البرادعى: امريکا یک سال قبل از حمله اسرائیل همه چیز را می‌دانست
مديرکل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، از سوريه خواست در خصوص تاسيسات الکبر که ابتدای سال جاری میلادی از سوى اسرائيل بمباران شد، شفافتر عمل کند.
محمد البرادعى مديرکل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، در دومين بخش از گفت‌وگوى اختصاصى‌اش با روزنامه الحيات گفت: «اگر سوريه نخواهد در اين زمينه همکارى کند، واکنش جامعه جهانى منفى خواهد بود.»
البرادعى درباره اينکه آيا آژانس قبل از حمله اسرائيل به تاسيسات الکبر اطلاعى از اين تاسيسات داشت، یا خیر گفت: «ما قبل از حمله اسرائيل هيچ اطلاعاتى درباره هيچ تاسيسات هسته‌اى در سوريه نداشتيم. اطلاعات در اين زمينه شش ماه پس از حمله از سوى آمريکا به دست ما رسيد و اين اطلاعات دال بر آن بود که تاسيسات هسته‌اى سوريه با همکارى کره شمالى بنا شده که از سوى اسرائيل نابود شده است. من از اقدام اسرائیل بسيار عصبانى شدم. اگر اين مساله واقعيت داشت ما خود مى‌توانستيم قبل از وقوع اين حمله به راحتى در اين زمينه تحقيق کنيم، چون امريکا اين اطلاعات را يک سال قبل از حمله در اختيار داشت و اگر ما اين اطلاعات را در اختيار داشتيم مى‌توانستيم با بازديد از اين تاسيسات در جريان اين مساله قرار بگيريم.»
وى در ادامه افزود: «اين اطلاعات زمانى افشا شد که سوريه تاسيسات جديدى را در اين مکان احداث کرد و مکان قديمى را تخريب کرده بود، از این رو عمليات بازرسى بازرسان آژانس در سوريه بسيار پيچيده شد چرا که بازرسى بر اساس آنچه که موجود است صورت مى‌گيرد نه بر اساس آنچه که وجود ندارد. با اين وجود من همواره از سوريه خواسته‌ام که همکارى بيشترى داشته باشد. ما همچنان سئوال‌هاى بيشمارى از وضعيت مکان احداث اين تاسيسات داريم. ما بعد از حمله اسراييل تصاوير ماهواره‌اى را دريافت کرديم که مستلزم توضيحاتى است.آثارى از اورانيوم نیز در آن مکان کشف شد که لازم است علل وجود آن توضيح داده شود تا ما بتوانيم بگوييم که اين تاسيسات هسته‌اى بوده يا نظامي.»
وى در پاسخ به این پرسش که گفته می شود تصاوير منتشر شده از اين تاسيسات به تاسيسات يانگ بيون کره شمالى شباهت دارد، گفت: «نه کاملا. البته من بايد بگويم که نمى‌توانم صحت و سقم اين تصاوير را تاييد کنم به همین دلیل است که از سوريه مى‌خواهم که براى روشن شدن امور توضيح بدهد. ما پيامى را به اسرائيلیها فرستاديم و از آنها خواستيم تا نظرش را درباره آنچه سوريه گفته مبنى بر اينکه اورانيوم کشف شده ناشى از حمله اسرائيل است بيان کند. البته ما خود به لحاظ فنى به بررسى اين مساله مى‌پردازيم، اما نه سوريه و نه اسرائيل هيچ پاسخى در اين زمينه ندادند. سوريه مى‌تواند کمک زيادى در روشن شدن حقيقت به ما بکند.»
وى درباره این که آیا از کره شمالى در اين زمینه کمک خواسته شده است یا خیر گفت: «ما هيچ ارتباطى در اين زمينه با کره شمالى برقرار نکرديم. معتقديم که آنها نمى‌توانند اطلاعات مفيدى در اين خصوص به ما بدهند. حتى اگر کره شمالى به ما کمک کند، تصور نمى‌کنم اطلاعات اضافى به ما بدهد. اطلاعات لازم بايد از سوى اسرائيل و سوريه به ما داده شود. ما نمى‌خواهيم از برنامه نظامى و برنامه موشکى سوريه آگاه شويم، بلکه هدف ما رسيدن به واقعيت است.»
