ترس از مخالف يا شجاعت گفتگو با مخالف
با وجودى که ديکتاتورى چون معمر قذافى سرسختانه ايستاده و بيشترين سماجت را در قبال مخالفت هاى داخلى نشان مى دهد، برخى حاکمان عربى که چندين سال در چارچوب هاى سياسى انحصارگرانه زيسته اما از دورانديشى و عقلانيت بيشترى نسبت به قذافى برخوردارند، ترجيح مى دهند پيش از رويارويى با فجايع عميق اجتماعى و سياسى، از راهکارهاى کارسازترى براى حل و فصل مشکلات داخلى استفاده کنند.
ايشان بر آنند تا اختلافات همچنان در حوزه سياسى باقى بماند و به مرحله گفتمان انقلابى وارد نشود. حفظ اختلافات در چارچوب سياسى موجب مى شود تا انگيزه ها و اهداف مخالفان در قالب گفتگو و ديپلماسى قابل طرح باشد و ادبيات انقلابى و براندازانه از نوع آنچه در مصر و تونس و ليبى فراگير شده، خفيف و پوشيده باقى بماند.
گردن نهادن به شنيدن صداى مخالفان آسان ترين و کم هزينه ترين راه براى حفظ قدرت و جلوگيرى از سقوط است. اما انتخاب اين تصميم از هر حاکمى برنمى آيد و شجاعت و درايت خاصى مى طلبد. اگر ترس را همزاد ديکتاتورها بدانيم که زاينده خشونت عينى و ذهنى است، صلح را هم مى توانيم زاييده گفتگو و شجاعت تلقى کنيم.
على عبدالله صالح شايد به چيزى وراى اين مسائل مى انديشد و يگانه هدفش از طرح درخواست گفتگو با مخالفان، تنها و تنها بقاى خود باشد اما دريافتن همين مساله و درک منطق گفتگو با مخالفان، نشانگر آن است که حتى مقتدرترين حکومت هايى که پشتوانه هاى خارجى نيز دارند ناگزير از گردن نهادن به ديپلماسى با مخالفانشان هستند و مى بايست آنها را در عرصه سياسى پذيرا شوند.
در خبرها آمده است که رئیس جمهوری یمن دستور آغاز گفتگو با مخالفان را صادر کرده است. البته معلوم نيست معترضان اين خواسته را اجابت کنند و شايد پيش شرطى براى گفتگو داشته باشند. پيش شرط براى گفتگو، يعنى تنها يک قدم مانده تا انقلاب.
عبدالله صالح کمیته‌ای دولتی را برای آغاز گفتگو با معترضان در این کشور تشکيل داده است تا دست کم بشنود که مخالفانش چه مى گويند و چه مى خواهند. از ميزان عزم و تصميم او براى پذيرش خواسته مخالفان يا انجام اصلاحات در امور کشور بى خبريم. تنها خود و دولت متزلزلش قادرند ميان ترس و شهامت يکى را برگزينند. ترس از مخالف به انحصارگرى و خشونت بيشتر دامن مى زند و شهامت زمينه ساز گفتگو و اصلاحات است؛ اگرچه غالب حکومت هاى خودکامه برداشتى معکوس از اين احساسات دارند و ترس را در تن دادن به اصلاحات و سازشگرى و شهامت را در سرکوب و حذف مخالفان تعريف مى کنند.
درک على عبدالله صالح از اين دو مفهوم، تکليف دولت او را مشخص خواهد کرد. او به نخست‌وزیر یمن دستور داده تا سرپرستی اين کمیته گفتگومحور و حافظ دولت را برعهده بگيرد. در اينکه مخالفان به گفتگوها تن بدهند و آن را امتيازى حداکثرى بدانند ترديد وجود دارد.
تظاهرکنندگان یمنى بعد از وقوع تغييرات در تونس به خيابان ها ريختند و برکناری علی عبدالله صالح و حکومت 32 ساله اش را فرياد زدند. رئيس جمهور نيز مى کوشد با تصميم تازه خود مانع فروپاشى قدرت شود. او از کمیته منصوب خويش خواسته است به درخواست‌ها و شروط تظاهرکنندگان گوش کنند. او حالا مى خواهد بشنود؛ اگرچه با واسطه يک کميته پنج نفره. بايد منتظر واکنش مخالفان به اين راهکار ديرآمد نشست.
نظر شما :