ایران‌هراسی عامل نزدیکی واشنگتن ریاض
دیپلماسی ایرانی: سفر رابرت گیتس، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا به منطقه که از عربستان آغاز شده و به بحرین و عراق رسیده و به گفته گیتس آخرین سفر او به منطقه خواهد بود، تنها حول یک موضوع می‌چرخید. انقلاب‌های عربی و تلاش‌‌های ایران برای نفوذ در این انقلاب‌ها.
رابرت گیتس، چهارشنبه هفته گذشته به ریاض رسید و با ملک عبدالله، پادشاه این کشور و دیگر مقامات عربستانی دیدار و گفتگو کرد. وی در این دیدار بر تقویت روابط امریکا و عربستان و یافتن راهی برای آنچه وی سوء استفاده ایران از انقلاب‌های عربی توصیف کرد، تاکید کرد.
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، وزیر دفاع امریکا در این دیدار یک ساعت و نیم با پادشاه عربستان مذاکره کرد و در آن درباره تمامی مخاطرات منطقه یک به یک به بحث نشست. البته وزیر دفاع گلایه‌ای نیز از پادشاه کرد. وی گفت: «در حالی که روابط دو کشور یک رابطه استراتژیک و بسیار نزدیک است، واشنگتن انتظار نداشت که ریاض به تقاضای باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا جواب منفی دهد و برای حل بحران در حال افزایش بحرین نیروی نظامی به این کشور اعزام کند.»
تحلیلگران ابراز گلایه وزیر دفاع امریکا از عربستان را که در این دیدار بیان داشته، در حقیقت نشانه‌ای از اوج سردی روابط دو کشور که از سال 2003 یعنی زمان حمله امریکا و متحدانش به عراق که عربستان با آن مخالف بود، تا کنون سابقه نداشته می‌دانند.
با آغاز بحران لیبی و آغاز حرکت انقلابی مردم این کشور علیه معمر قذافی کاهش تولید نفت لیبی باعث افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی شد. امریکا از عربستان انتظار داشت، همانند همیشه فورا وارد عمل شده و در تامین نیاز نفت بازارهای جهانی تولید خود را افزایش دهد. عربستان با تعلل چند روزه دست به این کار زد که در نتیجه این تعلل قیمت نفت به طور میانگین 20 دلار در هر بشکه افزایش یافت. این مسئله گلایگی شدید امریکایی‌ها را به دنبال داشت.
بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقادند که پس از انقلاب تونس و مصر به ویژه مصر و سرنگونی حکومت حسنی مبارک، عربستانی‌ها از سیاست‌های امریکا در قبال تحولات منطقه نگران شدند و از این که واشنگتن در نهایت پشت حسنی مبارک را در انقلاب مردمی مصر خالی کرد، به شدت از امریکایی‌ها ترسیدند. تعلل در جبران کمبود نفت ناشی از کاهش تولید نفت لیبی در حقیقت پیام روشن عربستان به امریکایی‌ها بود که به آنها بگویند اگر بنا باشد با آنها نیز همان سیاست حسنی مبارک و بن علی را پیش بگیرند ریاض قادر است دنیا را با یک بحران بزرگ اقتصادی روبه‌رو کند.
با آغاز بحران بحرین و تشدید تنش‌ها در آن کشور که به لشکرکشی عربستان و هم‌پیمان عرب منطقه‌ای‌اش به این کشور شیعه‌نشین انجامید، تیرگی روابط عربستان و امریکا بیش از پیش افزایش یافت. عربستانی‌ها انتظار داشتند که امریکایی‌ها با توجه به وجود مهمترین پایگاه نظامی‌شان در بحرین از ثبات در این کشور حمایت بیشتری کنند و اجازه ندهند که تنش‌ها در بحرین افزایش یابد. بحرین برای عربستانی‌ها جنبه حیاتی دارد چرا که معتقدند در صورت پیروزی اکثریت شیعیان در این کشور برای کسب مطالباتشان مردم شیعه عربستان که نزدیک به 20 درصد جمیعت این کشور را تشکیل می‌دهند، دست به تظاهرات خواهند زد و به دنبال مطالبات معوقشان خواهند شتافت. هنگامی که عربستانی‌ها بی‌تفاوتی امریکایی‌ها را در برابر تظاهرات مردم بحرین دیدند، به شدت ناخرسند شدند و موقعی که مقامات امریکایی مطالبات مردم بحرین را مطالباتی آزادی‌خواهانه دانسته و بر لزوم خویشتنداری نیروهای امنیتی بحرینی با آنها سخن گفتند و از دولت بحرین خواستند که به خواسته مخالفان تمکین کند، به شدت خشمگین شدند. از این رو هنگامی که نیروهای خود را به بحرین گسیل داشتند، به اعتراض‌های امریکا وقعی نشان نداده و حتی نسبت به اعتراض‌های امریکا واکنش نشان دادند.
اکنون رابرت گیتس در سفر خود به ریاض بر این نکته تاکید کرده است که واشنگتن نیز همانند ریاض بر این اعتقاد است که ایران به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه است و می‌خواهد نقش شیعیان را در برابر سنی‌ها پررنگ کند و کاملا درک می‌کند که ریاض برای چه از تحولات بحرین نگران است.
این اظهارات وزیر دفاع امریکا در حقیقت تلاشی برای دلداری مقامات عربستانی بود. امریکایی‌ها حتی وعده‌هایی به عربستانی‌ها مبنی بر شکست هم‌پیمانی ایران در منطقه به خصوص با سوریه دادند. به گزارش پایگاه خبری صدای فلسطین، گیتس به پادشاه عربستان گفته است که با آغاز تظاهرات سوریه، هم‌پیمانی سوریه و ایران ضعیف خواهد شد و این می‌تواند به تضعیف ایران در منطقه بینجامد.
روزنامه الجریده نیز نوشت که حرکت‌های اخیر سعد حریری در اتخاذ مواضع ضد ایرانی و حمله به حزب الله لبنان که با سفر گیتس به منطقه هم‌زمان شده بود در حقیقت در راستای اظهارات گیتس در ریاض بوده و می‌توان گفت هماهنگ با سیاست‌های امریکا انجام شده است.
نظر شما :