البرادعى درباره سفر مجدد بازرسان به سوريه و بازديد از دیگر تاسيسات سوريه نیز گفت: «ما ديرالزور را مورد بازديد قرار داديم و دوست داريم يک نشست فنى با سوريه براى بررسى منبع اورانيوم موجود و تاسيساتى که مورد بازرسى قرار داديم برگزار کنيم. ما اطلاعاتى در اختيار داريم که حاکى از آن است که سه تاسيسات ديگر که با تاسيسات الکبر در ارتباط هستند در سوريه وجود دارد و ما مى‌خواهيم از آنها بازديد کنيم تا از هسته‌اى بودن يا نبودن آن اطمينان حاصل کنيم. البته سوريه قبلا گفته هرگز اجازه بازديد از تاسيساتش را نمى‌دهد اما من بار ديگر درخواست کردم که همکارى با ما به نفع سوريه است و نمى‌دانم که پاسخ آنها چه خواهد بود. من حداقل دوست دارم نشستى ميان دو طرف در آينده نزديک برای بررسى مسائل فنى پيچيده برگزار شود. همچنين از اسرائيل مى‌خواهم اگر اطلاعاتى دارد که به روشن شدن واقعيت کمک مى‌کند، ارايه دهد. به هر حال من استفاده از خشونت را از سوى اسرائيل محکوم کردم. اگر کشورها اطلاعاتى در اين زمينه در اختيار دارند بايد در زمان مناسب به ما ارائه دهند تا ما خود وارد عمل شويم. اگر اين کشورها نگران برنامه هسته‌اى سوريه هستند، بايد اين اطلاعات را در زمان مناسب به ما تحويل مى‌دادند.»
البرادعى در خصوص برخى شايعه‌پراکنى‌ها مبنى بر اينکه اين تاسيسات در راستای منافع ايران است گفت: «من اطلاعى در اين باره ندارم. برخى مى‌گويند اين تاسيسات در جهت منافع کره شمالى بوده و برخى مى‌گويند در جهت منافع ايران. من تا اين لحظه نمى‌دانم واقعيت چيست؟ مسئوليت من بازرسى در کشورهايى است که معاهده ان.پي.تى را امضا کرده‌اند تا از عارى بودن اين کشورها از سلاح‌هاى هسته‌اى اطمينان حاصل کنم؛ اما بايد جهان عرب دريابد که يک نظام قانونى وجود دارد که آژانس را ملزم به اجراى عمليات بازرسى مى‌کند. اين نظام متوازن نيست چرا که کشورهايى خارج از آن هستند اما مسئوليت من بازرسى در ايران و سوريه و هر کشورى است که معاهده ان.پي.تى را امضا کرده است.»
وى درباره مذاکرات محمد سليمان ژنرال سوريه با آژانس بين‌المللى انرژى اتمى نیز گفت: «وى با ما مذاکره مى‌کرد که کشته شد و کشته شدن وى اوضاع را پيچيده‌تر کرد.»
البرادعى درباره نگرانى‌اش در خصوص بازسازى تاسيسات الکبر تاکيد کرد، ما از محل جديد الکبر بازديد کرديم. آن يک مقر نظامى بود نه هسته‌اي. سوريه بقایای این ساختمان را کاملا پاکسازى کره است. اما با این مسايل فنى وجود دارد که سوريه بايد به طور مفصل درباره آن با ما صحبت کند. من گزارشم را به شوراى حکام ارائه کردم و ترجيحا گزارشى ديگر را نيز ارايه خواهم کرد، اما من نمى‌توانم بگويم که سوريه برنامه هسته‌اى دارد يا اين تاسيسات غير هسته‌اى است، چون هنوز به نتيجه قطعى نرسيده‌ام. من گزارشم را ماه مارس آينده ارائه خواهم داد و اگر سوريه همکارى نکند، طبيعتا اين مساله را به شوراى حکام ابلاغ خواهم کرد. ما خواهيم ديد که واکنش کشورها چه خواهد بود؛ اما من اميدوارم که سوريه همکارى کند. چون به نفعش است. عدم همکارى هرگز به نفع سوريه نخواهد بود و و به افزايش تنش‌ها منجر خواهد شد و واکنش جامعه جهانى به اين مساله منفى خواهد بود. اميدواريم مذاکرات سوريه و اسرائيل از طريق ترکيه و مذاکرات سوريه با آمريکا و فرانسه به پيشبرد پرونده سوريه کمک کند، چرا که ما در دو مساله ايران و سوريه به لحاظ فنى به نهايت آنچه مى‌توانستيم رسيده‌ايم و احراز پيشرفت مستلزم آغاز مذاکرات سياسى است که بتوان در چارچوب آن در زمينه فنى تلاش کرد. البته هر کشورى از يک سو تلاش مى‌کند از نظام خود حمايت کند و از سوى ديگر مى‌خواهد در منطقه تاثيرگذار باشد، چون اين مساله بر اوضاع اقتصادى، سياسى و اجتماعى آن تاثير مى‌گذارد. مسلما بخشى از مذاکره با سوريه به نقش آن در منطقه مرتبط است. از این رو نبود نظام امنيتى منطقه‌اى در خاورميانه منطقه را در سخت‌ترين شرايطش قرار مى‌دهد.
