آمريکا با دست پس مى‌زند، با پا پيش مى‌کشد
دیپلماسی ایرانی: گزارش آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى در خصوص ايران منتشر شد. يازده صفحه مملو از اعتراض و البته اعتراف کافى بود تا ايالات متحده باز هم در مقام موضع‌گيرى قرار گيرد. کاخ سفيد قريب به هجده ماه است که تکليف خود را با پرونده هسته‌اى ايران نمى‌داند. باراک اوباما در قامت چهل و چهارمين رئيس‌جمهورى ايالات متحده انتقادها در خصوص سردرگمى در قبال پرونده هسته‌اى ايران را همچنان به گوش جان مى‌شنود. نخستين سيه‌چرده‌اى که به کاخ سفيد راه يافته است يک سال نخست را به فرصت دادن به ايران گذراند. از ژانويه تا ماه ژوئن هم روزهاى سپرى شده در مسير ديپلماسى بود. اوباما و تيم خارجى او تلاش کردند ايران را با هشدارها بترسانند و با تهديد‌ها از راه به در کنند. در نهايت ايران سرسختى نشان داد و عدم تعليق غنى‌سازى اورانيوم وسيله‌اى شد تا آمريکا دست به کارت قرمز ببرد و چهارمين تحريم‌ها عليه ايران کليد خورد. در اينچنين فضايى اشارتى از جانب آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى دال بر تخلف يا توافق عملى ايران با غرب کافى است تا روند پرونده هسته‌اى ايران از تقابل به تعامل يا از تحريم به تحکم نظامى تغيير کند.
آمريکايى‌ها سه دهه است که پيچ و خم کشتى با ايران را آموخته‌اند. ايرانى‌ها نيز سى سال است که به شيطنت‌هاى غرب در قبال خود خو کرده‌اند. گزارش آژانس در حالى به قول مقام‌هاى ايرانى حقيقت را وارونه نشان مى‌دهد و بر خوددارى ايران از صدور محوز بازديد براى بازرسان آژانس گلايه مى‌کند که اسرائيل پشت اين در، گوش به زنگ ايستاده است. شايد نماينده پارلمان اين رژيم بيست و چهار ساعت پيش از انتشار گزارش آژانس تاکيد کند که اسرائيل در حال حاضر گزينه نظامى را به کنارى نهاده و به کارآمدى تحريم‌ها دلبسته است اما بر هيچ کس پوشيده نيست که تنها رژيم داراى تسليحات هسته‌اى در خاورميانه براى حمله به ايران لحظه شمارى مى‌کند. دولت باراک اوباما به باور بسيارى از تحليل‌گران نقش ترمز اسرائيل را در اين پرونده بازى مى‌کند. پرونده‌اى که اگر به سومين جنگ در خاورميانه اين روزها تبديل شود کار رئيس‌جمهور دموکراتى را که با شعار صلح و تغيير در عرصه ديپلماسى به ميدان آمد سخت‌تر از پيش مى‌کند.
کاخ سفيد در نخستين واکنش به گزارش آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى سخنگوى خود را وسط گود مى‌اندازد تا تاکيد کند که تک تک خطوط اين گزارش در حقيقت آنها را که نگران تکثير تسليحات هسته‌اى در منطقه هستند، نگران‌تر از پيش کرده‌است. ايران پيش از اين و با آغاز دور جديدى از تحريم‌ها عليه خود هشدار داده بود که به نشانه اعتراض مانع از حضور بازرسان آژانس در مراکز هسته‌اى خود خواهد شد. سخنگو کاخ سفيد در ميانه سخنان خود با استناد به گزارش اخير اژانس تاکيد کرد که ايران همچنان از عمل به وظايف خود در سطح بين‌المللى سرباز زده و در مسير دستيابى به تسليحات هسته‌اى قرار گرفته است.
در شرايطى که ايرانى‌ها ساعاتى پس از انتشار اين گزارش در جامه مخالف مفاد آن برآمدند، غرب و در راس آنها واشنگتن گمان مى‌کند که اکنون با در دست داشتن اين گزارش به اثبات ادعاى خود در باب قرار گرفتن ايران در مسير توليد تسليحات هسته‌اى نزديک‌تر شده‌است.
