تله های امنیتی چیست؟

دیپلماسی ایرانی: تله های امنیتی در واقع، اقدامات امنیتی شده، استخباراتی و سازماندهی شده برای ایجاد درگیری و تنش های نظامی، میان کشور های است که در یک محدوده ی جغرافیایی از لحاظ امنیتی، سیاسی و اقتصادی، محصور اند و دارای میزان آسیب پذیری مشابه در برابر حوادث امنیتی اند. همزمان با آن، وابستگی متقابل امنیتی به علت تهدیدهای امنیتی فراگیر و عمومی، این جغرافیا را به هم پیوست داده و در ذیل یک دینامیک امنیتی قرار می دهد.

در تله های امنیتی، بازیگران دولتی و غیر دولتی می توانند نقش بازی کنند و تاثیر نقاط آسیب پذیر از لحاظ امنیتی، اطلاعاتی و موجودیت تهدید های بالقوه امنیتی، بر آن بیشتر محسوس است. در تله های امنیتی، میزان روابط میان دولت ها، گروه ها، سازمان ها و نیروهای بالقوه و بالفعل که به لحاظ عملیاتی و نظامی دارای ظرفیت بلندند و می توانند تاثیری در دینامیک امنیتی داشته باشند، مدنظر گرفته می شود. نقاط آسیب پذیر هر یک از بازیگران امنیتی دولتی و غیر دولتی، با مشاهده حساسیت های موجود در نزد آن ها، می تواند به میزان کارایی هر تله ای امنیتی، تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد. در تله های امنیتی تعبیه شده در اجنداهای دولت های بزرگ که هدف آن شکننده ساختن ثبات سیاسی و سطح تامین امنیت در یک منطقه مشخص  است، ابزارهایی مانند ایجاد معمای امنیتی، فراهم ساختن فضا برای شعله ور ساختن درگیری های خونین، استفاده از نیروهای نیابتی و دارای روحیه جنگی، استفاده می شوند. در تله های امنیتی، معمولا هدف منحرف ساختن اندیشه استراتژیک رقباست که اخیرا در بازی های امنیتی و نظامی، توفیقاتی داشته اند. پس به میزان کارایی و اثر گذاری ایجاد فضای سوء اعتماد از لحاظ امنیتی و سیاسی، تله های امنیتی، تضمینی از موفقیت این روند را نشان می دهند. به عبارتی؛ هر اندازه که تله های امنیتی، صورت مشخص، جدی و ظاهرا پر از تهدید های امنیتی را داشته باشند، واکنش دولت های در تله افتاده، شدید خواهد بود و این به ایجاد تنش و درگیر ساختن آنها کمک فراوانی می کند و موفقیت تله ای امنیتی را نشان می دهد. 

در تله های امنیتی، معمولا اجنداهای سیاسی، ابتدا سازماندهی امنیتی می شوند و بعدا در قالب نظریه امنیتی ساختن و پر از تهدید نشان دادن آن، اجرایی می شوند. در پس چنین دیدگاهی های امنیتی شده است که دشمن در تله افتاده، تمام توان، انرژی و قابلیت و تمرکز خود را صرف مسائلی می کند که به آن اصلا مربوط نمی شود و در برابر دشمن اصلی خود، بی توجه می ماند.

اساسا تله های امنیتی، در شرایط بحرانی، بی ثباتی سیاسی و بروز تهدیدهای متعارف و غیر متعارف امنیتی، اجرایی می شوند. در تله های امنیتی، راه اندازی یک جنگ تمام عیار، متعارف، ترکیبی و ادراکی به اساس نظریه ی سازه انگاری، که به موجب آن، ذهنیت دوستی و دشمنی به وجود می آید، هدف نهایی محسوب می شود. یعنی به میزانی که درز و انشعاب در صف دشمنان، به وجود آید، تله های امنیتی، کارسازتر، عادی تر و معمولی تر جلوه می کنند. آنچه در مورد ذهنیت سازه انگارانه در مسیر جداسازی صفوف دشمن از دوست مطرح است؛ تله های های امنیتی ابتدا به اساس ذهنیت شکل داده شده به تفکر سیاسی و جنگی دشمنان وارد می شوند و بعدا با وجوه سخت افزاری، به یک رویکرد بی بدیل مبدل می شوند که دشمن نیز متوجه حساسیت و ماهیت موضوع نمی شود.

در دنیای امروز، قدرت های بزرگ از اینکه قدرت مطلق اعمال خواسته های هژمونیک و توسعه طلبانه خود را ندارند، به اعمال ترفند تله ای امنیتی، تمایل بیشتر دارند. نمونه های فراوانی از طراحی تله های امنیتی در دو جنگ جهانی، جنگ سرد، جنگ شش روزه اعراب، جنگ های بالکان، خاورمیانه، جنوب آسیا و اخیرا جنگ میان ارمنستان و آذربایجان و ایران و پاکستان مشاهده می شود.