حاشیه هاى اجلاس داووس

به رغم برف سفید و چشم نوازی که این روزها سراسر شهر زیبای داووس و کوه ها و جنگل های باشکوه اطراف آن را پوشانده، شرکت کنندگان پرقدرت اجلاس امسال، که هر کدام امپراتوری اقتصادی و مالی عظیمی را زیر فرمان خود دارند به جای لذت بردن از مناظر و چشم اندازهای زیبای پیرامون، چتر به دست و با نگرانی چشم به آسمان دوخته اند و با خوف و هراس کوچکترین جنبش و تغییر و تحول هر تکه ابر در آسمان را زیر نظر دارند.

 

این نگرانی البته بی سبب نیست. زیرا همه پیش گویان و هواشناسان اقتصادی خبر از نزدیک شدن توفان سهمگین و قریب الوقوعی می دهند که از نفس افتادن اقتصاد آمریکا و رکود ناشی از آن مسببش است. در صورت وقوع چنین توفانی اقتصاد جهانی فلج خواهد شد و امواج آن اقتصاد همه کشورها را در هم خواهد کوبید.

 

هرچند دولت آمریکا با تمهیداتی مانند تزریق مبالغ هنگفت پول بر سیستم بانکی آن کشور و پائین آوردن نرخ بهره بانکی عجالتاً این توفان را به عقب رانده است، با این حال این تمهیدات باعث نشده که بسیاری از سران کشورها از حضور در اجلاس داووس اعلام انصراف کنند.

 

سال گذشته موضوع اصلی مذاکرات اجلاس داووس تغییرات شرایط اقلیمی و یافتن راه های مقابله با آن بود، امسال موضوع آب به عنوان بحث اصلی تعیین شده است.

 

اما در گروه های کاری فراوانی که تشکیل شده، بیشترین بحث های سخنرانان نه در مورد موضوع آب، افزایش روزافزون بهای انرژی، گرمایش زمین، آلودگی هوا و ظهور دو قدرت تازه نفس اقتصادی جهان، چین و هند بود، بلکه بحث اصلی و اساسی در مورد انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و تاثیرش بر اقتصاد جهانی بود.

 

با این حال در میان مدیران مؤسسات یزرگ جهانی کسانی هم بودند که در مورد آب و ارتباط آن با اقتصاد سخن گفتند.

 

از آن جمله بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد بود که اظهار داشت:" بی آبی تنها کشورهای در حال رشد را تحت تأثیر قرار نمی دهد، سهم کشورهای توسعه یافته از بی آبی به مراتب بیشتر است. یک سوم خاک ایالات متحده و یک پنجم اراضی اسپانیا گرفتار بی آبی است. کمبود آب بر اثر تغییرات آب و هوائی، استفاده بیش از حد از آن و سوء مدیریت در مصرف ناشی می شود. مقدار آب موجود شاید در حال حاضر کافی به نظر آید، اما این مقدار فقط برای امروز کافی است."

 

در میان شگفتی شرکت کنندگان در بحث های مربوط به آب مدیران مؤسساتی سخنرانی کردند که خود از نمونه های شاخص کسانی بودند که دبیر کل سازمان ملل به آنها اشاره کرد. رئیس شرکت کوکاکولا و مدیر عامل شرکت نستله از آن جمله هستند.

 

مدیرعامل شرکت نستله پس از دبیر کل سازمان ملل در سخنانی گفت:" طبق ارقامی که دبیر کل سازمان ملل ارائه داد یک اروپائی روزی چهار تا پنج لیتر آب مصرف می کند و 7 درصد آب شیرین جهان صرف کشاورزی می گردد.

 

به نظرم باید مصرف آب بهائی داشته باشد، البته نه آب آشامیدنی، بلکه منظور آب صنعتی، کشاورزی، اتومبیل شوئی و آب استخرها است که باید بر اساس مصرف بهای مناسبی برایش تعیین شود.

 

روزگاری که آب را به دلخواهمان مصرف می کردیم دیگر سپری شده است. در عوض امروز تکنولوژی را در کنارمان داریم."

 

از نو آوری های دیگراجلاس داووس امسال تشکیل سازمان جدیدی به نام " اوپک گازی " بود که مبتکران آن ایران و روسیه بودند. هدف از تشکیل این سازمان متناسب کردن قیمت گاز و بررسی شرایط بازار اعلام شده است.

 

از دیگر موضوعات داغ اجلاس امسال روابط چین با اروپا و آمریکا بود.

 

اما به نظر می آید بسیار بیش از موضوعات و مسایل اصلی اجلاس، نظرات آقای وو جیان مین، رئیس دانشگاه روابط خارجی چین، توجه شرکت کنندگان را جلب کرده بود. به باور او:" اروپا در مرحله گذار به سر می برد. تفاوت بزرگ میان چینیان و اروپائیان آن است که ما اصلاحات را آغاز کردیم اما اروپائیان به این اصلاحات با دیده تردید می نگرند. ما اصلاحات را پا به پای گشایش به سوی خارج پیش بردیم و موفق شدیم."

 

در پی این سخنان این مسأله به میان آمد که بسیار خب، چین برای جهانی شدن دست به اصلاحات [ اقتصادی ] زد و برای تسخیر دنیا سیاست گشایش به سوی خارج را در پیش گرفت. پس در این میان مسائل آزادی بیان و توسعه دموکراسی در کجای این موفقیت ها جای دارد؟

 

جواب آقای وو در این مورد جالب است:" مگر دموکراسی شکل و قالب معین و از پیش تعیین شده ای دارد؟ آمریکا دموکراسی خاص خودش را دارد، اروپا و ژاپن هم هر یک از شیوه و روش متفاوتی پی روی می کنند. آمریکا بیش از 200 سال تاریخ دارد. با این حال تا سال های 1920 زنان، تا سال های 1960 سیاه پوستان آن کشور از حقوق اجتماعی محروم بودند. هر دوی این تحولات در یک روند گذر از یک مرحله اجتماعی به مرحله دیگر انجام شده است. شما نمی توانید انتظار داشته باشید همه دنیا مانند شما حرکت کنند.

 

ملاحظه کنید در سال 1979در چین چند روزنامه منتشر می شد و آن را با حالا مقایسه کنید. چین با معیار های خاص خودش دموکراسی را توسعه خواهد داد. اگر توقع دارید دموکراسی چین هم از الگوی شما پی روی کند در اشتباهید."

 

شاید این سخان از جالب ترین دست آوردهای اجلاس داووس امسال باشد.