مانیفست پنج ساله هو جین‌تائو در کنگره حزب کمونیست چین
2200 تن از نمایندگان حزب کمونیست، حزب حاکم و تنها حزب قانونی جمهوری خلق چین، در هفدهمین کنگره این حزب گرد هم آمده‌اند تا سیاست‌ها و برنامه‌های 5 سال آینده این غول اقتصادی آسیا را تعیین کنند.
در سخنرانی افتتاحیه این کنگره، که بزرگ‌ترین گردهمایی اعضای حزب کمونیست چین به شمار می‌رود، هو جین‌تائو، رهبر چین به سخنرانی پرداخت و از لزوم اصلاحاتی بی‌سابقه برای تطبیق با نیازها و حل مشکلاتی سخن گفت که با رشد اقتصادی این کشور بروز کرده‌اند.
هو در این سخنرانی با اشاره به ضرورت بازنگری در سیاست‌های حاکم در چند سال گذشته گفت: «رشد اقتصادی ما با تحمیل هزینه گزافی بر منابع و محیط زیست محقق شده است.» او اما در ادامه، آینده چین را بسیار روشن توصیف کرد و حتی به اصلاحات سیاسی در این کشور اشاره کرد که البته این اصلاحات متضمن این مطلب بود که حزب کمونیست همچنان در راس قدرت باقی بماند.
هو در این باره ادامه داد: «چین در سال‌های آینده تغییرات گسترده و عمیقی را تجربه خواهد کرد که فرصت‌هایی بی‌سابقه و چالش‌هایی بزرگ را پیش روی ما قرار خواهد داد ... ما وظیفه داریم در چنین شرایطی نقش حزب را به عنوان هسته رهبری کشور حفظ کرده و از این طریق [چین] را در این برهه هدایت کرده و تلاش‌های بخش‌های مختلف را با یکدیگر هماهنگ کنیم.»
سخنان هو مکرراً با کف زدن نمایندگان حزب که به نشانه تایید و پشتیبانی از سیاست‌های هو بود قطع می‌شد. البته به استثنای جیانگ زمین، سلف هو در مقام رهبری چین، که به نوشته رویترز گویا طی سخنرانی طولانی هو خوابش برده بود.
به اعتقاد کارشناسان، کنگره هفدهم که مصادف است با میانه دوره رهبری 10 ساله هو جین‌تائو، فرصتی مناسب برای رهبر فعلی چین به شمار می‌رود تا سیاست‌های آینده خود را به ویژه در قالب دکترین «جامعه هماهنگ» و خالی از تضادها و درگیری‌های طبقاتی مطرح کند و حامیان درون حزبی خود را بهتر بشناسد. به تجربه ثابت شده که این حامیان درون حزبی کسانی هستند که طی سال‌های آینده ترفیع مقام خواهند یافت و شاید یکی از آن‌ها پنج سال دیگر جانشین هو شود.
هو در ادامه سخنان افتتاحیه کنگره هفدهم حزب کمونیست چین به تشریح جزئیات محورهای اصلی اصلاحات مد نظر خود پرداخت. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این اصلاحات در صورت حقیقت یافتن، در بسیاری از جنبه‌ها و محورها، در تاریخ چین کمونیست کم‌سابقه محسوب می‌شوند.
اصلاحات سیاسی
به گفته هو در این کنگره، اصلاحات سیاسی چین در 5 ساله آینده باید به شیوه‌ای منظم تحقق یابند. او بر مقام و جایگاه حزب کمونیست چین به عنوان هسته رهبری این کشور تاکید کرد اما گفت دولت باید جلوی فساد مالی گسترده شخصیت‌های سیاسی و اجرایی را بگیرد چرا که این فساد تهدیدی برای محبوبیت حزب در بین عامه مردم چین به شمار می‌رود.
او گفت: «برخورد جدی و شدید با افراد خاطی و جلوگیری موثر از فساد موجب افزایش محبوبیت حزب نزد مردم و در نتیجه بقای آن می‌شود. به همین دلیل این امر [مبارزه با فساد] یکی از مهم‌ترین وظایف سیاسی به شمار می‌رود که حزب باید همیشه برای انجام آن کوشا باشد.»
تایوان
تایوان در بسیاری از ادوار برگزاری کنگره حزب کمونیست از محورهای اصلی بحث بوده اما آن چه این دوره را از دوره‌های قبل متمایز کرده این است که هو بر خلاف رهبران پیشین چین که همیشه مساله تایوان را همراه با تهدید‌های نظامی مطرح می‌کردند، این بار با پیشنهاد برگزاری مذاکرات صلح به مساله تایوان پرداخته است.
او گفت: «ما تنها یک درخواست داریم: با در نظر گرفتن اساس سیاست چین واحد، می‌خواهیم که دو طرف درباره راه‌های موجود برای خاتمه رسمی خصومت با هم بحث و گفت و گو کنند تا به یک توافقنامه صلح برسیم.»
