سياست يک بام و دوهواى چين
چين اولين بار در اجلاس گروه۱+۵ در پاريس حمايت خود را تحريم اقتصادى ايران اعلام کرد. اين در حاليست که طى يک هفته گذشته بانکهاى چينى از گشايش اعتبار براى بازرگانان ايرانى امتناع کردند و دليلى نيز براى اين کار خود ذکر نکرده اند.
تا یک هفته پیش از اجلاس گروه پنج به علاوه یک در پاریس تمام اخبار حاکی از عدم حمایت چین و روسیه از تشدید تحریمهای اقتصادی غرب علیه برنامه هسته ای ایران بود. در این دوران سران چین بارها اعلام کردند با آمریکا و اروپا در این مسیر همراه نخواهند بود و قصد ندارند ایران را برای تلاش در تحقق اهداف صلح طلبانه اش تحریم کنند.
همین مساله سبب شده بود تا علیرغم خروج اغلب کشورهای اروپایی از بازار ایران و تحریم اقتصادی و بانکی در بسیاری از بخشها سردمدارن اقتصادی جهان در مورد تشدید فشارها روی اقتصاد ایران امید چندانی نداشته باشند.
عدم همراهی چین سبب می شد تا تحریم اقتصادی ایران از طرف اروپا و امریکا تنها جهت مبادلات تجاری را تغییر دهد. به همین دلیل اروپا به رهبری فرانسه تلاش برای همراه کردن چین از طریق انگیزه های اقتصادی را آغاز کرد.این روش از آنجا مورد توجه قرار گرفت که سیاستمداران دلیل عدم همراهی چین با جامعه جهانی را سودهای کلان اقتصادی این کشور در اثر رابطه اقتصادی و تجاری با ایران می دانستند.
اما در روزهای گذشته اخباری به گوش رسید که نوایی غیر آشنا برای ایرانیان داشت.نوایی که نشان دهنده همراهی چین با اروپا و امریکا در تشدید تحریمهای اقتصادی ایران بود.به نظر می رسید دوست و همراه ایران در جامعه جهانی و کشوری که در سالهای اخیر تا حدودی مانع از تشدید فشارها روی ایران بودمغلوب غرب شده باشد.البته هنوز اخباری از طرف مقامات چینی در این مورد مخابره نشده است ولی چه خبری موثق تر از اینکه در روزهای اخیر بانکهای چین برای هیچ فعالیت تجاری ایران گشایش اعتبار نمی کنند.
اسداله عسگر اولادی – رییس اتاق مشترک ایران و چین- در این مورد گفت :" با نکهای تجاری چین در هفته اخیر از گشایشLC (اعتبارات اسنادی) برای تجار ایرانی خودداری کرده اند ولی هنوز دلیلی برای این اقدام خود بیان نکرده اند." وی افزود :" متاسفانه این روند باعث می شود تا مبادلات تجاری و روابط اقتصادی دو کشور صدمه ببیند ." رییس اتاق مشترک ایران و چین ادامه داد : "آمارها نشان می دهد در سال 1385 مبادلات تجاری ایران و چین معادل 18 میلیارد دلار بوده است و انتظار می رفت تا انتهای سال جاری به 20 میلیارد دلاربرسد اما در صورت ادامه مشکلات بانکی و گسترش دامنه آن میزان مبادلات دو کشور کاهش خواهد یافت."
آغاز طرح عدم گشایش اعتبار برای بازرگانان ایرانی توسط بانکهای چینی به زمان خروج سارکوزی از چین باز می گردد. به نظر می رسد سفرهای مقامات اروپایی به خصوص سارکوزی سبب شد تا چین نیز با اروپا همراه شود. در هفته آخر ماه نوامبریعنی حدود ده روز قبل نیکولا سارکوزی رییس جمهور کشور فرانسه با هیئتی 40 نفره وارد چین شد و قراردادهای اقتصادی بزرگی را با چین منعقد کرد . قراردادهایی که نه تنها برای چین بلکه برای فرانسه نیز تبعات اقتصادی مثبتی به همراه خواهد داشت و می توان به جرات آن را عامل تحول در اقتصاد این کشورها خواند.
در آغاز دلیل این سفر سارکوزی تنها مقاصد اقتصادی عنوان شد. زیرا به ظاهر صحبتهای زیادی در مورد برنامه هسته ای ایران و حمایت چین از طرحهای تحریمی اروپا و امریکا صورت نگرفته بود، ولی بعد از بازگشت سارکوزی به فرانسه و سفر چندین مقام اروپایی به چین نشانه های منفی زیادی در تعاملات اقتصادی چین و ایران دیده شد.
عدم گشایش اعتبار توسط بانکهای چینی برای بازرگانان ایرانی و حضور در اجلاس گروه پنج به علاوه یک در پاریس در کنار حمایت از طرح تشدید تحریمها علیه ایران را می توان مهمترین تحولات ایجاد شده در سیاستهای چین در طی ده روز گذشته خواند.در اجلاس پاریس چین برای اولین بار حمایت علنی خود را از طرح تحریم جدید شورای امنیت علیه ایران اعلام کرد و این امر سبب شد تا اعضای شورای امنیت سازمان ملل خبر از تصویب طرح تشدید تحریمها علیه ایران تا چند هفته آینده بدهند.
به گزارش فایننشال تایمز چین در اجلاس پاریس از طرح تحریم بانکی ایران و تحریم بخشهای بازرگانی و اقتصادی ایران حمایت کرد . قرار بر این است در جلسه بعدی شورای امنیت سازمان ملل دور جدید تحریمها به بحث گذاشته شود. برخی از منابع اطلاعاتی از تحریم سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز ایران نیز خبر دادند.اعضای ثابت شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرده اند دردور جدید تحریمها علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران بر شمار شرکتها و بانکهایی که اجازه فعالیت در سطح بین المللی ندارند اضافه خواهد شد.این طرح در صورت حمایت چین و روسیه پیش از اتمام سال جاری میلادی به تصویب می رسد .