آژانس در اين متن باز هم در جامه منتقد ايران فرورفته و اين‌بار بيش از آنکه از بحث غنى‌سازى و ادامه اين روند در ايران ابراز نارضايتى کند از عدم همکارى ايران براى صدور مجوز جهت بازديد از نيروگاه‌هاى هستة‌اى مى‌نالد. ايرانى‌ها در پاسخ به اين ادعاى آژانس تاکيد کرده‌اند که حق انتخاب بازرسان آژانس با اين کشور است و آنها بازرسانى را که اطلاعات دروغ در اختيار آژانس قرار مى‌دهند را به داخل نيروگاه‌هاى خود راه نخواهند داد.
گزارش آژانس و جمع اضداد
آژانس در اين گزارش خود به نوعى سردرگمى در قبال پرونده هسته‌اى ايران اشاره کرده و تاکيد مى‌کند که ايرانى‌ها با وجود تحريم‌هاى به قول آمريکايى‌ها فلج کننده همچنان به غنى سازى اورانيوم ادامه مى‌دهند. اين ادعاى آژانس از رقم فرضى اورانيوم غنى‌سازى شده ايران در ماه مى و قياس آن با اين رقم در ماه جارى به دست آمده است. ايرانى‌ها از همان روز که تحريم‌هاى جديد در صحن شوراى امنيت کليد خورد تاکيد کردند که به روند غنى‌سازى اورانيوم تا بيست درصد ادامه خواهند داد و ناگفته پيداست که تبديل اورانيوم بيست درصد به بمب هسته‌اى بسيار آسان‌تر از آغاز اين مرحله از صفر مطلق است.
کاخ سفيد و ايران هر دو دست به بازى گاه موافق و گاه مخالفت با مذاکرات زده‌اند. ايران گاه براى برگزارى نشسيت و مذاکره با غرب پيشقدم شده و تاريخ تعيين مى‌کند و گاه با راه ندادن بازرسان آژانس به نيروگاه‌هاى هسته‌اى که ماهيت فعاليت آنها بر آژانس مبرهن است بر معما مى‌افزايد. در مقابل واشنگتن نيز با رقيب بازى مشابهى راه انداخته است. غربى‌ها ادعا مى‌کنند که ايران در حال خريد زمان براى حل کردن مشکلات تکنيکى خود است. در کاخ سفيد هم البته رهبران آمريکا سياستى چندان متفاوت با ايران را اتخاذ نکرده‌اند. باراک اوباما و دستگاه سياست خارجى او هم نمى‌دانند که قرار است با ايران بر چه مبنا و اساسى بازى شود. هيلارى کلينتون بيست و چهار ساعت پس از انتشار اين گزارش برخلاف سخنان سخنگو کاخ سفيد از در نرمى و لطافت سياسى با ايران در مى‌آيد و تاکيد مى‌کند که تهران مى‌تواند به مذاکره با غرب اميدوار باشد. هيلارى که در کابينه باراک اوباما بيش از ساير چهره‌ها به گزينه نظامى مد نظر اسرائيل فکر مى‌کند در لابه‌لاى سخنان خود تاکيد کرد که با وجود تحريم‌ها واشنگتن همچنان به مصالحه با ايران مى‌انديشد. هيلارى با حضور در شوراى روابط امور خارجى ايالات متحده عنان سخن را به پرونده هسته‌اى ايران مى‌سپارد و مى‌گويد: تحريم‌ها و اعمال فشارها نمى‌تواند به خودى خود کارساز باشد. اين مسائل در حقيقت ابزارهايى هستند براى هموار کردن مسير مصالحه و مذاکره.
هيلارى در حالى براى چندمين بار از تعامل و مصالحه با ايران سخن مى‌گويد که بر هيچ‌کس پوشيده نيست که رهبرى ايران تا‌کنون بارها پيش‌شرط مصالحه با واشنگتن را تغيير در رفتار دستگاه ديپلماسى اين کشور دانسته است.
چين در واکنش به گزارش آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى باز هم در جامه عضوى محافظه‌کار فرو مى‌رود و از ايران مى‌خواهد که با آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى بيشترين همکارى‌ها را داشته باشد. شش کشور عرب حاشيه خليج فارس هم متفق‌القول از تهران خواستند با افزايش همکارى‌ها با آژانس به خاورميانه‌اى عارى از تسليحات هسته‌اى کمک کند.
نظر شما :