حرکت دومینویی درخواست ممنوعیت فروش تسلیحات به اسرائیل در جهان

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: روند کشتار و جنایت توسط رژیم صهیونیستی در نوار غزه به قدری غیر قابل توجیه و غیر قابل دفاع شده است که ادامه همکاری کشورهای حامی این رژیم اکنون به هزینه مضاعف دیپلماتیک و حقوقی انجامیده است. این در حالی است که پیشتر این کشورهای حامی رژیم صهیونیستی به دلیل شراکت در جنایت از طرف رسانه‌ها و افکار عمومی به شدت تحت فشار قرار گرفته بودند. اکنون در کنار فشار افکار عمومی و رسانه‌ها موضوع تبعات حقوقی هم به آن اضافه شده است. کما اینکه منابع رسانه‌ای از برگزاری جلسه نخست دیوان بین‌المللی دادگستری برای رسیدگی به شکایت نیکاراگوئه از آلمان به دلیل حمایت تسلیحاتی از رژیم صهیونیستی در کشتار غزه خبر دادند. به گزارش ایسنا، دیوان بین‌المللی دادگستری اولین جلسه دادرسی شکایت نیکاراگوئه علیه آلمان را به اتهام تسهیل نسل کشی در غزه برگزار کرد.

طبق گزارش خبرگزاری شهاب، تیم حقوقی نیکاراگوئه در این جلسه تاکید کرد: از دادگاه می‌خواهیم به آلمان دستور دهد که از کمک به اسرائیل در تخریب فلسطین و کشتار فلسطینی‌ها دست بردارد. تیم حقوقی نیکاراگوئه همچنین گفت: آلمان مسؤول مشارکت در نسل‌کشی فلسطینی‌ها و نقض کنوانسیون پیشگیری از جنایت نسل کشی است. وکیل نیکاراگوئه افزود: از روز نخست عملیات نظامی اسرائیل در غزه نقض فاحش قوانین بین‌المللی صورت گرفته است. آلمان علی‌رغم آگاهی از احتمال ارتکاب نسل کشی در غزه به حمایت تسلیحاتی از اسرائیل ادامه داد. وی همچنین تاکید کرد: ملت فلسطین حق تعیین سرنوشت و دفاع از خود در برابر اشغالگری را دارند و بر اساس بیانیه قبلی دبیرکل سازمان ملل متحد، آنچه در هفتم اکتبر اتفاق افتاد در خلأ و بدون دلیل نبود. تیم حقوقی نیکاراگوئه ادامه داد: هیچ‌گونه حمایتی از غیرنظامیان در غزه وجود ندارد و وضعیت در مناطق دیگر اراضی اشغالی فلسطین در حال بدتر شدن است.

نیکاراگوئه، دولت آلمان را که از حامیان مهم رژیم صهیونیستی در جنگ غزه است، به دادگاه لاهه کشانده و از برلین به‌خاطر حمایت‌های سیاسی و نظامی از این رژیم و تسهیل ارتکاب نسل‌کشی شکایت کرده است. نیکاراگوئه در شکایت خود از آلمان نزد دیوان بین‌المللی دادگستری تقاضا کرده قضات دادگاه با وضع تدابیری اضطراری عرضه کمک تسلیحاتی و کمک‌های دیگر از سوی برلین به رژیم صهیونیستی را متوقف کنند. نیکاراگوئه دیروز دوشنبه پرونده خود را به دادگاه لاهه ارائه کرده و آلمان یک روز بعد پاسخ خود را مطرح می‌کند. البته پیشتر دولت آلمان به این اتهامات واکنش نشان داده و در این راستا «سباستین فیشر»، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان قبل از آغاز جلسات دادرسی این پرونده به خبرنگاران گفت: «ما اتهامات نیکاراگوئه را رد می‌کنیم.» به نوشته «خبرگزاری فرانسه»، فیشر مدعی شد: «آلمان نه کنوانسیون نسل‌کشی سازمان ملل را نقض کرده، نه قوانین بشردوستانه بین‌المللی را و این موضوع را در برابر دیوان بین‌المللی دادگستری به طور کامل نشان خواهد داد.»

