رابطه گازى ایران و ترکيه ادامه مى يابد
ترکيه امسال ۳ ميليارد متر مکعب گاز طبيعى از ايران وارد مى کند. در اين سال ايران همچنان تامين کننده بيشتر از ۲۰ درصد نياز مصرفى ترکيه خواهد بود. ديگر صادر کنندگان گاز به ترکيه کشورهاى روسيه، الجزيره، نيجريه و آذربايجان هستند.
تجربه تلخ زمستان امسال برای ترکها نیز همچون ایرانیان به یاد ماندنی شد. در این سال به دلیل قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران به بهانه مشکلات فنی ایران نتوانست صادرات گاز تولیدی خود را به بازار ترکیه ادامه دهد. به همین دلیل از روز 7 ژانویه سال 2008 میلادی صادرات گاز ایران به ترکیه کاملا قطع شد و این قطعی تا روز 27 ژانویه ادامه یافت.
پیش از این نیز از روز اول ژانویه تا روزهفتم صادرات حدود 30 میلیون متر مکعبی گاز ایران به ترکیه به 5 میلیون متر مکعب کاهش یافته بود ولی با ادامه توقف صادرات ترکمنستان و کاهش دمای هوا، ایران مجبور شد تا صادرات خود را کاملا متوقف کند.
این توقف صادراتی حدود 20 روز به طول انجامید و بعد از اینکه افزایش دمای هوا به ایران امکان صادرات مجدد را داد روزانه 3 میلیون متر مکعب گاز از این کشور به ترکیه صادر شد.
در این زمان درگیری های زیادی میان دست اندرکاران صنعت نفت و گاز ترکیه در مورد سیاستهای گازی این کشور ایجاد شد. زیرا ایران تامین کننده بیشتر از 20درصد نیاز گازی ترکیه بود و مابقی این نیاز توسط روسیه تامین می شد.
دست اندرکاران بخش انرژی ترکیه با اعتراض به این سیاست نادرست که سبب وابستگی گازی ترکیه به دو کشور شده است اعلام کردند:" وابستگی به دو کشور برای تامین نیاز گاز می تواند بسیار آسیب رسان باشد زیرا در صورت تغییر سیاستهای داخلی هر یک یا ایجاد اختلال در صنعت این کشورها سهم زیادی از گاز صادراتی به ترکیه قطع می شود و اقتصاد این سرزمین آسیب زیادی خواهد دید."
از طرف دیگر آمریکا که بارها به ترکیه در مورد برقراری رابطه گازی با ایران انتقاد کرده بود میدان را برای مخالفت صریح تر با این رابطه باز دید و به طور مستقیم از سران ترکیه که برای سفرهای دوره ای به آمریکا رفته بودند خواست تا به این رابطه خاتمه دهد.
ولی ترکها که از این رابطه اظهار خرسندی می کردند قطع این رابطه گازی را غیر محتمل یا به عبارت بهتر غیر ممکن دانستند و اعلام کردند:" ایران یکی از تامین کنندگان بزرگ گاز ترکیه است و قطع این رابطه به نفع اقتصاد کشور ما نیست ."
به هر حال این بحثها ادامه یافت و نتیجه آنها برقراری رابطه تجاری با چندین کشور بود. کشورهایی که هر یک می توانستند سهمی از نیاز ترکیه را تامین کنند و از وابستگی اقتصاد ترکیه به گاز تولیدی یک کشور خاص بکاهند.
اگرچه ترکها همچنان بر ضرورت توسعه روابط گازی با ایران تاکید دارند. آنها نزدیکی ایران به بازار مصرف ترکیه را یکی از عوامل بسیار مهم در تبعات اقتصادی ادامه این روند می دانند و بر این باورند که باید این راه که بی تردید آینده روشنی دارد ادامه یابد.
یکی از سران بخش انرژی ترکیه در مورد ضرورت اجرای طرح برقراری رابطه گازی با چند کشور گفت :" در صورتیکه ترکیه برای تامین گاز خود به یک یا دو کشور خاص وابسته نباشد اختلال در صادرات گاز یک کشور فشار زیادی به مردم ترکیه وارد نمی کند و چرخهای اقتصاد و صنعت ترکیه را از حرکت باز نمی دارد."
در چنین شرایطی شرکت بوتاش ترکیه اعلام کرد در سال 2008 میلادی 35 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به استثنای گاز طبیعی مایع وارد خواهد کرد که هزینه ای بالغ بر 7/11 میلیارد دلار آمریکا در بر خواهد داشت.
به گفته این شرکت ترک در سال 2008 میلادی روسیه همچنان بزرگترین تامین کننده انرژی ترکیه خواهد بود. در سال جاری هزینه واردات گاز طبیعی از کشور روسیه 3/6 میلیارد دلار و هزینه وارد کردن گاز از ایران 3 میلیارد دلار آمریکا خواهد بود.
به گزارش سردمدارن بخش انرژی کشور ترکیه در سال جاری میلادی قیمت گاز وارداتی به این کشور 20 درصد افزایش خواهد داشت. در این سال متوسط قیمت هر هزار متر مکعب گاز طبیعی وارداتی به ترکیه برابر با 336 دلار آمریکا خواهد بود در حالیکه هر هزار متر مکعب از گاز طبیعی وارد شده به این کشور در سال گذشته میلادی قیمتی معادل 280 دلار آمریکا داشته است.
اما در سال جاری ایران و روسیه تنها تامین کنندگان گاز ترکیه نخواهند بود. طبق گزارشهای موجود ترکیه در نظر دارد برای تحقق هدف کاهش وابستگی گازی به کشورهای ایران و روسیه گاز طبیعی مایع از کشورهای نیجریه و الجزایر وارد کند.
ورود این گاز علاوه بر تامین نیاز مصرفی کشور یک مزیت دیگر هم دارد. آن مزیت قابلیت نگهداری و ذخیره گاز طبیعی مایع است که سبب می شود در شرایط مواجهه با بحران بتوان آن را به سیستم تزریق کرد.
در سال جاری نیز ترکیه سهمی از گاز طبیعی مایع که در انبارهای خود ذخیره کرده بود را به سیستم تزریق کرد تا از آن طریق جبران کمبودهای صادراتی ایران را بکند.
پیش بینی می شود هزینه واردات گاز طبیعی مایع از کشور الجزیره در سال جاری میلادی 35/1میلیارد دلار آمریکا و از کشور نیجریه 369 میلیون دلار آمریکا باشد. قرار بر این است که ترکیه در سال جاری 600 میلیون دلار آمریکا گاز طبیعی از کشور آذربایجان وارد کند.
طبق گزارشهای موجود در سال 2008 میلادی قیمت هر هزار متر مکعب گاز طبیعی صادراتی آذربایجان به ترکیه 122 دلار آمریکا باشد که ارزان ترین گاز وارداتی به این کشور خواهد بود. متوسط قیمت هر هزار متر مکعب گاز طبیعی صادراتی روسیه به ترکیه در سال 2008میلادی 250 دلار اعلام شده است.
به گزارش دولت ترکیه در سال گذشته اصلی ترین عامل افزایش نرخ تورم در ترکیه رشد قیمت سوخت و دیگر منابع انرژی بوده است و انتظار می رود در سال جاری نیز این رشد فشار زیادی را به قیمتها وارد آورد. طبق پیش بینی وزارت اقتصاد کشور ترکیه در سال جاری میلادی قیمت بالای سوخت سبب خواهد شد تا نرخ تورم در این سرزمین حداقل 4 درصد رشد کند.
نظر شما :