فرزندی که به کما رفته است

حضور روز گذشته رجب طیب اردوغان در بروکسل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چراکه در این سفر به دنبال پاسخی برای یک سوال خواهیم بود. سوال این است: حزب عدالت و توسعه پرونده پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را قفسه خارج کرده است و حرکت به سوی اتحادیه اروپا را از سر گرفته است یا تنها به این دلیل که از انتقادها رهایی پیدا کند گزینه راحتی را انتخاب کرده است؟ روز گذشته رجب طیب اردوغان در بروکسل بود. در سال 2004 من نیز در بروکسل حضور داشتم و به خوبی به یاد داریم که وی در حالی که چشمانش برق می زند سخنرانی می کرد. وی در آن زمان اعلام کرد که ترکیه مسیر تاریخ را تغییر خواهد داد و  مذاکره با اتحادیه اروپا برای پیوستن به اتحادیه را آغاز خواهد کرد. رویاها به حقیقت خواهند پیوست و کشورمان به اوج خواهد رسید. این پرونده در واقع یکی از فرزندان اردوغان به حساب می آمد. پرونده ای که سال ها در مورد آن تلاش شده بود اما اردوغان تنها کسی بود که می توانست اصلاحات لازم را به اتمام برساند. او اقدامات جسورانه ای را در این راه به انجام رساند و توانست مذاکرات با اتحادیه اروپا را آغاز کند. اما مدتی بعد این مذاکرات به دست فراموشی سپرده شد. جلسات و کنفرانس ها برگزار می شوند، سخنرانی ها ایراد می شوند اما نتیجه ای در برندارند. مذاکرات دو جانبه ای که هر 6 ماه برگزار می شود نتیجه ای در برندارد و این را به خوبی درک کرده ایم. شرایط به گونه ای بهم گره خورده است. دلایل این بن بست نیز تنها به اتحادیه اروپا مربوط نمی شود. حزب عدالت و توسعه با توانایی های خود به ویژه پس از حضور عبدالله گل، به عنوان رییس جمهور در کاخ چانکایا وضعیت را به این نقطه رساندند. در حال حاضر نکته حائز اهمیت این است که آیا سفر بروکسل می تواند این گره را باز کند یا نه؟ آیا اردوغان در این سفر می تواند به روند پیوستن به اتحادیه اروپا شتاب دهد یا خیر؟ آیا نخست وزیر می تواند فرزند خود را از زندگی گیاهی نجات دهد یا خیر؟ پس از این دیدار، یا ترکیه و اروپا، پرونده را از قفسه خارج خواهند کرد و دوباره با شتاب دادن به این پرونده ترکیه را در مسیر اتحادیه اروپا قرار خواهند داد و یا روابط ترکیه با اروپا مانند امروز کج دار و مریز ادامه پیدا خواهد کرد و پیشرفتی را در این روند شاهد نخواهیم بود. پس از این سفر دو تحلیل می توانیم ارائه دهیم. یا این سفر برای فرار از زیر بار انتقادها انجام شده است یا گامی است جهت آغاز دوباره مذاکرات. به بیان دیگر یا اردوغان به فرزند خود حیاتی دوباره خواهد داد، یا او را در اتاق های بیمارستان در انتظار مرگ ترک خواهد کرد. به همین دلیل این سفر از اهمیت بالایی برخوردار است. پیام هایی که از بروکسل ارسال خواهد شد تنها یک اهمیت سمبلیک دارد. اما اقداماتی که پس از سفر بروکسل انجام خواهد شد، واقعیت را مشخص خواهند کرد. آیا سفر به بروکسل در زمان مناسبی انجام شده است؟ برخی از محافل در داخل ترکیه، زمان این سفر را مورد انتقاد قرار داده اند. کمیسیون اروپا و همچنین پارلمان اتحادیه در ماه جوون تغییر خواهند کرد. بخش بزرگی از مقاماتی که روز گذشته نخست وزیر با آنها ملاقات کرد تا پایان بهار دیگر در منصب های خود حضور نخواهند داشت. آیا بهتر نبود که اردوغان این سفر را کمی به تاخیر می انداخت؟ خیر، رها کردن روابط ترکیه و اتحادیه اروپا در شرایط کنونی اشتباه بزرگی بود. اگر اردوغان با این سفر خود بوسه زندگی به پرونده پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا نزده بود، روابط در شرایط بدتری قرار می گرفت. اگر از این زوایه به سفر وی نگاه کنیم، می بینیم که اردوغان کمی هم دیر سفر کرده بود. اردوغان پس از ملاقات رسمی در سال 2004 برای اولین بار دوباره به طور رسمی از کمیسیون اتحادیه اروپا دیدن می کند. نگاهی به سران دیگر کشورها بی اندازید. خواهید دید که در این 4 سال بارها و بارها به این سفر رفته اند. ترکیه از غافله بسیار عقب مانده است. معانی پیغام های ارسال شده و دریافت شده پیام هایی که رجب طیب اردوغان در پارلمان و کمیسیون اتحادیه اروپا دریافت کرده است بسیار صریح هستند: ترکیه اصلاحات را متوقف کرده است. اکنون زمان آغاز به کار است، ما شرایط سخت سیاست داخلی شما را درک می کنیم اما این نکته را نیز باید یادآوری کنیم که در روند اصلاحات عقب افتاده اید. برخی از این اصلاحات ممکن است که با مشکل رو به رو شود. اما آنچه که مهم است، گام هایی است که شما در این راه برخواهید داشت. پیام اردوغان نیز در چارچوب سخنان پیشین و تکراری بود: ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا بسیار جدی است. خواهان ادامه مذاکرات است و با تمام نیرو به سمت جلو در حرکت است و در این خواسته ما هیچ تغییری به وجود نیامده است. هفته گذشته اعضای کمیسیون رسیدگی به پرونده ترکیه در اتحادیه اروپا تماس های متعددی با آنکارا و استانبول برقرار کردند و آمادگی های لازم برای ارسال گزارشی از وضعیت ترکیه را که قرار است در پاییز امسال ارائه شود را فراهم کردند. این کمیسیون از زاویه روابط ترکیه با اتحادیه اروپا اهمیت حیاتی دارد. آنها کاملا مستقل عمل می کنند و تمام کسانی که برای این کمیسیون کار می کنند در جامعه بین المللی از اهمیت بالایی برخوردارند. گزارش های این کمیسیون برای انتخاب ترکیه به عنوان نامزدی برای پیوستن به اتحادیه اروپا از اهمیت بالایی برخوردار بود. مسلما این گروه تا به امروز به اتحادیه اروپا اعلام کرده اند که ترکیه توانایی عضویت در اتحادیه را ندارد. این گروه پیش از سفر اردوغان به بروکسل با وی دیدار کردند و پیامی بسیار مهم را به وی ابلاغ کردند. معمولا دوستان گزنده سخن می گویند اما واقعیت ها را بیان می کنند. این کمیسیون به اردوغان اعلام کرد که واقعیت این است که قدم های شما در این راه از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چه اصلاحات انجام شده شما بیشتر باشد، گزارش های ما حمایت بیشتری از شما خواهد کرد. تا زمانی که شما در این راه گامی برندارید، کاری از دست ما ساخته نیست. در این شرایط آیا اروپا نیز باید در این راستا حرکت کند؟ در بروکسل اعلام شد که دوستان شما، شما را بهتر نقد می کنند. کافی است که شما در این راه گام بردارید. اگر دقت کنید، متوجه می شوید که سخنان کمیسیون و حرف هایی که در بروکسل مطرح شد دقیقا یکی است. باید صبر کنیم و ببینیم که آیا نخست وزیر این پیام را دریافت کرده است و از همه مهم تر آنکه تا چه اندازه به آن توجه خواهد کرد؟