-    آیا رای دیوان بین‌المللی دادگستری روند حمایت از اشغالگران را تغییر خواهد داد؟

دیوان بین‌المللی دادگستری مستقر در لاهه به جهت صدور حکم در قبال اختلافات بین دولت‌های جهان تشکیل شده و چندی پیش آفریقای جنوبی هم از رژیم صهیونیستی به این دادگاه به اتهام ارتکاب نسل‌کشی در نوار غزه شکایت کرد. این دیوان در رابطه با این پرونده حکم کرد که رژیم صهیونیستی باید هر کاری را برای جلوگیری از اقدامات مرتبط با نسل‌کشی انجام دهد و در یک حکم تازه هم با وضع تدابیری این رژیم را ملزم به افزایش دسترسی کمک‌های بشردوستانه در غزه کرد.

با وجود آنکه احکام این دادگاه برای کشورها الزام‌آور هستند، اما مکانیسم اعمال ندارند. لذا این گمانه وجود دارد که رای دیوان بین‌المللی دادگستری روند حمایت از اشغالگران را تغییر نخواهد داد. نیکاراگوئه برای پنج مورد تدابیر موقتی شامل تعلیق فوری کمک‌هایش به رژیم صهیونیستی، به‌ویژه توقف عرضه کمک‌های نظامی و تجهیزات نظامی درخواست کرده است. همچنین نیکاراگوئه از دادگاه لاهه خواست به آلمان دستور دهد «تصمیمش برای معلق ساختن بودجه آنروا را لغو کند.»آلمان ماه ژانویه بودجه آنروا را به‌بهانه تحقیق در خصوص ادعاهای رژیم صهیونیستی درباره اینکه چند عضو آنروا در عملیات هفتم اکتبر طوفان الاقصی رزمندگان مقاومت علیه این رژیم شرکت داشته‌اند، معلق کرد.

علی رغم آنکه این احتمال وجود دارد که رای دیوان بین‌المللی دادگستری روند حمایت از اشغالگران را تغییر ندهد، اما باید دید در ادامه، روند تحولات به کدام سمت و سو خواهد رفت؟ آیا می‌توان انتظار داشت که پس از نیکاراگوئه دیگر کشورها هم اقدام مشابهی را در دستور کار قرار دهند و از آلمان و سایر حامیان رژیم صهیونیستی به دلیل حمایت و همکاری در ارتکاب کشتار و جنایت در نوار غزه وارد پروسه حقوقی و شکایت از این کشورها شوند؟ در این صورت شاید حامیان رژیم صهیونیستی دست به تجدید نظر در ارسال تسلیحات و کمک‌های اقتصادی بزنند.

-    حرکت دومینویی درخواست ممنوعیت فروش تسلیحات به رژیم صهیونیستی در جهان

در کنار اقداماتی نظیر شکایت نیکاراگوئه از دولت آلمان، اکنون به دلیل نسل کشی رژیم صهیونیستی در غزه و جنایت‌های جنگی این رژیم تعدادی از کشورهای جهان تصمیم گرفتند تا ارسال سلاح و تجهیزات نظامی برای رژیم صهیونیستی را متوقف کنند. طبق گزارش وبگاه الخنادق، برخی نخبه‌های سیاسی و حقوقی در کشورهای جهان خواهان ممنوعیت فروش سلاح به رژیم صهیونیستی به دلیل نقض قوانین بین‌المللی شده‌اند. جنایت‌های جنگی و نسل کشی که رژیم صهیونیستی در نوار غزه به راه انداخته است بر برخورد کشورها و طرف‌های فعال در آن تأثیر گذاشته است. این مسأله در حکم دیوان بین‌المللی دادگستری که ۲۶ ژانویه صادر شد و در آن بر لزوم اتخاذ تدابیری از سوی تل‌آویو برای ممانعت از نسل کشی در غزه تأکید شد، به طور آشکار دیده می‌شود.

