دستور العمل مواجهه با دیپلمات هاى ايرانى

موضوع شرکت خلیل زاد در جلسه ای با حضور مقامات ایرانی در اجلاس داووس و همچنین اظهارات اخیر این مقام آمریکایی پیرامون قدرت یافتن ایران پس از حملات آمریکا به عراق و افغانستان، باعث افزایش گمانه زنی ها در مورد احتمال تماس های جدید میان تهران و واشنگتن شده است.

 

بر اساس قوانین وزارت خارجه آمریکا دیپلمات های آمریکایی هنگام مواجه با مقامات ایرانی در مکان های عمومی ملزم به رعایت عدم دیپلماتیک هستند، اما اجازه ندارند که به هیچ وجه با آنان وارد گفت وگو شوند. اما انتشار فیلم مذاکره 78 دقیقه ای این جلسه باعث شد تا حضور خلیل زاد در اجلاس داووس به یکی مباحث اصلی در محافل خبری و سیاسی آمریکا تیدیل شود. 

 

مقامات آمریکایی مدعی هستند که هیچ دیدار جداگانه ای غیر از حضور در جلسه ای که نماینده بسیاری از کشورهای در آن شرکت داشته اند، میان خلیل زاد و نمایندگان ایران در داووس صورت نگرفته است، با این حال، شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت که پیش از حضور خلیل زاد در این جلسه از سوی وی هیچ درخواستی در این راستا به این وزارتخانه ارائه نشده بود.

 

وی همچنین ضمن اشاره به این که چنین رویدادی به معنای تغییر در سیاست های واشنگتن در قبال ایران نیست، تاکید کرد که چنین ملاقات هایی هرگز در گذشته صورت نگرفته است.

 

با این حال اظهارات اخیر زلمای خلیل زاد در مورد قدرت گرفتن ایران در منطقه بار دیگر توجه رسانه های خبری را متوجه این مقام آمریکایی و نقش وی در تماس های آتی با تهران کرده است. خلیل زاد روز یکشنبه در پاسخ به سوال یک دانشجو در دانشگاه کلمبیا پیرامون این موضوع گفت:" ایران هم اکنون به دلیل تهاجم آمریکا به افغانستان و عراق قوی تر شده است."

 

خلیل زاد خاطر نشان کرد:" این مسئله به موضع ایران در منطقه کمک کرد، زیرا عراق رقیب ایران بود و وزنه قدرت علیه ایران محسوب می شد. این توازن از هم پاشیده یا تضعیف شده است. نماینده افغانی الاصل آمریکا در سازمان ملل متحد افزود: درباره افغانستان هم این تغییر به ایران کمک کرد."

 

اما سوال این است که چرا در موضوع حضور خلیل زاد در جلسه ای را حضور مقامات ایرانی و اظهارات اخیر وی در مورد افزایش قدرت منطقه ای ایران تا این حد مورد توجه قرار گرفته است؟

 

برخی از کارشناسان معتقدند که نشانه های دیگری نیز از تلاش جدید وزارت خارجه آمریکا برای تماس با مقامات ایرانی وجود دارند که احتمال تغییر در سیاست های واشگتن در قبال ایران را تا حدی تایید می کنند. یکی از این نشانه ها اظهارات وزیر خارجه آمریکا در اجلاس داووس است.

 

کوندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا، در این اجلاس بار دیگر از ایران خواست که از برنامه های هسته ای خود دست بکشد. رایس صراحتا گفت که کشورش نمی خواهد ایران را به عنوان دشمن همیشگی خود بداند و در صورتی که ایران از این برنامه ها عقب نشینی کند، احتمال مناسبات بهتر با ایران وجود داد.

 

روزنامه گلف نیوز با انعکاس این اظهارات در مقاله ای تحت عنوان"چشم انداز بهبود روابط ایران و آمریکا" نوشت که این اظهارات رایس می تواند به منظور تخفیف دادن بیانات شدید اللحن جورج بوش علیه ایران در سفر خاورمیانه ای اخیرش بیان شده باشد.

 

این روزنامه همچنین نوشت که برخی از مقامات واشنگتن ممکن است که ارسال پالس هایی جدی تر به ایران در زمینه بهبود روابط را ضروری بدانند. بر اساس گزارش مذکور یکی از این پالس ها می تواند ارسال نماینده ای بلند پایه به تهران با به همراه داشتن فهرستی از جوایز اقتصادی و دیپلماتیک شامل یک جدول زمانی برای ایجاد مناسبات کامل دیپلماتیک باشد.

 

گلف نیوز در بخش دیگری از این گزارش تحلیلی خود آورده است که به زعم بسیاری این تغییر در استراتژی آمریکا در قبال ایران می تواند از زمان انتشار گزارش NIE پیرامون توقف برنامه های تسلیحات هسته ای از سوی ایران آغاز شده باشد.

 

با توجه با این تحلیل است که بعید به نظر می رسد حضور زلمای خلیل زاد در جلسه ای با حضور مقامات ایرانی در داووس بدون کسب اجازه از سوی واشنگتن و به صورت خودسرانه صورت گرفته باشد. با این حال روزنامه لس انجلس تایمز نوشت خلیل زاد در جامعه دیپلماتیک سفیری خوشرو و خوش برخورد تلقی می شود که همیشه هم از مقررات دولت پیروی نمی کند. وی که سفیر سابق امریکا در افغانستان و عراق بوده است، یکی از معدود مقامات امریکایی است که تماس های شخصی با همتایان ایرانی خود را حفظ کرده است.

 

در ادامه این روزنامه می نویسد، وی در زمان عهده دار بودن سفارت امریکا در افغانستان هماهنگی کمک های ایران در تشکیل دولت موقت افغانستان در کابل را بر عهده داشت. او در عراق هم در خصوص مسائل امنیتی با ایرانی ها تعامل داشت.

 

خلیل‌زاد وقتی سال گذشته وارد سازمان ملل شد، گفت: هیچ دستوری برای تعامل با سفیر ایران در این سازمان ندارد، اما در خصوص خودداری از گفت و گو با این کشور نیز دستوری دریافت نکرده است. این بدان معنا است که حتی با حل نشدن اختلاف هسته ای آمریکا و ایران، واشنگتن مایل نیست که تمام درهای تعامل با تهران را بسته و در مواقع لزوم از ارتباط های شخصی بهره نگیرد.