سفر به سوى دموکراسى

وقتی سوار هواپیما شدم تا مرا به وطنم پاکستان ببرد، با خودم دستنویس کتابی را برداشته­ام که در حال نوشتن هستم و به­زودی منتشر می­کنم. این نوشته، رساله من در مورد آشتی میان ارزش­های اسلام و ارزش­های غربی است، این نوشته نسخه­ای­ از اسلام مدرن و میانه­روست که تندروهای افراطی را به حاشیه می­راند، نظامیان را از عرصه سیاسی به پادگان­های خود بازمی­گرداند، همه شهروندان به­ویژه زنان را به یک دید نگاه می­کند و به خصوص حق و حقوق کامل و مساوی را به آنان اعطا می­کند، رهبران پاکستان را در انتخاباتی منصفانه و آزاد انتخاب می­کند و شرایط را برای حکومتی شفاف و دموکراتیک فراهم می­آورد، به گونه­ای که نیاز­های اقتصادی و اجتماعی مردمش را در بالاترین اولویت خود قرار می­دهد.

برای من این نوشته فقط جنبه یک کتاب را ندارد بلکه مانیفست مبارزاتی من و راهنمای اداره کشور است. اگر مردم پاکستان دوباره به من افتخار دهند و فرصتی مجدد در اختیارم بگذارند، قصد دارم به آن چه در سخنرانى هايم مورد تاکيد قرار مى دهم،  جامه عمل پوشانده و بین اعمال و گفتارم تناسب ایجاد کنم و از پاکستان الگویی برای یک میلیارد مسلمان در جهان بسازم.

60 سال است که ملت من بین دیکتاتوری و دموکراسی دست و پنجه نرم می­کند. دموکراسی نویدی است که در یک دهه گذشته به دلیل رکود اقتصادی و سرکوب سیاسی در خفقان به سر برده است. یک دهه است که دیکتاتوری نظامی بر ما حکم رانده و در پنج سال گذشته با چالش بین­المللی تروریسم هم دست به گریبان بوده­ایم طوری که مناطق قبیله­نشین ما به کانون اصلی این چالش تبدیل شده است. ما در زمان عادی به سر نمی­بریم و به راه­حل­های فوق عادی هم نیاز داریم.

در چند ماه اخیر با ژنرال پرویز مشرف گفت­وگوهایی در مورد تضمین همزمان دو مقوله یکی دوره گذار به دموکراسی و دیگری ایجاد جنبش در قشر میانه­رو و متوسط جامعه داشته­ام تا امکان رویارویی و مهار افراطی­ها و متحجرها فراهم آید. این گفت­وگوها روند بسیار سخت و پیچیده­ای داشت و به خاطر مقاومت عناصری که از قدرت در پاکستان بهره­مند هستند پیچیده­تر هم شده است چون آنها حاضر به پذیرش یک گزینه­ دموکراتیک نیستند. اما این گفت­وگوهای طولانی ثمرهایی هم داشت.

در ماه سپتامبر (شهریور) مشرف به دیوان عالی پاکستان وعده داد که پیش از تحلیف ریاست جمهوری از مقام ریاست ارتش بازنشسته شود. در ماه جاری [میلادی مصادف با ماه مهر] دولت پاکستان اعلام کرد یک سری اقدامات اعتمادساز در شرف انجام است تا به موجب "فرمان آشتی ملی" راه برای تشکیل پارلمانی مشروع و پاسخگو هموار شود.

هرچند این توافق­ها چندان کامل و بی­نقص نیست، پایان روند مذاکرات هم نیست. بلکه شروعی مهم برای گذار به دموکراسی است و هدف آن آغاز اصلاحات و تغییر سیاسی بدون هرج و مرج و خونریزی است چون در این فضای هرج و مرج و خونریزی است که  افراطی­گری و نظامی­گری امکان رشد و جولان دارند. در فاز بعدی اقدامات اعتمادساز دیگری مورد انتظار است.

در حالی سوار هواپیما به سمت پاکستان شدم که به خوبی آگاهم حامیان طالبان و القاعده، علناً مرا به ترور تهدید کرده­اند. "بیت­الله مهسود" از فرماندهان طالبان گفته است که حامیانش از ورود من "استقبال" خواهند کرد. همه معنی این اظهارنظرها را به خوبی می­دانند. من هم به طور کامل معنی حرف­های مردان پشتیبان القاعده را می فهمم. آنها در گذشته دوبار قصد جانم را کرده­اند. حزب خلق پاکستان ومن نماینده مسائلی هستیم که القاعده و طالبان به شدت از آن وحشت دارند-میانه­روی، دموکراسی، مساوات و برابر زنان، اطلاعات و فناوری.

ما نمایندگان آینده پاکستان مدرن هستیم، آینده­ای که در آن جایی برای جهالت، عدم تحمل مخالف و تروریسم وجود ندارد. نیروهای میانه­رو و دموکراسی اراده کرده و باید در برابر دیکتاتوری و افراطی­گری به توفق و پیروزی دست پیدا کنند. مخالفان دموکراسی نمی­توانند مرا به وحشت بیندازند. من وقتی پای خود را به فرودگاه کراچی می گذارم به سفر خود پایان نداده­ام بلکه سفر جدیدی را شروع کرده­ام. برخلاف وجود تهدید مرگ، با ستم سازش نمی­کنم بلکه در مقابلش می­ایستم.