سناریو تحریم ایران محکوم به شکست است

دیپلماسی ایرانی: تلاش‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا برای تحریم همه جانبه ایران با مقاومت چین، روسیه، هند و ترکیه مواجه شده است. به گزارش لس آنجلس تایمز، در روزهایی که غرب و امریکا تمام عزم خود را جزم کرده‌اند تا حلقه تحریم‌ها بر ایران را تنگ و تنگ‌تر کنند، این چهار کشور بر حجم سرمایه‌گذاری‌های خود در ایران افزوده‌اند. در حالی که غرب انزوای ایران را طلب می‌کرد، بازار سرمایه ایران را در طبقی نقره‌ای قرار داد و تقدیم کشورهای آسیایی کرد.

اتحادیه اروپا و کنگره ایالات متحده اعلام کردند که از این پس کمپانی‌هایی که با ایرانی‌ها وارد معامله‌های تجاری شوند، جریمه خواهند شد. هدف از اتخاذ این استراتژی هم تحت فشار قرار دادن ایران بود به تمامی ‌به گونه‌ای که تهران چاره‌ای نداشته باشد جز ارجاع به جامعه جهانی و مذاکرات.

چین، روسیه، ترکیه و هند در زمره قدرت‌های تجاری منطقه‌ای هستند که به شدت با تعمیم تحریم‌های یکجانبه دیگر کشورها به کمپانی‌های دولتی و حتی خصوصی خود مشکل دارند. گزارش‌های رسیده از بازار تجارت بین‌الملل ایران حاکی از آن است که از زمان آغاز این تحریم‌ها در نخستین روز از ماه جولای تاکنون بر حجم سرمایه‌گذاری این کشورها در ایران افزوده شده است. تمامی‌ این کشورها تاکید دارند که تنها به تحریم‌هایی پایبند هستند که از مجرای شورای امنیت عبور نکرده باشد. ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل نسخه‌ای تعدیل شده از تحریم‌های مد نظر را مطرح کرد تا با در دست داشتن حمایت چین و روسیه، اجماع جهانی علیه ایران را به تصویر بکشد. در نهایت اما بعد از نمایش این اجماع در صحن شورای امنیت، اتحادیه اروپا و کنگره ایالات متحده مهیا شدند و نسخه‌ای تشدید شده شامل تحریم‌های هدفمند را به تصویب رساندند. اکنون هر دو نهاد اصرار دارند که جهانیان باید از این تحریم‌های یکجانبه هم به عنوان مکمل تحریم‌های شورای امنیت استفاده کنند.

یک مقام اروپایی در این خصوص به لس آنجلس تایمز می‌گوید: حجم معادله‌های تجاری میان ایران و چین در پانزده سال گذشته بسیار بالا بوده است اما نرخ این بازی‌های تجاری از نخستین روز از ماه جولای یا همان زمان آغاز تحریم‌های جدی امریکا تنها و تنها سیر صعودی غیرقابل باوری را سیر کرده است: تحریم‌ها در نهایت و در شرایطی که ما همکاری‌هایی دو جانبه‌ای نداشته باشیم نمی‌تواند از کارآیی کافی برخوردار باشد.

وزیر انرژی روسیه نیز یک ماه پیش آب پاکی را بر دستان همگان ریخته و  تاکید کرد که دو کشور همچنان در مسیر افزودن بر همکاری‌های خود در حوزه انرژی قدم خواهند زد. روسیه اخیرا یکی از طولانی مدت‌ترین توافقنامه‌ها با تهران در حوزه انرژی را امضا کرده است. این آمار و ارقام در حالی منتشر می‌شود که دولت باراک اوباما ادعا می‌کند که تحریم‌های هدفمند اندک اندک ایران را به ستوه در اورده است. تحریم ایران در حوزه سوخت و انرژی تنها امید باراک اوباما و غرب برای تحت فشار قرار دادن این کشور است. حقیقت اما این است که دغدغه ایالات متحده نیز این است که اگر تهران بتواند به کمک این چهار کشور انرژی و سوخت مورد نیاز خود را تامین کند رسما این تحریم‌ها راه به جایی نخواهند برد. همزمان اگر شرکت‌های اروپایی گمان کنند که دیگر کشورهای آسیایی از غیبت آنها در بازار اقتصادی ایران استفاده می‌کنند، اقدام به تحت فشار قرار دادن دولت‌های خود برای پایان دادن به این تحریم‌ها می‌کنند. این در حالی‌ست که باراک اوباما شخصا از هو جین تائو رئیس جمهوری چین خواسته بود که مانع از سرمایه‌گذاری کمپانی‌های سوختی خود در ایران شود. رهبران این چهار کشور تاکنون بارها تصریح کرده‌اند که تهران هسته‌ای را نمی‌خواهند اما دلیلی هم برای محرومیت خود از بازار منابع طبیعی ایران نمی‌بینند. چین و روسیه در زمره کشورهایی است که دوران بهبود اقتصادی را طی می‌کنند و برای عبور از این دوران به ایران نیاز مبرم دارند.

ایالات متحده اعلام کرده است که از این پس کمپانی‌هایی را که در حوزه انرژی ایران سرمایه‌گذاری کرده باشند، جریمه می‌کند. این جریمه اما زمانی می‌تواند به کار آید که شامل ممنوعیت تجارت این شرکت‌ها در خاک ایالات متحده شود. هند در زمره کشورهایی است که اخیرا توافقنامه همکاری گازی با ایرات به ارزش چند میلیارد دلار را به امضا رسانده است. ترکیه نیز به سرمایه‌گذاری در بخش انرژی ایران ادامه می‌دهد.