عزمی جزم برای تغییر گفتمان امروز ایران در جهان

در ادمه بررسی عملکرد دولت نهم در عرصه سیاست خارجی ایران و برنامه های و اهداف میر حسین موسوی برای حوزه دیپلماسی کشور، در این گفتار عبدالله ناصری، فعال سیاسی و رئیس سابق خبرگزاری جمهوری اسلامی به بیان دیدگاه ها و تحلیل خود از شرایط فعلی و انتظارات آتی پرداخته است. عبدالله ناصری در انتخابات از میرحسین موسوی حمایت می کند.

افراد مختلف به ویژه کارشناسان و مسئولین عالی وزارت خارجه دوران اصلاحات در ارتباط با سیاست خارجی میر حسین موسوی سخنان زیادی بیان کرده‌اند، اما با توجه به نشانه‌های متعددی که در عرصه بین الملل وجود دارد، به روشنی می توان ارزیابی کرد که عملکرد دولت آقای احمدی نژاد در این عرصه چگونه بوده است.

یکی از شاخص هایی که امروز افکار عمومی در جهان برای ارزیابی دیپلماسی دولت ها در اختیار دارند، میزان رفت و آمدها و تردد‌های خارجی هم در داخل کشور و هم از طرف یک کشور در عرصه جهانی است. با در نظر گرفتن این شاخص می توان دید که طی چهار سال گذشته در مجموع جز برای معدودی از کشورهای آمریکای لاتین و برخی کشورهای منطقه که روابط استراتژیک و تاریخی با کل حاکمیت ایران داشته اند- مانند سوریه و لبنان- برای سایر کشورهای جهان گویی جغرافیایی به نام ایران وجود نداشته است.

این در حالی است که در دوران آقای خاتمی عکس این روند وجود داشت. ما شاهد بودیم که در آن دوران تراکم و ترافیک زیادی برای دعوت از آقای خاتمی در تمام قاره‌های پنج گانه و یا برای آمدن به ایران وجود داشت. این مسئله یکی از فاکتورهای قابل توجه نزد افکار عمومی جهان برای ارزیابی سیاست خارجی یک کشور است.

از سوی دیگر نوع گفتمان و ادبیاتی که دنیای غرب در ارتباط با دولت نهم به کار می‌برد نشانگر آن است که این دولت در عرصه سیاست خارجی در چارچوب الفبای مدون و مصوب دیپلماتیک عمل نکرده است. ما واژگانی چون ماجراجویی و تنش زایی را در ارزیابی‌هایی که از این دولت می‌شود، بسیار زیاد می شنویم.

بر عکس در دولت اصلاحات یکی از معیارهای قابل توجه برای افکار عمومی جهان، دولت های مختلف و رسانه‌های خارجی، سیاست تنش زدایی آقای خاتمی بود.

نکته دیگر صدور چهار قطع نامه شورای امنیت سازمان ملل به عنوان بالاترین مرجع جهانی علیه ایران است. این قطع نامه ها در ارتباط با نوع رویکرد جهانی آقای احمدی نژاد- هم در بحث هولوکاست و هم نوع ادبیات دیپلماتیک دولت نهم- صادر شد و نهایتا از آقای احمدی نژاد به عنوان فردی ماجراجو در منطقه خاورمیانه و عرصه جهانی شناخته شد که نشانه توفیقی برای عملکرد دولت نهم به هیچ وجه نداشت.

یک نمونه بسیار ساده اجلاس فائو در رم بود؛ آقای احمدی نژاد علی رغم توصیه بسیاری از کارشناسان که خواستار عدم حضور ایشان در اجلاس فائو بودند، در اجلاس شرکت کرد و مقامات عالی دولت ایتالیا نه ایشان را برای ضیافت رسمی دعوت کردند و نه در هیچ سطحی اجازه ملاقات با مقامات کشور میزان را به او و هیات همراه وی دادند. طبیعتا این نوع برخورد باعث شد که آقای احمدی نژاد سفیر دولت خود در رم را احضار کرده و در یک ماموریت ناتمام او را توبیخ و تعویض کند.

این ها مجموعا بیانگرعملکرد ناموفق دولت نهم در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی است و به نظر می رسد که یکی از دلایل اقبال جامعه و نخبگان برای تغییر در مدیریت کشور در پایان دور اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد همین باشد که مردم ایران مردمی هستند که هم در شبکه مجازی و هم در عرصه واقعیت، حضور بین المللی فعال در جهان امروز دارند.

به همین دلیل مردم، نخبگان و فعالان ایرانی درعرصه بین الملل شرایط حقارت آمیز امروز را برنتافته و عزم جزم کرده‌اند که رویکرد، گفتمان و رفتار اجرایی امروز ایران در عرصه بین الملل را تغییر دهند و دولت جدیدی را روی کار آورند.

سیاست خارجی میرحسین موسوی
معتقدم که آقای احمدی نژاد در میان اصول گرایان چهره‌ای منحصر به فرد و استثنایی است. قطعا اگر در بین نامزدهای اصول گرا در سال 84 یکی از آقایان قالیباف یا لاریجانی انتخاب می شدند امروز ایران این شرایط بین المللی را نداشت، در عملکرد هر یک از این افراد پختگی‌ها و قابلیت‌هایی را می‌بیند، اما امروز میان نامزدهای اصلاح طلب مشترکات اساسی در ارتباط با سیاست خارجی وجود دارد و آن هم باور به تنش زدایی و رفتار مسالمت آمیز و پذیرش قواعد جهانی است.

ایران نیز اکنون باید این قواعد را بپذیرد و در قالب چارچوب و ادبیات مشخص مورد اجماع جهانی حرکت کند. دولتمردان ایران امروز باید مسائل جهانی خود را با ادبیاتی تعریف شده و مورد اجماع جهان پیش ببرند، همان کاری که آقای خاتمی و کم و بیش آقای هاشمی انجام دادند.

معتقدم آقای موسوی با توجه به تجربه اجرایی خود به عنوان رئیس دولت در سخت‌ترین دوران- زمان جنگ- توانست کشور را اداره و دیپلماسی و روابط بین الملل را به طور قابل دفاعی تعریف کند. به طور قطع اکنون در این عرصه موفق‌تر خواهد بود، ضمن این که بدون تردید آقای موسوی عرصه دیپلماسی و روابط بین الملل را به دست همان دولتمردان دوره اصلاحات خواهد سپرد. به همین خاطر حتما عملکرد دیپلماسی ایشان موفق خواهد بود.