اعلام می کند. برخی منتقدان پا را از گرفتار کردن بیشتر مرداک در این پرونده فراتر نهاده اند و خواهان استعفای نخست وزیر دیوید کامرون هم شده اند. در این فضا وال استریت ژورنال اقدام به مقایسه مرداک با جولیان آسانگ کرده است. جولیان مردی بود که با افشا مکالمه های محرمانه دیپلمات های امریکایی با همتاهای بین المللی خود اعتبار کاخ سفید را بر باد داد.

این روزنامه امریکایی در این خصوص می نویسد: ماجرای مرداک و آسانگ در حقیقت خمیر مایه یک داستان مشابه است . در هر دو این موارد اطلاعات مخفی که از مجرایی غیرقانونی و غیر اخلاقی به دست آمده بود در اختیا رسانه ها قرار گرفت. در هر دو این پرونده ها طرفین با توجیه منافع شخصی اقدام به این حرکت غیراخلاقی زدند. در ماجرای ویکی لیکس دست نشریه های امریکایی مانند گاردین و نیویورک تایمز در میان بود که اطلاعات آسانگ را منتشر کردند و در ماجرای نیوز آو د ورلد هم پای نشریه ای با قدمت 168 سال به بازی کشیده شده بود. اکنون سوال اینجاست که یک رسانه عمومی تا کجا می تواند در این قبیل پرونده ها خود را دخالت دهد؟

می توانیم به دو مورد از نقض حقوق بشر در این دو پرونده اکتفا کنیم: در ماجرای مرداک ؛ میلی دولر 13 ساله ناپدید شد و تنها چند روز پس از این ماجرا بود که برخی نامه های الکترونیکی وی از باکس ایمیلش حذف شد، همین حرکت کافی بود تا والدین او به زنده بودنش امیدوار شوند. این در حالی بود هک کردن ایمیل ها کار هکرهای نشریه نیوز او د ورلد بود.
در ماجرای ویکی لیکس هم سربازان امریکایی در افغانستان به شدت از افزایش حملات طالبان به تلافی اطلاعات منتشر شده توسط ویکی لیکس واهمه داشتند.

سوال دیگر این است که در هر دو این پرونده ها به نوعی حقوق بشر نقض شده اما در مورد مرداک ، وی وادار به استعفا و متوقف کردن انتشار نشریه پس از 168 سال می شود و البته در مسیر تعقیب قضایی هم قرار می گیرد. این در حالیست که آسانگ به شدت پس از این حرکت اطلاعاتی محبوب شد و حتی برخی وی را اصلح ترین فرد برای دریافت جایزه صلح نوبل می دانند؟ ساده ترین پاسخ به آن این است که در ماجرای ویکی لیکس این منافع دولت بود که زیر سوال رفت و مردم از این ماجرا خرسند شدند. در ماجرای مرداک این منافع عمومی بود که زیر سوال رفت . بهترین ادله برای اثبات این حرف هم مخالفت عمومی با ماجرای دخالت داشتن آسانگ در تجاوز به عنف بود که همگی آن را بازی سیاسی خواندند.

اگر هر دو پرونده را در نور نگاه کنیم می بینیم که میزان خسارت های ویکی لیکس بسیار بیش از نیوز آو د ورلد بود. بازی که آسانگ آغاز کرد بسیار بزرگ تر و حجیم تر از داستانی بود که مرداک آن را هدایت کرد. باراک اوباما چهل و چهارمین رئیس جمهوری ایالات متحده در توضیح برآورد این بازی آسانگ با اطلاعات محرمانه گفت: حرکت وی به قیمت جان هزاران نفر تمام خواهد شد.