ایران هدف مذاکرات صلح
دیپلماسی ایرانی: باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، تلاش خود را بر احیای مذاکرات اسرائیل و فلسطینیان متمرکز کرده است. او توانست پس از دو سال توقف، دور نخست از روند جديد تماس‌هاى مستقيم صلح اسرائيلي– فلسطينى در سطح نخست‌وزير اسرائيل و رهبر تشکيلات خودگردان فلسطينى را پنجشنبه گذشته در واشنگتن برگزار کند و قرار است دور دوم آن، روزهاى چهاردهم و پانزدهم سپتامبر، ۲۳ و ۲۴ شهريور، در شرم‌الشيخ مصر برگزار شود. اوباما اميدوار است که در طول يک سال مسائل حاد و بغرنج در اين اختلافات ده‌ها ساله را به پایان برسد تا استقلال کشور فلسطين در پايان مذاکرات اعلام شود.
با این حال به نظر می‌رسد اوباما بیش از آن که به دنبال حل شدن مسئله فلسطین باشد به دنبال مواجهه با مسئله ایران است و هدف او از اصرار بر مذاکرات و فشار بر اسرائیل و فلسطین نیز با این رویکرد باشد. او معتقد است رسيدن به صلح در خاورميانه باعث می‌شود پتانسيل تغيير استراتژيک در منطقه روی دهد و امريکا، اسرائيل و فلسطينی‌ها بتوانند با خطری که از سوی ايران متوجه آنها است، بهتر روبه رو شوند. او روز جمعه و در يک کنفرانس خبری در کاخ سفيد به صراحت هدف مذاکرات صلح را آماده شدن فضا برای مواجهه با ایران اعلام می‌کند. اوباما می‌گوید: «با اين کار (رسيدن به صلح و ثبات در خاورميانه)، ما بهتر می‌توانيم با گروه‌های تروريست در منطقه روبه رو شده و بهتر می‌توانيم با مسئله ايران هم که حاضر نيست از برنامه اتمی دست بردارد، روبه رو شويم. ما اين کار را فقط برای خوشايند خود دنبال نمی‌کنيم، ما به دنبال آن هستيم چرا که به حفظ امنيت امريکا هم کمک می‌کند.»
از سوی دیگر مقامات ایران به صراحت مخالفت خود را با روند جاری مذاکرات اعلام کرده‌اند. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب، روز جمعه به انتقاد از روند گفت‌وگو میان تشکیلات فلسطینی و دولت اسرائیل پرداخت و از کنفرانس صلحی که به تازگی با حضور رهبران فلسطینی و مقام‌های اسرائیلی در واشینگتن برگزار شد، به عنوان اقدام «دشمنان ملت فلسطین و حامیان صهیونیست‌های متجاوز» برای «سرپوش گذاشتن بر جنایات صهیونیست‌ها» یاد کرد. «جنایاتی» که به توصیف وی با «سرکوب شدید و همه جانبه مردم فلسطن در غزه و کرانه باختری» استمرار دارد.
آيت‌الله خامنه‌ای در این سخنان، در مورد روند صلح خاورمیانه تصریح کرد که «با توجه به واقعیات و حقایق فلسطین اشغالی» چنین صلحی «اصولاً» بی‌معناست. وی همچنین تأکید کرد که «ملت فلسطین، امروز مصمم‌تر و قوی‌تر از هر زمان است و بدون هیچ شک و تردیدی بساط رژیم قلابی و دروغین صهیونیستی را از سرزمین فلسطین جمع خواهد کرد.»
این موضع ایران پیش از آن نیز از زبان محمود احمدی نژاد بیان شده بود. محمود احمدی‌نژاد در مراسم «روز قدس» در تهران، در مورد دور جدید گفت‌وگوهای صلح میان مقام‌های تشکیلات خودگردان و اسرائیل، محمود عباس و دیگر مقام‌های فلسطینی را متهم کرد که بدون نمایندگی داشتن از سوی مردم فلسطین، در پی فروش قطعه‌ای از این سرزمین به «دشمنان» هستند. این موضع‌گیری واکنش تند مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین را در پی داشت و به بالاگرفتن جدال لفظی ایران و تشکیلات خودگردان منجر شد.
علاوه بر ایران گروه‌های فلسطینی نزدیک به ایران نیز به شدت علیه روند جدید مذاکرات موضع گرفته‌اند. حماس رسماً اعلام کرده که حملات مسلحانه به اسرائیلی‌ها را از سرگرفته است. هفته گذشته و پيش از شروع مذاکرات، جنبش مقاومت اسلامی حماس دو حمله به شهرک‌های کرانه باختری کرد که در نتيجه آن چهار اسرائيلی کشته شده و دو تن هم زخمی شدند. از شب پیش از آغاز روند تازه صلح، حملات مسلحانه و راکتی به اسرائیلی‌ها دوباره افزایش یافته است. روز جمعه هم زمان با عید فطر و عید سال نوی یهودیان، دو فروند راکت دیگر از غزه جنوب اسرائیل را هدف قرار داد.
پیش از این نیز مقامات امریکایی از جمله هیلاری کلینتون، وزیر خارجه و جورج میچل، نماینده ویژه رئیس جمهورس امریکا در خاورمیانه نوک تیز انتقادات خود را در مورد مذاکرات فلسطین و اسرائیل متوجه ایران کرده بودند. برخی از تحلیل‌گران معتقدند که فشار ایالات متحده بر اسرائیل و گروه‌های فلسطینی برای مذاکرات و تلاش برای انعقاد تفاهمی هرچند نیم بند و بدون پشتوانه به دلیل نگرانی است که امریکا از جانب ایران و برنامه هسته‌ای این کشور احساس می‌کند. بر اساس این تحلیل امریکا به دنبال فرونشاندن تمامی نقاط بحران خاورمیانه است تا بتواند فشار و تحرکات دیپلماتیک خود را بر ایران متمرکز کند. رضایت امریکا به خروج نیروهایش از عراق و واگذاری امنیت این کشور به نیروهای عراقی، تلاش برای مذاکره با طالبان و بهبود بخشیدن به وضعیت افغانستان، تلاش برای نزدیک کردن سوریه به روند کلی حرکت کشورهای عربی و دیگر تحرکات امریکا در منطقه و از جمله در لبنان می‌تواند بر اساس این تحلیل نگریسته شود.
بدیهی است که ایران نیز در مقابل از تمامی توان و پتانسیل دیپلماتیک خود استفاده خواهد کرد و با ارتباط با گروه‌ها و کشورهای دوست و همراه، تلاش می‌کند که از ایجاد چنین فضایی جلوگیری کند. به نظر می‌رسد سفر قریب الوقوع محمود احمدی نژاد به لبنان در همین راستا قابل ارزیابی باشد.
نظر شما :