او همچنین در برابر کنگره وعده داد تا با تلاش‌های صادقانه خود از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز زمینه را برای پیوستن تایوان به خاک چین آماده کند. جزیره تایوان که در حقیقت پس از پایان جنگ جهانی دوم و شکست نیروهای امپراتوری ژاپن به چین عودت داده شده بود در پی مبارزات کمونیست‌ها علیه نیروهای ناسیونالیست کومینتانگ به رهبری چیانگ کای-شک که پس از شکست در خاک چین به این جزیره پناه آورده بودند، در سال 1949 از چین جدا شد. در آن زمان سازمان ملل متحد و ایالات متحده تایوان را (با نام جمهوری چین) به عنوان حاکمیت مشروع و رسمی سرار چین به رسمیت می‌شناختند اما در سال 1971 با تصویب قطعنامه‌ای در سازمان ملل متحد که سیاست چین واحد را الزامی کرد، جمهوری خلق چین به رسمیت شناخته شد و تایوان از سازمان ملل متحد بیرون رفت.
تایوان همچنان تلاش می‌کند تا به عنوان کشوری مستقل به رسمیت شناخته شود. درگیری‌های چین و تایوان به ویژه از سال 1999 با در خواست لی تنگ هویی، رئیس جمهور وقت تایوان برای ایجاد مناسبات سیاسی بین چین و تایوان به مثابه دو کشور مستقل بالا گرفت. آمریکا همچنان با استناد به قانونی که پارلمان این کشور در 1971 تصویب کرده دولت تایپه را از کمک‌های تسلیحاتی سرشار خود محروم نکرده و از این کشور به عنوان اهرم فشاری علیه چین استفاده می‌کند. مازاد تراز تجاری چین و آمریکا در حال حاضر سالانه حدود 200 میلیون دلار به سود چین است و این مقدار رو به افزایش است و این مساله دولت آمریکا را نگران کرده و به همین خاطر واشینگتن از تمام ابزار موجود از جمله تایوان برای فشار وارد کردن بر پکن استفاده می‌کند.
در چنین شرایطی که آمریکا به طور مداوم با انتشار گزارش‌هایی ( که در راستای تحریک مردم تایوان هستند) در صدد القای این مطلب است که چین خود را برای حمله نظامی به تایوان آماده می‌کند، هو در سخنان افتتاحیه کنگره هفدهم حزب کمونیست اعلام کرد: «ما با نهایت صداقت آماده‌ایم هر اقدام لازمی را برای اتحاد صلح‌آمیز تایوان و چین انجام دهیم و در این راه به هیچ کس اجازه نمی‌دهیم تا به هر نام و بهانه‌ای موجب جدایی تایوان از سرزمین اصلی چین شود.»
دفاع
هو همچنین در سخنان افتتاحیه کنگره به اعضای حزب کمونیست چین قول داد تا روند توسعه ارتش این کشور را تسریع کرده و استفاده از فن‌آوری پیشرفته نظامی را در ارتش گسترش دهد. او گفت: «ما باید از نوآوری در تئوری‌های نظامی، در فن‌آوری نظامی، در ساختار ارتش و مدیریت آن استقبال کرده و از آن حمایت کنیم.»
بازار سرمایه
هو وعده داد تا از سیاست‌های مالی و پولی جدید برای مدیریت بهتر بازار و سرمایه‌گذاری استفاده کند. او گفت پکن به زودی واحد پول یوآن را تحت حساب‌های سرمایه قابل تبدیل خواهد ساخت و معادله موازنه پایه برای تراز پرداخت‌ها در نظر خواهد گرفت.
او گفت: «ما اصلاحات سیستم سرمایه‌گذاری را عمیق‌تر خواهیم کرد و با توسعه سرمایه‌گذاری‌ها به طرز جدی به اجرای مقررات مربوط به دسترسی به بازار نظارت خواهیم کرد. ما همچنین نظام برنامه‌ریزی دولتی را نیز در این بخش توسعه خواهیم داد.»
هو ادامه داد: «سیستم بانکی کشور، نهادهای پولی و اعتباری، و صنعت بیمه در سال‌های آینده شاهد رقابت بیشتری خواهند بود. ما همچنین ساختار بازار سرمایه را گسترش خواهیم داد و نسبت سرمایه‌گذاری‌های مستقیم را از طریق کانال‌های چندگانه افزایش خواهیم داد.»
او همچنین وعده داد که حزب کمونیست و دولت او طی سال‌های آینده کنترل و نظارت مالی را قدرتمندتر می‌کند تا ریسک‌های مالی را پیش‌بینی کرده و پیش از بروز بحران آن‌ها را خنثی کنند.
انرژی و محیط زیست
هو در بخشی از سخنان‌اش درباره محیط زیست و منابع انرژی گفت نیاز به حفاظت از محیط زیست و نگهداری از منابع انرژی (بهره‌برداری صحیح از آن‌ها) برای «بقای توسعه ملت چین حیاتی» هستند. او افزود: «ما بودجه بخش‌های فعال در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع را افزایش می‌دهیم.»
