روسيه در چنگ مافيا

ديپلماسى ايرانى: پترا بوناويتا با اين کتاب يک بررسى ارزشمند و خواندنى درباره آنچه مافياى روسى مى خواند، به دست داده است. کتاب به روز است و از ديدگاهى نوشته شده که کمتر سابقه داشته است؛ يعنى از "ديدگاه درونى" انتقال اقتصاد برنامه اى اتحاد شوروى به اقتصاد بازار GUS (تازه استقلال يافته برآمده از شوروى سابق)

نويسنده کتاب تلاش مى کند ساختار درونى جامعه رو به گذار "سوسياليستى - کاپيتاليستى واقعا موجود" را در مرکز توجه خود قرار دهد و پيامدهاى منفى آن را براى توسعه دموکراسى سوسيال – کاپيتاليسم در کشورهاى تازه استقلال يافته بررسى کند.

در تحليل جامعه درحال گذار، نويسنده رفتار مافيايى اتحاد شوروى را نيز مدنظر قرار مى دهد. او با مثال هاى بسيار، نوع عملکرد و پيامدهاى فعاليت هاى اقتصادى غيرقانونى را در نظام سوسياليستى واقعا موجود نشان مى دهد.

با ظهور ساختارهاى مافيايى مورد بررسى نويسنده که اتحاد شوروى سابق با آنها مبارزه مى کرد و بعدها خود نيز با آنها از پا درآمد، ارتباطى ميان زيرمجموعه هاى اقتصاد برنامه اى و اقتصاد سايه نوپا شکل گرفت: بخش هايى از سرمايه دارى زيرزمينى خصوصى و دستگاه هاى دولتى و حزبى سودجو، به ويژه بوروکراسى متمرکز و بخشى از تبهکاران، که کارگران و سربازان همزمان از جمع آنان پدرخوانده هاى تبهکار را در رده هاى بالا ابقا کردند.

تبهکارى اقتصادى در اقتصاد قانونى بازتاب مى يابد و فرقى هم ندارد که موسسه اى در دست بخش خصوصى باشد يا دولتي. در تمام نظام هاى اجتماعى هنگامى که پيش بردن هيچ عمل موثر و ابداع هيچ سازوکارى براى کنترل دموکراتيک قدرت بويژه قدرت اقتصادى ممکن نباشد، طبقه سياسى از قدرتى که در کوتاه مدت يا درازمدت در اختيار دارد سوءاستفاده خواهد کرد. فرقى نمى کند که اين طبقه سياسى برابرخواه، تماميت خواه، اقتدارگرا، ديکتاتور يا ليبرال دموکرات پارلمانى باشد يا به نام پيامبر، خلق و طبقه کارگر حکومت کند.

آنچه کتاب "روسيه در چنگ مافيا" را از ساير کتاب هايى که به اين موضوع پرداخته اند متمايز مى کند، محدود کردن گستره بررسى به مناسبات و مشکلات درونى روسيه است. نويسنده تنها گهگاه نگاهى به آلمان و بخش هاى ديگرى از اروپا مى اندازد.

کتاب از چهار فصل کلى تشکيل شده است: پديده مافيا در تاريخ سيسيل، فساد در شوروى (يک پديده ملى)، رولت روسى و حقايق اقتصاد روسي. در ذيل اين فصل ها بخش هاى متعددى وجود دارد که مثال ها و وقايع بسيارى را به عنوان مصداق مطرح و سرفصل موردنظر را واکاوى مى کند.

"روسيه در چنگ مافيا" نوشته پترا بوناويتا ترجمه توفيق گلى زاده از سوى نشر کتاب آمه در 312 صفحه منتشر شده است.