در جلسه قبلی که در مورد تشدید تحریمهای اقتصادی ایران توسط کشورهای صنعتی جهان برگزار شده بود چین حضور نداشت. عدم حضور چین مانع از تصویب طرح شد .در این دور از مذاکرات نماینده کشور روسیه به دلیل بدی هوا و بارش شدید برف در جلسه پاریس حضور پیدا نکرد وسدی جدید در راه تصویب طرحهای جدید ایجاد کرد.
دیپلماتهای غربی بر این باورند که همراه کردن چین با برنامه های اروپا از اهمیت بیشتری نسبت به روسیه برخوردار است . زیرا چین تعاملات اقتصادی وتجاری گسترده ای با ایران دارد و همراه شدن با اروپا به معنای خط بطلان کشیدن روی همه این سودها ی اقتصادی است. آنها بر این باورند که همراه کردن روسیه با برنامه های سازمان ملل کار چندان مشکلی نیست و می توان در جلسه آخر شورای امنیت در سال 2007 میلادی این کار را انجام داد ولی اگر چین با اروپا و امریکا همگام نمی شد همراه کردن چین حداقل به شش ماه زمان احتیاج داشت. اروپا و امریکا نیز از شش ماهی که در فاصله جلسه قبلی شورای امنیت تا جلسه پیش رو بود استفاده کردند واز طریق برقراری روابط گسترده تجاری و اقتصادی با چین انگیزه این کشور را برای حمایت از ایران کمرنگ کردند.
اما بعد از انتشار گزارش صد صفحه ای شانزده آژانس جاسوسی امریکا تحت عنوان"ارزیابی ملی اطلاعات " مبنی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران و ارایه آن به بوش، دیک چنی و سنای امریکا وضعیت دوباره تغییر کرد.
در این گزارش اعلام شد ایران از سال 2003 میلادی برنامه های تسلیحاتی هسته ای خود را کاملا متوقف کرده است و تنها با اهداف صلح آمیز و به منظور تولید انرژی برنامه هسته ای خود را ادامه داده است.
به گزارش وزارت امور خارجه چین پس از انتشار گزارشى از سازمان‌هاى آمريکايى، مبنى بر اين‌که ايران چرخه توليد سلاح‌هاى اتمى خود را متوقف کرده است، «يانگ جيچى»، وزير امور خارجه چين، چندين تماس تلفنى با همتايان خود در آمريکا و اروپا برقرار کرد.یانگ در بیانیه ای اعلام کرد:" طرف چينى به ادامه تلاش‌ها براى حل مناسب مسئله اتمى ايران متمايل است.» پکن همچنين تأکيد کرده است که ايران تحت نظارت آژانس انرژى اتمى سازمان ملل متحد، حق دستيابى صلح‌آميز به انرژى اتمى را دارد.
آلمان نیز در گزارشی جداگانه به اروپا اعلام کرد در شرایط فعلی دلیلی برای تحریم ایران خارج از سازمان ملل وجود ندارد و افزود که آلمان تمایلی به همراهی با امریکا ،فرانسه و انگلیس ندارد.تحلیل گران بر این باورند که این گزارش می تواند اثرات مثبتی در روابط بین الملل در میان کشورهای مختلف جهان داشته باشد به خصوص که با مخالفت برخی از آلمانیها دو دستگی در این کشور ایجاد شده است و همین مانع از اجرای طرح تحریم توسط این کشور خارج از چارچوب سازمان ملل می شود.
در کارخ سفید نیز این گزارش جنجال بزرگی به پا کرد و اختلاف میان اعضا را بیش از پیش نشان داد. برخی اعلام کردند سیاستهای بوش اشتباه بوده است و برخی از نتیجه بخش بودن سیاست افزایش فشار اقتصادی و تحریم پیشنهادی از طرف امریکا در توقف برنامه تسلیحاتی هسته ای خبر دادند.
در تفسيرى که بامداد سه‌شنبه سیزدهم آذر منتشر شد، گفته شد دولت آمريکا با خنثى کردن تبليغات قبلى عليه ايران، خود را براى انجام يک معامله بزرگ با اين کشور آماده مى‌کند. کاخ سفيد در نخستين واکنش گفت: اين گزارش، خبر خوبى است، اما در عين حال نشان مى‌دهد که خطر دستيابى ايران به سلاح هسته‌اى، همچنان «مشکلى جدى» است.
«استيون هادلى»، مشاور امنيت ملى آمريکا، گفت: يافته‌هاى گزارش تاييد مى‌کند که آمريکا حق دارد نسبت به برامه های اتمى ايران نگران باشد و استراتژى جورج بوش درست بوده است. او تاکيد کرده است که جامعه جهانى بايد فشار بر ايران را افزايش دهد و در اين راه از منزوى کردن ديپلماتيک ، تحريم‌هاى سازمان ملل و ديگر اهرم‌هاى اقتصادى عليه ايران استفاده کند.
اين گزارش بهانه به دست کسانى نمى دهد که در پى حمله نظامى هستند واین یک گام مثبت به جلو است. اما با این همه چین جا پای روسیه گذاشته و سیاست یک بام و دو هوا را در قبال ایران در پیش گرفته است.
اين گزارش بهانه به دست کسانى نمى دهد که در پى حمله نظامى هستند واین یک گام مثبت به جلو است. اما با این همه چین جا پای روسیه گذاشته و سیاست یک بام و دو هوا را در قبال ایران در پیش گرفته است.
نظر شما :