طرح صلح اقتصادى نتانیاهو و بى‌اعتمادى فلسطينى‌ها
صلح اعراب و اسرائیل به پیچ و خم های سختی بر خورده است. گرههای روند صلح با روی کار آمدن بنیامین نتانیاهو که از یک رویکرد تندرو و خشن در سیاستهایش در قبال اعراب تبعیت میکند و پروسه صلح با فلسطینیان را از دریچه یک معامله پر سود به جای حل مشکلی طولانی مینگرد، بیش از پیش افزایش یافته است.
در این میان اما نتانیاهو مدعی است که با روند صلح با اعراب مخالف نیست بلکه طرحی ویژه خود برای این هدف دارد. وی بارها در گفت و گوها و سخنرانیهایش تاکید کرده، راهی که تا کنون برای صلح پیموده شده منتهی به شکست بوده و اکنون وقت آن رسیده که طرحی تازه برای رسیدن به صلح با اعراب به اجرا گذاشته شود. طرحی که خود معمار آن است و اتفاقا تا کنون موفق شده موافقت مقامهای بلندپایه اسرائیل از جمله شیمون پرز رئیس جمهوری را نیز کسب کند.
تا کنون چهار ماه از دوران نخست وزیری نتانیاهو گذشته است. در این چهار ماه با وجود این که اسرائیل علنا بارها تهدیدهایی را متوجه منطقه به خصوص ایران کرده، اما همزمان تلاش کرده محیط پیرامونیش را در آرامش نگه دارد. از تحریک جنبش حماس در غزه اجتناب کرده و از تعداد ایستهای بازرسی در کرانه باختری رود اردن نیز کاسته است. فلسطینی‌های ساکن کرانه غربی نیز تا کنون شاهد یک رونق نسبی اقتصادی بودهاند.
نتانیاهو خود میگوید به فکر یک صلح اقتصادی است. وی فکر میکند که با رونق اقتصادی در کرانه غربی رود اردن، شرایط تازهای برای از سرگیری مذاکرات صلح فراهم خواهد شد. از این رو نتانیاهو بیشتر روی این منطقه که از کنترل حماس خارج است و توسط حکومت خودگردان که به اعتقاد اسرائیل قابل مذاکره و چانهزنی است، تمرکز کرده است. از طرفی چندان به نوار غزه که در کنترل حماس است، اعتنایی نمیکند.
به گزارش آسوشیتدپرس، طرح نتانیاهو ظاهرا ثمرات مثبتی را تا کنون در بر داشته است. در کرانه غربی پایگاه‌های ایست بازرسی و کنترل نظامی برچیده شده‌اند و اجازه ورود کالاهای خام به شرکت‌ها داده شده است. احداث مراکز خرید و سینماها، برگزاری کنسرت موسیقی و برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی و برگزاری مسابقات ورزشی جملگی حاکی از آن است که یک رونق اقتصادی اجتماعی بالنسبهای در کرانه باختری به وجود آمده است. به گونهای که بر پایه ارزیابی صندوق بین‌المللی پول، کرانه باختری در سال جاری میلادی از رشد ۷ درصدی برخوردار خواهد بود. این نخستین پیش‌بینی خوش‌بینانه در سه سال گذشته بوده است.
نتانیاهو روز سه‌شنبه ۲۸ ژوئیه به مناسبت تمدید زمان باز بودن گذرگاه مرزی میان کرانه غربی و اردن گفت: «ما در انتظار نخواهیم ماند و کار خود را میکنیم. ما موانع خیابانی و مرزی را جمع میکنیم و ارتباطات بیشتری برقرار خواهیم کرد. ما راه صلح را می‌گشاییم.»
فلسطینی‌ها در دولت قبلی اسرائیل توقف شهرک‌سازی را به عنوان پیش‌شرط مذاکرات صلح مطرح نکرده بودند. اما اکنون این پیش شرط را مطرح کردهاند چرا که در نظر آنها دو چیز تغییر کرده است. نخست اینکه باراک اوباما رئیس جمهوری جدید امریکا نسبت به سیاست شهرک‌سازی حساسیت بیشتری از خود نشان میدهد و دیگر این که فلسطینی‌ها نسبت به نتانیاهو بی‌اعتماد هستند.
فلسطینی‌ها تردید دارند که رئیس دولتی که از ائتلاف راستگرایان اسرائیلی تشکیل شده است و سرسختترین چهره راست افراطی یعنی آویگدور لیبرمن را به عنوان سکان دار عرصه سیاست خارجی خود برگزیده، زمانی بخواهد ده‌ها هزار شهرک‌نشین را از مناطق اشغالی خارج کند و فضایی برای تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی به وجود آورد.
نتانیاهو برای تشکیل یک دولت فلسطینی آن قدر شرط و شروط گذارده که در نگاه بسیاری از فلسطینی‌ها قضیه را بی‌اهمیت کرده است. برخی از ناظران فلسطینی معتقدند گشودن گذرگاه‌ها و ارائه تسیهلات اقتصادی بیشتر یک مانور سیاسی برای جلب توجه اوباما برای منحرف شدن از موضوع شهرکسازیها است تا گامی اساسی به سمت رسیدن به صلح.
در شرایط کنونی به نظر می‌رسد رهبران فلسطینی از تنش در روابط اسرائیل و امریکا خشنودند. گرچه بسیاری هم این خوشنودی فلسطینیان را سادهانگارانه میدانند و معتقدند روابط اسرائیل و امریکا در هیچ حالتی دچار تنش نخواهد شد. آنها برای به سخره گرفتن خوشبینی فلسطینیان دوران جان اف کندی رئیس جمهوری اسبق امریکا را مثال میزنند که روابط اسرائیل و امریکا به بدترین دوران زمان خود رسید اما در نهایت این امریکا بود که مجبور به عادی سازی روابط با اسرائیل شد نه تلاویو.
با این حال غصان خطیب، سخنگوی دولت موقت فلسطینی میگوید: «من فکر نمی‌کنم پیش از آنکه شهرکسازیها متوقف شود، فلسطینی‌ها بخواهند گفتگوهای خود با اسرائیل را از سر بگیرند. چرا که هر بار که خواستهایم در کنار مسئله شهرکسازیها، مسائل خود را حل کنیم، متوجه شدیم که همه چیز در سایه مسئله شهرکسازیها قرار دارد.»
این نشان میدهد که فلسطینیان در این میان تلاش دارند علاوه بر حفظ رونق اقتصادی امتیاز توقف شهرکسازیها را نیز کسب کنند. به اعتقاد آنها امریکا اگر بر فشارهای خود بر اسرائیل همچنان بیفزاید میتواند تلاویو را وادار کند که روند ساخت شهرکسازیها را متوقف کند. همان فشاری که باعث شد در نهایت نتانیاهو با اکراه تشکیل کشور مستقل فلسطینی را به رسمیت بشناسد.
نظر شما :