صلح ناپایدار هند و پاکستان
مقالهای از جورج فریدمن، روزنامهنگار ترک
اگر جنوب آسیا محل بسیار خطرناکی به حساب می آمد، (با وجود پاکستان و افغانستان در این منطقه) امروز ما با بحران جدیدی رو به رو هستیم و آن تروریسم در هند است. این می تواند خبر بسیار بدی برای باراک اوباما، رییسجمهور تازه انتخاب شده امریکایی باشد.
حملات تروریستی که هفته گذشته در بمبئی درست زمانی اتفاق افتاد که هند و پاکستان دو دشمن و کشور هستهای جهان به سمت توسعه روابط خود گام برمی داشتند.
تاکتیک تروریستها در بمبئی نشان می دهد که این اتفاق توسط القاعده برنامه ریزی شده است. چنین مسئلهای هند را به شدت نگران کرده است چراکه تا به امروز خود را در برابر اسلامگرایان رادیکال مصون میدانست. اما در واقعیت، جمعیت مسلمانان هند شرایط را برای اجرای چنین عملیاتی آماده می دانستند و دلیل این درگیریهای کشمیر و شرایط نه چندان خوشایند اقتصادی در هند بود. جمعیت مسلمانان هندی در مقایسه با سایر هندی ها از شرایط خوبی برخوردار نیستند. میزان مسلمانان تحصیلکرده مسلمان در هند کمتر از سایر ادیان است و معمولا مسلمانان در این کشور از شرایط شغلی و درآمد پایینتر بهره می برند. طبق آمار مسلمانان هندی بیش از سایرین در معرض خشونت در این کشور قرار می گیرند. بیش از 2 هزار مسلمان هندی در منطقه گوجارات در هند در سال 2002 به قتل رسیدند که عاملان این حادثه هرگز در دادگاه مورد محاکمه قرار نگرفتند. این کشتار از آن سبب بود که اعلام شده بود یک مسلمان یک فعال هندی را به قتل رسانده بود.
اکنون خطرهایی هندوستان را تهدید می کند که این خطرها را می توان اینگونه دسته بندی کرد: افزایش تنشهای فرقه ای و تلافی جویانه در هندوستان. در حال حاضر، حملات بمبئی مسلمانان را در جامعه از سایرین جدا کرده است. اگر هندوستان رد پای پاکستانی ها را در بدنه این عملیات پیدا کند، حرکت پویای دو همسایه برای رسیدن به آشتی به پایان خود می رسد و مسلما منطقه با یک جنگ جدید روبه رو خواهد شد.
در اینجا باید به این نکته نیز اشاره کرد که چنین روابطی بین هند و پاکستان در واقع کابوسی برای واشنگتن به حساب می آمد، چراکه هدف اصلی سیاست خارجی امریکا در پاکستان طی چند سال اخیر این بوده است که این کشور تمام نیروی اطلاعاتی و نظامی خود را برای قبیلههای منطقه ای هزینه کند، جایی که احتمال می رود بنلادن در آنجا حضور دارد و اکنون زمان آن نیست که پاکستان بخواهد با مسائلی مانند هند و کشمیر دست و پنجه نرم کند.
در حملات تروریستی پیشین، هند معمولا همسایه مسلمان خود را مقصر اصلی می دانست. در این حملات نیز موهان سینگ، نخست وزیر هند اعلام کرد که مسلما نیروهای خارجی در این حادثه حضور داشته اند و این حوادث توسط گروهی برنامه ریزی شده بود که اساس آن در خارج از هند است. وی به سرعت اضافه کرد که اگر ثابت شود که این حملات به کشور همسایه مرتبط است، کشور همسایه باید هزینه های آن را بپردازد. با توجه به منابع خبری در داخل هند، آژانس امنیتی هند بر این باور است که حملات بمبئی توسط یک گروه نظامی مسلمان در خارج از پاکستان برنامه ریزی شده است.
با توجه به گفته های بروس ریدل، مشاور اوباما در امور جنوب آسیا، القاعده در سال های 1980 با سازمانهای اطلاعاتی پاکستان کار می کرد تا این گروه نظامی را به عنوان یک گروه جهادی برای مقابله با هند سر مسئله کشمیر به وجود آورد. در چنین شرایطی متهم اصلی این حوادث در چشم واشنگتن و دهلی نو سازمان اطلاعاتی پاکستان است. اگر چنین مسئله ای برای هند و پاکستان ثابت شود برای واشنگتن بسیار دشوار خواهد بود که بتواند جلوی اقدامات تلافی جویانه هند در مقابل پاکستان را بگیرد.
چند روز پیش از حملات بمبئی، آصف علی زرداری، پیشنهاد عدم استفاده از سلاحهای هستهای را داده بود. وی همچنین در ادامه سخنرانی خود اعلام کرده بود که جنوب آسیا باید منطقه ای عاری از سلاحهای هستهای باشد. هرچند این پیشنهادها کاملا قابل ستایش است اما زرداری باید حمایت کامل آژانس های امنیتی پاکستان را نیز به همراه داشته باشد. تراژدی هفته گذشته نشان داد که صلح تمام عیار بین هند و پاکستان به زودی امکان پذیر نخواهد بود.
این مقاله توسط عمر تاشپینار روزنامهنگار ترک به رشته تحریر درآمده است.
نظر شما :