هو همچنین از هزینه گزافی که برای توسعه سریع چین به منابع و محیط زیست این کشور تحمیل شده اظهار تاسف کرد و گفت: «ما سعی می‌کنیم تا با ساخت یک سیستم بازار مدرن که باز و یکنواخت است و رقابت منظم اساس آن را تشکیل می‌دهد مکانیزم قیمت‌گذاری را برای فاکتورهای تولید و منابع بهبود بخشیده تا علاوه بر تحولات در عرضه و تقاضای بازار، منعکس کننده محدودیت منابع و هزینه‌های زیست محیطی تولید کالاها نیز باشند.»
اختلاف درآمدها
یکی از مشکلات رشد چشمگیر اقتصاد چین این بوده که به تاثیر آن بر زندگی مردم چین یکسان نبوده است. این مساله که موجب بروز نابرابری و نوعی نارضایتی اجتماعی در بین مردم شده یکی از مسائل اساسی است که هو از زمان حضورش در مقام رهبری در تلاش بوده تاثیرات آن را تا حد امکان کاهش دهد.
او در سخنرانی کنگره هفدهم در این باره گفت: «به طور عمومی شرایط زندگی مردم طی سال‌های گذشته بهبود پیدا کرده و به سطح متعارفی از رفاه رسیده است، اما در همین حال روند فزاینده اختلاف درآمدها نیز وجود داشته و هرگز به صورت بنیادی به این مساله رسیدگی نشده است.»
رقابت جهانی
هو وعده داد در حالی که کشور متوبع‌اش تلاش می‌کند تا سهم بیشتری از بازار جهانی را به خود اختصاص دهد برای تضمین امنیت بازار محصولات چینی نظارت دقیق‌تری بر کیفیت و ایمنی محصولات چینی صورت بگیرد.
او گفت چین از توسعه تجارت جهانی و نظام اقتصادی بین‌المللی حمایت می‌کند و به قواعد تجارت آزاد، و تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری پایبند است. به گفته هو دولت وی با در پیش گرفتن این سیاست‌ها و از طریق مشاوره و همکاری تلاش خواهد کرد تا اصطکاک موجود در روابط چین و برخی دیگر از کشورها را که بر سر اختلاف در تجارت بین‌المللی پدید آمده به حداقل برساند.
هو اما در ادامه سخنان خود در این زمینه در اظهار نظری کم سابقه از مقامات بلند پایه حزب کمونیست خواست تا توجه بیشتری به مشکلات داخلی داشته باشند که از این ناحیه نشات گرفته‌اند. او گفت: «سیطره کشورهای توسعه یافته بر حوزه‌های علوم و اقتصاد هنوز برای چند سال آینده دوام خواهد داشت و این کشورها سعی خواهند کرد با توسل به این برتری فشارهایی را به چین وارد کنند. این فشارها احتمال بروز خطرهای قابل پیش‌بینی و غیر قابل پیش‌بینی را برای ما افزایش می‌دهند و به همین خاطر ما بیش از همیشه نیاز داریم تا در توسعه داخلی خود توازنی ایجاد کرده و درهای چین را رو به دنیای خارج باز کنیم.»
او افزود: «توان اقتصادی ما به نحو غیر قابل انکاری در سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است اما میزان تولید کلی ما هنوز بسیار پایین است، ظرفیت ما برای نوآوری‌های مستقل در زمینه‌های مختلف کم است، و مشکلات ساختاری دیرپا و نرخ رشد افسار گسیخته ما هنوز به صورت بنیادی مورد بررسی قرار نگرفته‌اند و به آن‌ها چنان که باید پرداخته نشده است.»
سیاست‌های صنعتی
هو تاکید کرد چین باید همچنان با حفظ خصوصیات بومی و سنتی خود در راه صنعتی شدن گام بردارد و در این راه با حمایت و افزایش تقاضای داخلی (با تکیه بیشتر بر تقاضای مصرف کنندگان) باعث رونق هر چه بیشتر صنایع داخلی شود.
او برای نیل به این هدف سه مرحله گذار را در رشد اقتصادی چین لازم دانست: اول گذار از سیستم اقتصادی که به صرفاً به سرمایه گذاری و صادرات وابسته است به سیستمی که ترکیبی از مصرف داخلی، سرمایه‌گذاری، و صادرات را به عنوان منابع پولی صنایع در پشتوانه دارد؛ دوم گذار از مرحله اتکا به صنایع ثانوی به مرحله‌ای که اتکای صنایع به ترکیبی از صنایع اولیه، ثانوی، و حتی صنایع دست سوم است؛ و سومین گذار از مرحله اتکار به تولید کالاهای مصرفی به سوی تولیدات پیشرفته علمی که به فن‌آوری مدرن، نیروی کار متخصص، و نوآوری در مدیریت نیاز دارند و در عوض ارزش افزوده بیشتری برای چین به ارمغان می‌آورند.
نظر شما :