وى در ادامه افزود: «يک پنجم کشورهاى عضو اتحاديه عرب با درگيرى‌هايى مواجه هستند که موجب تنش در منطقه شده است و همين مساله باعث شده هيچ منطقه‌اى در جهان شاهد چنين تنشى نباشد، در حالى که بايد ميان کشورها صلح باشد و اين مساله با ايجاد راهکارهاى اعتمادسازى، حل مشکلات فلسطين، لبنان و سوريه و عراق حل شود. جهان در يک مسير حرکت مى‌کند و ما در مسير برعکس. جهان بر اساس توجه به انسان و نيازهاى اساسى‌اش بنا شد و هيچ توجهى به وابستگى نژادى و ريشه‌اى در بين آنها ندارد در حالى که ما به زبان قرون وسطى صحبت مى‌کنيم.»
وى همچنین به ایران توصیه کرد که به شيوه رويارويى‌اش ادامه ندهد و تلاش کند تا به نگرانى‌هاى جهان به ويژه کشورهاى حوزه خليج (فارس) و جهان عرب پايان دهد و شفافانه‌تر با آژانس همکارى کند.
وى در مورد سوریه نیز گفت: «سوريه فرصت اثبات حسن نيت و تعهداتش را در قبال معاهده ان.پي.تى دارد و من به اين کشور توصيه مى‌کنم که شفافانه‌تر با آژانس همکارى کند. سوريه اگر خواهان باز شدن صفحه جديدى در روابطش است، بايد موضعش را تغيير دهد. من نمى‌خواهم سوريه را متهم کنم. من مى‌گويم که همه ما انسان هستيم و اشتباه مى‌کنيم. مثلا ليبى اشتباه خود را اعلام کرد و شيوه‌اى جديد را در پيش گرفت و روابطش را با جهان غرب احيا کرد. هيچ دليلى مبنى بر اينکه سوريه اقدام به غنى سازى اورانيوم کرده باشد وجود ندارد. آنچه که تاکنون روشن شده اين است که در واقع اگر سوريه تاسيساتى داشته هيچ برنامه‌اى نداشته است.»
وی در ادامه افزود: «ما متاسفانه در جهانى زندگى مى‌کنيم که کشورهايى سلاح هسته‌اى دارند يا قادر به دستيابى به آن هستند. ما مى‌بينيم که چه بر سر عراق آمد. در حالى هيچ سلاح کشتار جمعى در اختيار نداشت و در حاليکه با کره شمالى به نحوى ديگر برخورد مى‌شود. از کره شمالى دعوت به مذاکره مى‌شود. در واقع بسيارى از کشورها که احساس امنيت نمى‌کنند و مى‌خواهند بر جهان تسلط و نفوذ داشته باشند به دنبال سلاح هسته‌اى هستند. در خاورميانه تنش بسيار زياد است و اختلافات و درگيرى‌ها از مدت‌ها پيش ادامه دارد و کشورهاى اين منطقه سعى در حفظ خود در برابر هر گونه تجاوز را دارند. ايران مى‌گويد برنامه هسته‌اى‌اش با اهداف اقتصادى و انرژى است، چرا که 20 سال تحت تحريم بوده و مى‌خواهد به خودکفايى برسد. البته بايد توجه داشت که صحبت‌هايى درباره تغيير نظام ايران و ارائه تصويرى از آن به عنوان محور شر مطرح مى‌شود و عجيب نيست که ايران به فکر دستيابى به راهکارى براى حفظ امنيتش باشد. ايران مى‌خواهد غرب به اين مساله که ايران کشورى موثر در منطقه است اذعان داشته باشد. به اعتقاد من مشکل ايران راه حلى دارد که بخش اساسى آن با امنيت منطقه و نقش ايران در منطقه در ارتباط خواهد بود از اين رو همواره به تمام رهبران عرب يادآور مى‌شوم که با ايران وارد مذاکره شوند.»
البرادعی در ادامه تاکید کرد، امکان دستيابى به راه‌حل بدون اينکه اعراب جزيى از آن باشند وجود ندارد. مسلما تشکيل يک نظام امنيتى منطقه‌اى اسراييل را نيز در بر خواهد گرفت و به بررسى وضعيت اسراييل و مشکل فلسطين و سلاح هسته‌اى اسراييل خواهد پرداخت. من به اين نتيجه رسيده‌ام که اين مسائل از طريق مذاکرات قابل بررسى است، از اين رو نمى‌دانم چرا اعراب جزيى از اين مذاکرات نيستند. کشورهاى همجوار با کره شمالى نشست برگزار مى‌کنند. در خصوص مساله ايران کشورهاى عربى غايبند. در خصوص عراق، دارفور سومالى نيز همين طور. جنگ عراق اشتباه بود و موجب نابودى عراق شد در حالى که راه‌حل‌هاى سياسى وجود داشت. درباره مساله فلسطين نيز که اساس مشکلات منطقه است نيز راه‌حل سياسى تاثيرگذار است. مشاوران سابق امنيت ملى آمريکا به اوباما توصيه کرده‌اند که ابتدا به حل مساله فلسطين بپردازد.
نظر شما :