این اولین قطعه دومینویی بود که از کشورهای هم‌پیمان رژیم صهیونیستی افتاد؛ کشورهایی که از زمان تأسیس این رژیم حمایت نظامی، لجستیکی و سیاسی خود را از آن متوقف نکرده‌اند و این یک اقدام عجیب و غافلگیر کننده است. صدها سیاستمدار اخیرا در ۱۳ کشور که بیشتر آنها کشورهای اروپایی هستند، خواهان تعلیق و ممنوعیت فروش سلاح به رژیم صهیونیستی شدند. در این باره آلمان در سال ۲۰۲۳ با صادرات سلاح به اراضی اشغالی به ارزش ۳۵۳.۷۰ میلیون دلار موافقت کرد. آنها در این نامه تأکید کردند از این سلاح با روش‌هایی که نقض قوانین بشردوستانه بین‌المللی است، در غزه استفاده می‌شود. همچنین ماتیلد پانو، عضو حزب چپ «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: نقش فرانسه همدستی در یک نسل‌کشی نیست. بلکه ترویج صلح است.

به نقل از ب.اف. ام. تی. وی، او به همراه ۱۱۴ نماینده دیگر پارلمان فرانسه در نامه‌ای خطاب به امانوئل ماکرون، صراحتاً خواستار توقف فروش تسلیحات فرانسوی به رژیم صهیونیستی شد.نمایندگان در این نامه هشدار دادند: «ما معتقدیم که با تداوم ارائه تجهیزات نظامی به اسرائیل، فرانسه برخلاف معاهدات بین‌المللی که امضا کرده، عمل می‌کند.» آنها یادآوری کردند که دیوان بین‌المللی دادگستری سازمان ملل در ژانویه حکم داده بود که خطر نسل‌کشی در غزه وجود دارد. موضوع ممنوعیت تسلیحاتی رژیم صهیونیستی در حال حاضر به کشورهایی مثل بلژیک، هلند، کانادا، اسپانیا، ژاپن، ایرلند و ایتالیا نیز رسیده است.

-    تاکید وکلای حقوق بشر بر توقف ارسال تسلیحات آلمان برای رژیم صهیونیستی

پیش از شکایت نیکاراگوئه از دولت آلمان، گروهی از وکلای حقوق بشر اعلام کردند درخواستی فوری را علیه دولت آلمان برای توقف صادرات تسلیحات جنگی به رژیم صهیونیستی ارائه داده‌اند و دلایلی را مبنی بر نقض قوانین بشردوستانه بین‌المللی در غزه ذکر کرده‌اند. به گزارش الجزیره، اخیرا دادگاهی در هلند نیز به این کشور دستور داده تا صادرات قطعات جنگده‌ اف-۳۵ را به دلیل نگرانی استفاده از آنها برای حملات علیه اهداف غیرنظامی در نوار غزه که ده‌ها هزار نفر در آن به شهادت رسیده‌اند، مسدود کند. طبق گزارش خبرگزاری رویترز، پرونده برلین که توسط چندین سازمان از جمله مرکز حمایت حقوقی اروپا (ELSC)، قانون برای فلسطین و موسسه فلسطین برای دیپلماسی عمومی مطرح شده، به نمایندگی از فلسطینیان در غزه در یک دادگاه اداری ثبت شد.

وکلای حقوق بشر با انتشار بیانیه‌ای عنوان کردند تحویل تسلیحات و حمایت‌هایی که آلمان به رژیم صهیونیستی ارائه کرده است، ناقض تعهدات قانون کنترل تسلیحات جنگی است. یکی از وکلا به نام «احمد عابد» طی کنفرانس مطبوعاتی در برلین گفت: «فقط این فرض کافی است؛ این که از سلاح‌ها برای ارتکاب اعمالی استفاده می‌شود که قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند. انتظار می‌رود ظرف ۲ تا ۳ هفته حکمی صادر شود.« کریستین هافمن، سخنگوی دولت آلمان نیز با اشاره به این مسئله بیان کرد که او نمی‌تواند درباره پرونده دادگاه برلین اظهار نظر کند و یا اینکه آلمان صادرات تسلیحات به رژیم صهیونیستی را به حالت تعلیق درمی‌آورد یا خیر.